MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı Güneş Sigorta AŞ aleyhine 06/02/2020 gününde verilen dilekçe ile tazminat istenmesi üzerine hakem heyeti tarafından yapılan inceleme sonunda; itiraz hakem heyetince kabulüne reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından süresi içinde temyizi istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
- K A R A R -
Başvuran (davacı) vekili; davalı ... nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı bulunan aracın, müvekkilinin içerisinde yolcu olarak bulunduğu araçla çarpışması sonucu 29/08/2012 tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucunda, müvekkilinin yaralandığını ve malul kaldığını, maluliyeti nedeniyle sigorta şirketine yaptıkları başvurunun reddedildiğini beyanla fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 500,00 TL geçici iş göremezlik, 250,00 TL bakıcı gideri ve 4.250,00 TL sürekli iş göremezlik tazminatı olmak üzere 5.000,00 TL tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 24/09/2019 tarihli dilekçesiyle talebini 68.823,48 TL‘ye yükseltmiştir.
Karşı taraf(davalı) vekili; başvurunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Sigorta Tahkim Komisyonu’nun 22/10/2019 tarih, 2019.E.57409 -2019/86235 Karar sayılı Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararı ile; başvuranın talebinin kabulüne, 65.663,58 TL sürekli işgöremezlik ile 2.219,40 TL geçici iş göremezlik ve 940,50 TL bakıcı gideri tazminatı olmak üzere, toplam 68.823,48 TL tazminatın 19/04/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte Güneş Sigorta A.Ş.’den alınarak başvurana verilmesine karar verilmiş; karara karşı davacı vekili tarafından yapılan itiraz üzerine İtiraz Hakem Heyetinin 29/01/2020 tarih, 2020/İHK-2079 sayılı kararı ile; davalıya zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ile sigortalı aracın ticari taşımacılık yapıyor olması nedeniyle Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi düzenlemekle yükümlü olduğu, sıralı sorumluluk ilkesi gereği başvuru sahibinin öncelikle Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesine başvuru yapması gerektiği gerekçesiyle davalı vekilinin Sigorta Tahkim Komisyonu’nun 22/10/2019 tarih, 2019.E.57409 -2019/86235 Karar sayılı kararına yaptığı itirazın kabulüne, kararın kaldırılmasına, başvurunun husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine, karar verilmiş, İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi"nce 21/02/2020 tarihli, 2020/749 Hakem Kar. Saklama-2020/69 K. sayılı kararı ile hakem dosyasının mahkeme arşivinde saklanmasına karar verilmiş, itiraz hakem kararı davacı vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
Dava, davalıya zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ile sigortalı aracın, davacının yolcu olarak bulunduğu araçla çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazasında davacının yaralanması neticesinde meydana gelen bedensel zararın tazmini istemine ilişkindir.
Davalı Güneş Sigorta A.Ş.’nin, davacının yolcu olarak bulunduğu araca çarpan tarım işçilerini taşıyan ticari otobüsün zorunlu trafik sigortacısı olduğu ve İtiraz Hakem Heyeti kararı sonrasında davacı vekilinin Güvence Hesabına karşı yapmış olduğu başvuru sonucunda taşımacılık sigortası bulunmadığı hususu çekişmesizdir.
Yolcular için, yeni bir güvence türü olarak 10.07.2003 gün 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile uygulamaya konulan Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası, “taşıtın kalkış noktasından varış noktasına kadar geçecek süre içinde, mola ve duraklamalar dahil, meydana gelecek bir kaza sonucu yolcunun ölümü, yaralanması ya da eşyanın zarara uğramasından dolayı” uğrayacağı “maddi” zararları poliçedeki miktarla sınırlı olarak güvence altına almaktadır.
Bu yeni sigorta ile birlikte, taşımacıların, yolcular için yaptırmak zorunda oldukları sigorta türü ikiye çıkmakta; bunlardan ilki olan Koltuk Sigortası “can” zararlarını karşılamakta iken, Taşımacılık Sigortası “mal” zararlarını ve “kazanç kayıplarını” karşılamaktadır. İlki bir “kaza” sigortası, ikincisi bir “zarar” sigortasıdır. İlkinde doğrudan “yolcular” sigortalanmakta iken, ikincisinde “taşımacılar” kendi sorumluluklarını sigorta ettirmekte ve sigortacı, taşımacıların yolculara karşı (mal) sorumluluğunu (poliçedeki tutarla sınırlı olarak) üzerine almaktadır
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun 17 ve 18’inci ve buna bağlı Yönetmeliğin 63 ve 64’üncü maddelerinde Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası’nın (kısaca Taşıma Sigortası’nın), taşımacının yolculara karşı sorumluluğunu karşılamak için yapılacağı açıklanmasına; başka bir deyişle, bu sigorta türünde, sigortacı, “taşımacının yolculara karşı sorumluluğunu” üstlenmiş bulunmasına göre, bu sigorta türünden yararlanacak kişiler yalnızca “yolcular”dır.
19.01.2004 tarihinde yürürlüğe konulan sigorta Genel Şartları A.1 maddesinde de:“Bu sigorta ile sigortacı, poliçede belirtilen motorlu taşıtta seyahat eden yolcuların, duraklamalar da dahil olmak üzere, kalkış noktasından varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza sonucu bedeni zarara uğraması halinde, sigortalının 10/07/2003 tarih ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunundan doğan sorumluluğunu, poliçede yazılı sigorta tutarlarına kadar temin eder” denilerek, bu sigortanın yalnızca “yolcular için” yapıldığı bir kez daha açıklanmıştır.
Taşıma Sigortasından yararlanacak “yolcular” kimlerdir? Genel bir tanımlamayla, yolcu, ücret ödeyerek taşıta binen kişidir.
Sorumluluk sigortalarında, kural olarak, üçüncü kişiler korunmuş iken, örneğin Trafik Sigortası, işletenin üçüncü kişilere verdiği zararları karşılamak için yapılmakta iken, Taşıma Sigortası yalnızca taşımacının taşıdığı “yolculara” karşı maddi sorumluluğunu karşılamak için yapılmaktadır. Daha açık bir deyişle, bu sigorta türünden (yolcu olmayan) üçüncü kişiler yararlanamaz. Yararlanacak olanlar yalnızca, kaza sırasında taşıtta “yolcu” olarak bulunan kişiler veya onların hak sahipleridir.(Çelik Ahmet Çelik -Tazminat Hukuku)
Somut olayda davacının davalıya sigortalı bulunan 45 Z 2421 plakalı araçta yolcu olmadığı, kazaya karışan 45 ZL 081 plakalı kazaya karışan diğer araçta yolcu olarak bulunduğu göz önüne alındığında davacının uğradığı zararın,davalıya sigortalı araçta yolcu olarak bulunmaması nedeniyle Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası kapsamında karşılanamayacağı, üçüncü kişilerin uğradığı zararlardan Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortacısının sorumlu olduğu açık olduğundan İtiraz Hakem Heyetince davalının bu yöndeki itirazlarının reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı (başvuran) vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile itiraz hakem heyeti kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde davacıya geri verilmesine 24/05/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.