17. Hukuk Dairesi 2015/12034 E. , 2018/5975 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde ihbar olunan ... Sigorta A.Ş. vekili ile davalı ... (...) Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalının kusurlu hareketi ile gerçekleşen kazada müvekkillerinin desteğin öldüğünü, davacılardan ..."ın yaralandığını açıklayıp maddi-manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
Davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulü ile desteğin eşi için 25.000,00 TL maddi, 30.000,00 TL manevi tazminatın, desteğin çocukları için 7.500,00"er TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmiş, hüküm, ihbar olunan ... Sigorta A.Ş. vekili ile davalı ... (...) Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. vekilince temyiz etmiştir.
İhbar Olunan ... Sigorta A.Ş."nin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dava trafik kazası nedeni ile tazminat istemine ilişkindir.
1-Usul hukukumuzda dahili dava müessesesi bulunmayıp, HUMK"nun 49-52"nci maddeleri (6100 S.HMK.md.61 vd.) uyarınca, dava dilekçesinde davalı olarak gösterilmeyen kişi, dava açıldıktan sonra ihbar ya da dahili dava dilekçesi ile davada taraf sıfatını kazanamayacağı gibi, ıslah yoluyla dahi davada taraf değişikliğinin olanaklı bulunmadığı ve husumetin mahkemece res"en dikkate alınması gerektiği gözetilmeden hakkında usulüne uygun olarak açılmış bir dava bulunmayan ve davada taraf sıfatı taşımayan, aralarında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmayan ihbar edilen konumundaki ... Sigorta A.Ş."nin tazminattan sorumlu tutulması doğru görülmemiştir.
2-Bozma ilamının neden ve şekline göre ihbar olunan ... Sigorta A.Ş. vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
Davalı ... (...) Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
3-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... (...) Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
4-Davacı vekili dava dilekçesi ile davalıya ait araç sürücüsünün kusurlu hareketi ile gerçekleşen kazada müvekkili ..."ın yaralandığını, aynı kazada eşi olan desteğin öldüğünü, davalı ... (...) Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. tarafından hastane masraflarının bir kısmı olan 25.000,00 TL"nin ödendiğini, davacının bakiye 25.000,00 TL zararının bulunduğunu açıklayarak 25.000,00 TL maddi tazminat talebinde bulunmuş, yargılama sırasında alınan raporda kaza nedeni ile davacının tedavi giderinin 2.000,00 TL olduğu, bunun da davadan önce davalı tarafça 25.000,00 TL ödenerek karşılandığı belirtilmiş, mahkemece davalı tarafça ödenen 25.000,00 TL"nin tedavi gideri için ödendiği gerekçesi ile hükmedilen iş göremezlik tazminatından ve destekten yoksun kalma tazminatından davalının yaptığı ödeme indirilmeksizin karar verilmiştir.
Davalı ... (...) Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. tarafından davacıya davadan önce yapılan 25.000,00 TL"lik ödemenin sadece tedavi giderlerinden indirilmesi, diğer tazminat kalemlerinden indirilmemesi doğru görülmemiştir.
Davalı ... (...) Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. tarafından davacıya davadan önce 25.000,00 TL ödendiği davacının da kabulündedir. Yapılan bu ödemenin münhasıran
tedavi giderine yönelik olduğunun ispat yükü davacıdadır. Davalının yaptığı bu ödemenin tedavi giderlerine hasren ödendiği davacı tarafça geçerli deliller ile ispatlanamamıştır. Mahkemece yapılacak iş; davalı tarafça yapılan 25.000,00 TL"lik ödemenin, kaza nedeni ile davacı nezdinde oluşan tüm zararlar için olduğunun kabulü ile ödeme tarihi itibariyle yapılan ödemenin yetersiz olup olmadığının belirlenmesidir.
Davalı tarafça yapılan 25.000,00 TL"lik ödemeden tedavi gideri düşüldükten sonra bakiye 23.000,00 TL yönünden, ödeme tarihi verileri (ödeme tarihindeki asgari ücret vs. gibi) dikkate alınarak yapılacak hesaplama sonucu bulunacak tutar ile ödeme miktarının karşılaştırılarak ödemenin yeterli bulunması halinde davacının bakiye zararı kalmadığından davanın reddine karar verilmesi, şayet ödemenin yetersiz olduğu anlaşılırsa bu kez mahkemece davacının hükmü temyiz etmediği ve usulü kazanılmış haklar gözetilerek hesaplanan tazminattan, zarar ve yararın denkleştirilmesi ilkesi gereğince davalı tarafından yapılan ödemeye hesaplama yapıldığı tarihe kadar geçen süre için yasal faiz uygulanarak, hesaplanan tutardan mahsup edilmelidir.
5-Davacı eş kazada hayatını kaybeden eşinin desteğinden mahrum kaldığını ileri sürerek tazminat isteminde bulunmuştur. Destekten yoksun kalma iddiası ile açılan dava, ölümden sonraki zamanın akışı boyunca doğacak zararın tazmini talebini kapsamaktadır. (Prof. Dr. Selahattin Sulhi Tekinay-Destekten Yoksun Kalma Tazminatı-1963. sayfa 202) Bu nedenle yargılama boyuncu davacıların değişen durumu tazminatın belirlenmesi yönünden etkili olacaktır.
Davacı ..."ın desteğin ölümünden sonra evlendiği dosyadaki nüfus kayıt örneğinden anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece davacı eş yönünden evlendiği hususunun göz önünde bulundurularak evlendiği tarihe kadarki gerçek zararının hesaplanması için bilirkişiden ek rapor alınıp sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
6-Çalışma hayatının sona erdiği pasif dönemde elde edeceği gelir düzeyinin yalnızca çalışan kişiler için öngörülen asgari geçim indirimi (AGİ) uygulanmaksızın asgari geçim indirimsiz asgari ücret düzeyinde gelir sağladığının kabul edilerek buna göre hesaplanma yapılması gerekmektedir.
Davacı ... kaza tarihinde 68 yaşında olup, 60 yaş sonrası dönem, pasif devredir. Mahkemece hükme esas alınan raporda pasif dönem hesabında asgari geçim indiriminin indirilip indirilmediği denetlenememekte olup, AGİ eklenmiş
asgari ücret üzerinden hesaplama yapılmış ise asgari geçim indirimsiz asgari ücret üzerinden hesaplama yapılmak üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
7-Davacı vekili, meydana gelen kazada müvekkili ..."ın malul kaldığını ve bakıcıya muhtaç olduğunu ileri sürerek bakıcı gideri talebinde bulunmuştur.
Mahkemece alınan raporda, davacının geçirdiği trafik kazasına bağlı gelişen arızası sebebiyle %43 oranında meslekte kazanma gücünden kaybetmiş sayılacağının bildirildiği görülmüştür.
Bakıcı gideri tazminatı yönünden aldırılan raporda, davacının olay nedeniyle vücut genel çalışma gücünü %43 oranında kaybetmesi ve sürekli iş göremezlik halinde kalması sebebiyle davacının gün boyu üçüncü yardımcı kişiye muhtaç olduğu kabul edilerek 3. kişi tazminatı için asgari ücretin tamamı üzerinden hesaplama yapıldığı anlaşılmıştır. Mahkemece davacının bakıcıya ihtiyacı olup olmayacağı, bakıcıya ihtiyaç olması halinde bakıcı ihtiyacının süresi(tam zamanlı/yarı zamanlı/süreli) konusunda uzman bilirkişilerden rapor alınarak hasıl olacak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiş olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle ihbar olunan ... Sigorta A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün adı geçen yararına, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle ihbar olunan ... Sigorta A.Ş. vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... (...) Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (4), (5), (6) ve (7) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... (...) Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı ... (...) Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden ihbar olunan ... Sigorta A.Ş. ile davalı ... (...) Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti."ne geri verilmesine, 07/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.