Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2016/12634 Esas 2017/285 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi:Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, usulsuz oda kaydı nedeniyle tarım bağkur sigortalılığının iptaline ilişkin kurum işleminin iptali tarım bağkur sigortalılığının tespiti ve 6111 sayılı kanunun yapılandırmaya ilişkin hükümlerinden yararlanılması istemine ilişkindir.Mahkemece, bozmaya uyularak davanın kabulüne karar verilmiştir.Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.Davacının 05.04.2011 tarihli Kuruma başvurusu üzerine tevkifat kesintileri dikkate alınarak 01.07.1994 tarihinden itibaren 2926 sayılı yasa kapsamında tescilinin yapıldığı, talebi üzerine durdurulan sigortalılık sürelerini ihya ederek ihya borcunu ödediği, davacının 2926 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığa esas oda kaydının usulsuzluğunun tespiti üzerine tevkifat kesintileri dikkate alınarak 31.12.1994 tarihi itibariyle sigortalılığının durdurulup, iptali üzerine eldeki davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, isteminin kabulüne karar verilmiş ise de hükmü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.6552 sayılı Yasanın 58. Maddesi ile 5510 sayılı Yasaya eklenen Geçici 54. maddenin 2. fıkrasında “...4 üncü ve 7 nci maddeler ile 2926 sayılı Kanunun 2 nci, 5 inci ve 9 uncu maddelerine göre kayıt ve tescili yapılanların, sigortalılık tescil ve sürelerine esas tarımsal faaliyetleri ile ilgili kurum ve kuruluş üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine sigortalılıkları geçersiz sayılarak iptal edilenlerin, tescillerinin yapıldığı tarihten 31/12/2010 tarihine kadar geçen sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır. Ancak, tevkifat kesintisine binaen geriye dönük yapılan tescillerden, tevkifatın yapıldığı tarihte ziraat odası kaydı bulunmayan, daha sonra geriye dönük tesis edilen kayıtlar geçerli kabul edilmez...." hükmünü içermekte olup; anılan yasal düzenlemeyle getirilen lehe uygulamanın, sahte sigortalılıkta uygulanması mümkün değil ise de; Mahkemece öncelikle, sigortalının anılan yasal düzenlemeden yararlandırılıp-yararlandırılmayacağı, yararlandırma hususunun kurumun kabulünde olup olmadığı konusunda davacıya verilecek mehille kuruma başvuruları sağlanmalı ve varılacak sonuca göre değerlendirme yapılmalıdır. Şayet sigortalı anılan yasal düzenlemeden kurumca yararlandırılmaz ise, bu halde sigortalının kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmasının olup olmadığı, geçerli bir Tarım Bağ-Kur sigortalılığın bulunup bulunmadığı hususları usulünce yapılacak araştırmayla belirlenmelidir.
2) Yapılan araştırma neticesinde, usulsüzlük sabitse yapılan ödemelerin karşılık geldiği süre kurumdan sorulmalı, itiraz halinde bilirkişi incelemesi yapılarak ileriye doğru isteğe bağlı sigortalı hususu değerlendirilerek karar verilmelidir. Mahkemenin yukarıda açıklanan maddi ve hukuki esaslar doğrultusunda yargılama yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 19.01.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.