Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2014/6992 Esas 2014/14375 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Van 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 12/10/2012
NUMARASI : 2011/577-2012/379

Davacı O.. K.. vekili Avukat tarafından, davalı M.. H.. aleyhine 15/09/2011 gününde verilen dilekçe ile tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 12/10/2012 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, haksız el koyma nedenine dayalı maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece istem kısmen kabul edilmiş, hüküm, davalı hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, kendisine ait 120 adet küçükbaş hayvana kaçakçılık iddiası ile kolluk güçlerince el konulduğunu ve yapılan ceza yargılaması sonucunda üzerine atılı suçtan beraatine ve yedieminde bulunan hayvanların kendisine iadesine karar verildiğini, buna rağmen iadenin gerçekleşmediğini ileri sürerek, bu süreçte mahrum kalınan kazancın davalılardan tazminini talep etmiştir.
Davalı ise yediemine teslim edilen hayvanların iade edilmemesinde kusuru bulunmadığını, yedieminin malları iade etmediğini savunarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, bilirkişi raporuna itibar edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davaya konu olayda; davacıya ait 120 adet küçükbaş hayvana yurda kaçak yolarla getirildiği iddiasıyla 19/08/2000 tarihinde el konulmuş ve yediemin olarak dava dışı N.. E.."e teslim edilmiştir. Yapılan ceza yargılamasında Hakkari Ağır Ceza Mahkemesi 2001/80 esas, 2001/162 karar sayılı dosyasında sanık davacının beraatine ve el konulan hayvanların kendisine iadesine karar verilmiş ve bu karar 04/02/2002 tarihinde kesinleşmiştir. Somut olayda; davacının isteminin bir bölümüne dair kabul kararı verilirken yeterli araştırma yapılmadan eksik inceleme ile hüküm kurulmuştur. Şöyleki; davacının talebi 120 adet küçükbaş hayvana yönelik olup, Hakkari Ağır Ceza mahkemesi dosyasının incelenmesinde de sanık davacı ve tanıklar davacıya ait hayvan sayısını 120 adet olarak belirtmişlerdir. Buna rağmen mahkemece talep aşılarak 821 adet koyun üzerinden tazminat hesabı yaptırılması ve buna göre zarar tespiti usul ve yasaya aykırıdır.
Davalı ısrarla yedieminin kusurlu olduğunu beyan ettiği halde yedieminin beyanlarına başvurulmamış, el konulan hayvanların akıbeti, usulünce araştırılmamıştır. Yetkili makamlarca el konularak yediemine teslim edilen hayvanların sahibine fiilen iade edilip edilmediği, iade konusunda davacının müracaatının bulunup bulunmadığı hususlarının usulünce araştırılması gerekmektedir. Sözkonusu küçükbaş hayvanlar davacıya teslim edilmemiş ise, el koyma tarihindeki değerleri belirlenerek davacının zararı hesaplanmalıdır.
Ayrıca davacının denetim sırasında ve sonrasında el konulan hayvanlara ait menşe şehadetnamesini ibraz edememesi, beraat ve iade kararının 04/02/2002 tarihinde kesinleşmesine rağmen aradan uzunca bir zaman geçtikten sonra 15/09/2011 tarihinde eldeki bu davayı açması gibi davacı kusurları birlikte değerlendirildiğinde zararın artmasında müterafik (bölüşük) kusuru bulunduğu açıktır. Bu durumda, hükmedilecek tazminat miktarından BK. 42, 43 ve 44 maddeleri gereğince uygun miktarda indirim yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA 03/11/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.