MAHKEMESİ : Alaşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davası hakkında Alaşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nden verilen 2016/269 esas ve 2017/14 karar sayılı ve 13.01.2017 tarihli hükme karşı davalı ...Ş. vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması sonucunda İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi tarafından verilen davalı ...Ş. vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın davalı ... San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden kabulüne, davalı ...Ş. yönünden reddine yönelik kararın süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davacı ile davalılardan Seğmen şirketi arasında akdedilen limon ticareti ile ilgili sözleşme kapsamında, dava konusu 27.05.2016 keşide tarihli, 150.000,00 TL bedelli çekin verildiğini, ancak çek karşılığı ürün teslim edilmediğini, çekin karşılıksız kaldığını, davalı ... şirketinin dava konusu bedelsiz çeki tahsil amaçlı diğer davalı bankaya verdiğini iddia ederek çek sebebiyle davacının borçlu olmadığının tespitine ve çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili, dava konusu çekin diğer davalı şirketin kullandığı kredilerden mahsup edilmek üzere temlik cirosu ile devralındığını, temlik cirosu ile çeki devralan davalı bankanın iyi niyetli olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ... San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili, yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle mal teslim edilmediğini, çekin bedelsiz kaldığını, bu çekin tahsil cirosu ile davalı bankaya devredildiğini, bankanın çeki iade etmediğini, dava açılmasına sebebiyet vermediklerini savunarak yargılama giderlerinden sorumlu tutulamayacakları gözetilerek bir karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi"nce, davacı ile davalı ... şirketi arasındaki limon ticaretine binaen çekin verildiği, davalı ... şirketi tarafından limon teslim edilmemesi üzerine limon ticaretine ilişkin sözleşmenin 15.03.2016 tarihli protokol ile feshedildiği, çekin iadesinin kararlaştırıldığı, bu şekilde dava konusu çekin bedelsiz kaldığı, dava konusu çekten dolayı davacının davalı ... şirketine borcunun olmadığının davalı ... şirketinin kabulünde olduğu, her ne kadar çek üzerinde tahsil cirosu ibaresi bulunmasa bile, çek teslimine ilişkin formda dava konusu çekin tahsil amacıyla davalı bankaya teslim edildiğinin belirtildiği ve tahsili ile belirtilen hesaba alacak kaydedilmesi talimatı verildiği, gizli tahsil cirosunun bulunduğu, davalı ... şirketi dava konusu çeki tahsil cirosu ile diğer davalı bankaya devrettiğinden, bedelsizlik def’inin davalı bankaya karşı da ileri sürülebileceği, davalı bankanın temlik cirosuyla çeki aldığı yönündeki savunmasının yerinde görülmediği gerekçesiyle davanın kabulü ile dava konusu çek nedeniyle davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hükme karşı davalı ...Ş. vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi"nce, davalı ... şirketinin çekin bedelsiz kaldığını kabul ettiği, davalı bankanın ise çeki temlik cirosu ile devraldığını, şahsi def’ilerin davalı bankaya karşı ileri sürülemeyeceğini savunduğu, davalı banka tarafından sunulan kredi ödeme planına göre davalı şirketin davalı bankaya 2.347.000,00 TL kredi borcu bulunduğu, öte yandan çekin davalı bankaya cirosuna ilişkin kayıtta, çekin tahsil cirosu ile davalı bankaya verildiğine ilişkin bir ibarenin yer almadığı, çek tevdi formunda çeki tevdi eden davalı ... şirketinin imzasının bulunmadığı, çek tevdi formunun davalı ... şirketi ile davalı banka arasında çek tesliminden önce akdedilen genel kredi sözleşmesi hükümleri ile birlikte değerlendirilmesi gerektiği, bu değerlendirme çerçevesinde çekin temlik cirosu ile davalı bankaya geçtiğinin kabulü gerektiği, davalı banka çeki temlik cirosu ile devraldığından kural olarak bedelsizlik def’inin davalı bankaya karşı ileri sürülemeyeceği, bu halde davacının davalı bankanın çeki kötü niyetle, başka bir deyişle bedelsiz olduğunu bile bile devraldığını ispat etmesi gerektiği, ancak bu yönde bir ispatın gerçekleşmediği, davalı ... şirketi istinaf kanun yoluna başvurmadığından onun hakkında ilk derece mahkemesince kurulan hükmün kesinleştiği gerekçesiyle davalı ...Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davalı ... şirketi hakkındaki davanın kabulüne, davacının dava konusu çekten dolayı davalı ... şirketine borçlu olmadığının tespitine, davalı ...Ş. hakkında açılan davanın reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın maddi hukuka ve muhakeme hukukuna uygun olmasına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi’nin 2017/252 esas ve 2017/361 karar sayılı ve 20.04.2017 tarihli kararının ONANMASINA, dosyanın Alaşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesine, fazla yatırılan peşin harcın istek halinde davacıya iadesine, 14/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.