Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, davacının, sigortalılık başlangıç tarihinin 17.04.1987 tarihi olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Kanunun, 79 ve 108. maddeleridir. 108. madde sigortalılık süresini düzenlemekte olup sigortalılık niteliği taşımayan bir kimsenin sigortalılık süresinden de söz edilemez. Olağan olarak sigortalılık niteliği, 506 sayılı Kanunun 2. maddesine göre hizmet akdinin kurulması ve 6. madde gereğince çalışmaya başlaması ile edinilir. Bu maddelerde açıkça belirtildiği üzere, sigortalılığın oluşumu yönünden çalışma olgusunun varlığı zorunludur. Fiili çalışma saptanmadıkça, sadece hizmet akdine dayanılması halinde sigortalılık söz konusu olamaz. Fiili veya gerçek çalışmayı ortaya koyacak belgeler, işe giriş bildirgesiyle birlikte 506 sayılı Yasa’nın 79. maddesinde belirtilen sigortalının gün sayısını, kazanç durumunu, çalışma tarihleriyle birlikte ortaya koyan aylık sigorta gün bilgileri ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 17. maddesinde belirtilen 4 aylık prim bordroları gibi Kuruma verilmesi zorunlu belgelerdir. Yöntemince düzenlenip süresi içerisinde Kuruma verilen işe giriş bildirgesi, kişinin işe alınmış olduğunu gösterirse de fiili çalışmanın varlığının ortaya konulması açısından tek başına yeterli kabul edilemez. Sigortalılıktan söz edebilmek için, çalışmanın varlığı, Yargıtay uygulamasında 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesine dayalı sigortalılığın tespiti davaları yönünden kabul edilen ilkelere uygun biçimde belirlenmelidir. Zira, sigortalılığın başlangıcına yönelik her dava sigortalılığın tespiti istemini de içerir. Aksine düşünce, özellikle yaşlılık aylığının kabulü için öngörülen sigortalılık süresi yönünden çalışanlar ile çalışmayanlar arasında adaletsiz ve haksız bir durum yaratır. Bu nedenle, işe giriş bildirgesinin verildiği ancak yasal diğer belgelerin bulunmadığı durumlarda çalışma olgusunu ortaya koyabilecek inandırıcı ve yeterli kanıtlar aranmalı, kamu düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan soruşturmayı genişleterek sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir.
Bu yön, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555, 5.2.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-572, 3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 2004/21-479-578, 10.11.2004 gün 2004/21-538 ve 1.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda; mahkemece, dosyadaki kayıt ve belgeler değerlendirilmek suretiyle, davacının 5510 sayılı yasanın 4/1-a (506 sayılı yasaya)"ya tabi sigortalılık başlangıç tarihinin 17/04/1987 tarihi olarak tespitine, 17/04/1987 tarihinde 1 gün süreyle işveren .. işyeri sicil numaralı ... Makine imalat montaj sanayinde çalıştığının tespitine, karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacıya ait 17.04.1987 tarihli işe giriş bildirgesinde gözüken ... sicil nolu işyerine ilişkin tüm işyeri ve işveren bilgilerinin temin edilemediği anlaşılmaktadır. 17.09.2015 tarihli ...’nin cevabi yazısında, Kadıköy Sosyal Güvenlik Merkezinin 09.03.2004 tarih 034216 sayılı yazısına atıf yapılarak cevap verilmiştir. Davacıya ait 17.04.1987 tarihli işe giriş bildirgesinde gözüken ... sicil nolu işyerine ait işyeri dosyasının bulunduğu Sosyal Güvenlik Merkezine müzekkere yazılarak, bu işyerine ilişkin tüm işyeri ve işveren bilgileri temin edilmeli ve dönem bodroları istenilerek, dönem bodrosu çalışanları dinlenilmelidir. Yine dinlenen tanıkların hizmet döküm cetvellerinde 1987 yılında çalıştıkları gözüken işyerlerine ilişkin tüm işyeri ve işveren bilgileri temin edilmeli, davacıya ait işe giriş bildirgesindeki işyeri ile tanıkların 1987 yılında çalıştıkları gözüken işyeri arasındaki komşu işyeri ilişkisi araştırılarak belirlenmeli, tanıkların çalıştığı işyerine müzekkere yazılarak, ... Makine imalat montaj sanayi işverenine, 1987 yılında taşeronluk ilişkisi içinde iş yaptırılıp yaptırılmadığı hususu sorulmalı, sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı vekilinin temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 16.01.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.