16. Hukuk Dairesi 2015/10167 E. , 2017/4943 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... Köyü çalışma alanında bulunan ve 2009 yılında yapılan kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle, 27.04.2009 tarihinde dava açmıştır. Mahkemece verilen önceki tarihli hüküm, Dairemizin ....04.2013 tarih, 2013/4222 Esas, 2013/4275 Karar sayılı kararı ile; “mahallinde yeniden yapılacak keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanık beyanlarına göre, murisinden gelen taşınmazın mirasçıları arasında ve tüm mirasçıların katılımıyla paylaşılıp paylaşılmadığının, paylaşım, satış, bağış yoluyla davacıya geçip geçmediğinin araştırılması, şayet, murisin terekesi mirasçıları arasında ve tüm mirasçıların katılımıyla paylaşıma tabi tutulmamış, taşınmaz paylaşım, satış veya bağış yoluyla davacıya intikal etmemiş ise, davacının terekeye dahil taşınmaz için tek başına üçüncü kişilere karşı dava açma sıfat ve ehliyeti bulunmadığından ve tek başına kendi adına tescil isteğinde bulunduğundan, TMK"nın 702. maddesi gereğince davanın reddine karar verilmesi, taşınmaz paylaşım, satış veya bağış yoluyla davacıya intikal etmiş ise, davada yasal hasım olan taşınmazın bulunduğu idari birim davaya dahil edilerek, TMK"nın 713. maddesinde düzenlenen yasal ilanların yapılması” gereğine değinilerek bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 303 ada ... numaralı parsele bitişik kadastro tespiti sırasında dere olarak tescil harici bırakılan ve 09.06.2014 tarihli bilirkişi raporunda kırmızı ile boyalı (C) harfi ile gösterilen ....806,62 metrekarelik kısmın 302 adanın son parsel numarası verilerek davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili, dahili davalı ... vekili ve dahili davalı ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro sırasında tespit harici dere olarak bırakılan taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği sebebiyle tescili istemine ilişkindir. Kadastro sırasında tescil harici bırakılan dava konusu yer hakkında 4721 sayılı TMK"nın 713/...-.... maddeleri gereğince gerekli yerel ve gazete ilanlarının yapılması gerekmekte olup, somut olayda; mahkemece ilan yaptırılmış ise de ilan metninde dava konusu taşınmazın doğru şekilde belirtilmediği, dava dışı 303 ada ... ve 307 ada ... parsel sayılı taşınmazlara ilişkin ilan yapıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca, her ne kadar kendilerine gerekçeli karar tebliği yapılmış ise de karar tarihinden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Yasa gereğince ... ve ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın hükümden önce yargılama sırasında davaya dahil edilerek davaya karşı diyeceklerinin ve delillerinin sorulması gerektiği göz ardı edilerek eksik taraf teşkili ile işin esasına girilerek hüküm kurulmuştur. O halde, mahkemece öncelikle karar tebliği sırasında davaya dahil edilen ... ile ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı usulünce davet edilerek davaya karşı diyecekleri ve delilleri sorulup saptanmalı, TMK"nın 713/...-.... maddeleri gereğince dava konusu taşınmaz doğru şekilde belirtilerek yasal ilanlar yapılmalı ve itiraz süresi beklenmelidir. Bunun yanı sıra, dava konusu taşınmazın imar planı içerisinde bulunup bulunmadığı, imar planı içerisinde ise imar planının hangi tarihte onaylandığı ilçe Belediye Başkanlığı ve Büyükşehir Belediye Başkanlığından sorulup tespit edilmelidir. Dosya içerisinde bulunan jeoloji mühendisi bilirkişi raporundan dava konusu taşınmazın dere yatağı olmadığı anlaşılmakla birlikte taşınmazın evveliyatı, kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde Mahkemece, hava fotoğrafları getirtilerek bilirkişi marifetiyle yorumlatılmamış, mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının doğruluğu, hava fotoğrafları ile denetlenmemiştir.
Sağlıklı bir sonuca ulaşmak için taşınmazın tespit tarihi olan 2009 yılından geriye doğru ...-...-... yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosyaya konulmalı, bundan sonra ... kişilik ziraat mühendisi ile jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı, temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğrafları değerlendirilmeli, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, taşınmazın kadastro paftasındaki konumu bilgisayar programı aracılığıyla ölçekleri eşitlenmek suretiyle uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı, ... kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu vasıtasıyla taşınmazın öncesi ve zirai faaliyete konu olup olmadığı, hangi tarihte imar-ihyaya başlandığı, tamamlandığı, zilyetliğin kimden kime ne zaman geçtiği ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığı hususları ve de komşu parseller ile dava konusu taşınmaz arasında nitelik farkı olup olmadığı özellikle belirtilmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmelidir. Mahkemece belirtilen hususlar yerine getirilmeden hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, daha önce davalı ... hakkında verilen davanın husumetten reddine ilişkin karar kesinleştiği halde ...’nün karar başlığında taraflar arasında gösterilmesi de isabetsiz olup, davalı Hazine vekili, davalı ... vekili ve davalı ... Belediye Başkanlığı vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve ..."na ayrı ayrı iadesine, ....06.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.