MAHKEMESİ : EDİRNE 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/09/2012
NUMARASI : 2012/36-2012/301


Taraflar arasında görülen alacak davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin 2007 yılında açtığı Ş..Otel isimli iş yerinin ihtiyacı olan elektrik enerjisini alabilmek için TREDAŞ"a başvurduğunu, TREDAŞ"ın ise hattı ve trafoyu davacının kurması şartıyla iş yerine elektrik bağladığını, daha sonra davalı idarenin su kuyuları için elektrik talep ettiğini, davacının muvafakatı olmadan TREDAŞ"ın davacının hattından ilave direkle elektrik çekerek davalıya bağlantı yaptığını, davalının bu hat için davacıya hat katılım bedeli ödemediğini, davacının 2007 yılında bu hattı yapmak için 6.686,87-TL masraf yaptığını, davalı idarenin en azından bunun yarısını davacıya ödemesi gerektiğini belirterek, 3.340,00-TL hat katılım bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde, dava konusu enerji nakil hattının davalı idarenin Tıp Fakültesi Hastanesinin su ihtiyacını karşılayan su kuyularının enerji hattı ihtiyacını karşılamak için oluşturulduğunu, bunun için müvekkili idarenin TREDAŞ"a başvurduğunu, TREDAŞ tarafından enerji müsade belgesi düzenlenerek söz konusu enerji ihtiyacını davacının işyeri olan Ş. Otele ait ENH"nin .nolu direğinden karşılanacağının bildirildiğini, bunun üzerine çizilen elektrik projesinin TREDAŞ tarafından onaylandığını, ayrıca TREDAŞ"ın belirlediği hat katılım bedellerinin hat sahiplerine ödendiğini, hat çekilip kullanılmaya başlandığını belirterek, haksız açılan davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, TREDAŞ"ın davacı için belirlediği hat katılım bedeli olan 409,66-TL"sının davalı idare tarafından PTT. havalesi yolu ile 03.04.2009 tarihinde davacıya gönderildiği, dava tarihine kadar davalı kurumun bu şekilde elektrik kullanmaya devam ettiği, bundan üç yıl sonra davacının kendisine hat katılım bedeli ödenmediği iddiası ile iş bu davayı açtığı, ancak davalı kurumun davacıya 03.04.2009 tarihinde 409,66-TL hat katılım bedeli ödediğinden davacının davasında haksız olduğu anlaşılmakla sübut bulmayan davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, davacıya ait enerji nakil hattının, katılım payı ile işletme ve bakım bedeli ödenmeksizin davalı tarafından kullanıldığı iddiasına ilişkindir.
09/11/1995 tarihli Elektrik Tarifeleri Yönetmeliği"nin Abone mülkiyetindeki tesislerden yararlanma başlıklı 13. maddesinde "Teşekkül veya şirket, abonenin hizmetlerini aksatmamak koşuluyla; abonenin mülkiyetindeki branşman çıkışından bir başka istek sahibine elektrik satabilir. Abone mülkiyetindeki branşman hattından, teşekkül veya şirketin abonesi olarak enerji alacak bir başka abone, teşekkül veya şirketin o yıla ait enerji nakil hattı kilometrik birim fiyatına göre hesaplanan hat katılım bedelini branşman hattı sahibine ödemek zorundadır." denildikten sonra aynı yönetmeliğin 19. maddesinde bu bedelin ne şekilde tespit edileceği düzenlenmiştir.
25.09.2002 tarihli Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği"nin "Bir başka müşteri mülkiyetindeki tesisten faydalanma" başlıklı 8. maddesinde "Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, mevcut müşterinin bağlantı anlaşması hükümleri çerçevesinde, söz konusu müşterinin mülkiyetindeki branşman hattı ve müştemilatından yeni bağlantı taleplerini karşılayabilir.
... Hesaplanan hat katılım payına ilgili taraflarca yapılacak itirazların dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından gerekçeli olarak yanıtlanması zorunludur. Taraflar arasında anlaşma sağlanamadığı durumlarda Kuruma başvuruda bulunulabilir.
Hat katılım payı, branşman hattının mülkiyet sahibi ile branşman hattına bağlanacak gerçek veya tüzel kişi arasında varılan mutabakat çerçevesinde yeni müşteri tarafından mevcut müşteriye ödenir. Ödemeye ilişkin belgenin dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye ibraz edilmesinden sonra dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile branşman hattına bağlanacak gerçek veya tüzel kişi arasında bağlantı anlaşması imzalanır ve 7 maddede yer alan yükümlülüklerin de yerine getirilmesi kaydıyla yeni müşterinin dağıtım sistemine bağlantısı yapılır." hükmü ile hat katılım bedelinin hangi kriterlere bağlı olarak belirleneceği ayrıntılı şekilde gösterilmiş; daha sonra bu madde 30.12.2005 tarihli değişiklik ile "Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, herhangi bir müşterinin mülkiyetindeki branşman hattı ve müştemilatından ancak müşterinin bağlantı anlaşması hükümleri çerçevesinde ve müşterinin ortak kullanımında olan dağıtım tesislerini devralmak suretiyle yeni bağlantı taleplerini karşılayabilir.” şeklinde tashih edilmiş; son olarak 08.09.2010 tarihinde yapılan değişiklik ile de "Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, bir veya daha fazla müşterinin kullanımındaki branşman hattı ve müştemilatı ve/veya dağıtım tesislerinden yeni bağlantı taleplerini, ortak kullanım haline gelecek olan dağıtım tesislerini devralmak suretiyle karşılar.
Ortak kullanım haline gelecek tesislerin maliki veya maliklerinin devre rıza göstermemesi halinde kamulaştırma yoluna gidilir." şeklinde tanzimi cihedine gidilmiştir.
Açıklanan yönetmelik hükümleri karşısında, davacıya ait enerji nakil hattının davalı tarafça kullanıldığı uyuşmazlık konusu olmadığından, uyuşmazlık davacının söz konusu enerji nakil hatının kullanılması karşılığında katılım payı istemesinin mümkün olup olmadığı, söz konusu enerji nakil hatının kullanılmasında davacının muvafakatinin aranıp aranmayacağı, muvafakat alınamaması halinde bu tesisten yararlanılıp yararlanılamayacağı noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, abonelere ait enerji nakil hatlarının yeni bir abone tarafından kullanılması halinde eski aboneye ödenmesi gereken hat katılım payı bedelinin TREDAŞ tarafından belirlendiği, davalı tarafından belirlenen 409,66 TL hat katılım bedelinin davalı Üniversite Rektörlüğü tarafından davacı hesabına yatırıldığı belirtilmiştir.
Mahkemece, taraflar arasında dava konusu hakkın esası hakkında bir karar verebilmesi için, bu kişilerin o davada gerçekten davacı ve davalı sıfatlarına sahip olmaları gerekir. Bir davada taraf olarak gösterilen kişiler, taraf ve dava ehliyetine ve davayı takip yetkisine sahip olsalar bile, taraflardan birinin o davada gerçekten davacı ve davalı sıfatı yoksa davanın esası hakkında bir karar verilemez; dava, sıfat yokluğundan (husumetten) reddedilir. Taraf sıfatı usul hukuku sorunu olmayıp, dava konusu sübjektif hakkın özüne ilişkin bir maddi hukuk sorunu olduğundan taraf sıfatının yokluğu, davada taraf olarak gözüken kişiler arasında dava konusu hakkın doğumuna engel olduğu için defi değil, yargılamanın her aşamasında taraflarca ileri sürülmesi mümkün ve mahkemece de kendiliğinden nazara alınması zorunlu bir itiraz niteliğindedir.
Dava konusu edilen ve abonelere ait enerji nakil hatlarının yeni bir abone tarafından kullanılması taleplerini değerlendirme selahiyatı, yukarıda zikrolunan mevzuat hükümleri, taraflar arasındaki uyuşmazlık tarihi ile birlikte değerlendirildiğinde TREDAŞ"a ait olduğundan, davalı Üniversite Rektörlüğü dava konusu ilişkinin tarafı değildir.
O halde mahkemece; davalı T.. R.. yönünden davanın husumetten reddi gerekirken, hüküm tesisi doğru görülmemiş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 26.05.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.