Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2015/15662 Esas 2016/1416 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin davada ...Sulh Hukuk ve ...Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, derneğe ait bazı defterler ile alındı belgesi ciltlerinin kaybolması nedeniyle buna ilişkin zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
...Sulh Hukuk Mahkemesince, HMK"nın 4. ve TMK"nın 56. maddeleri gereği derneğin kendiliğinden feshi halinde sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu diğer durumlarda asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu belirtilerek görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
...Asliye Hukuk Mahkemesi ise, zayi belgesinin verilmesini düzenleyen 5253 sayılı Dernekler Kanununun 32/k maddesinde sulh hukuk mahkemesi dışında bir mahkemenin görevlendirilmediği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir.
5253 sayılı Dernekler Kanununun 32/k maddesinde “Tutulması zorunlu olan defter ve belgelerin, gerekli dikkat ve özen gösterilmiş olması şartıyla elde olmayan bir nedenle okunamayacak hâle gelmesi veya kaybolması hâlinde, öğrenme tarihinden itibaren onbeş gün içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin yetkili mahkemesine zayi belgesi almak için başvurmayan veya bu belgeyi denetim sırasında ibraz edemeyenler üç aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılacağı “ açıklanmıştır. Anılan kanunda genel zayi belgesinin alınması konusunda hangi mahkemenin görevli olduğu gösterilmemiştir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK"nın 382. maddesinde, "çekişmesiz yargı işleri" düzenlenmiş, aynı Kanunun 383. maddesinde de çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesi olacağı hükmüne yer verilmiştir.
Maddede çekişmesiz yargı işlerinin neler olduğu önce genel çerçevesi belirlenerek daha sonra da mümkün olduğunca sayılarak belirtilmiştir.
Somut olayda, zayi belgesi istemine ilişkin uyuşmazlık, 6100 sayılı Kanunun 382/2-e maddesinde sayılmamakla birlikte, Kanunun 382/1. maddesinde sayılan ölçütlere göre çekişmesiz yargı işi niteliğinde olup, 5253 sayılı Dernekler Kanununun 32/k maddesi ve 6100 sayılı HMK"nın 383. maddesi gereğince de derneğin defter ve belgeleri için zayi belgesi verilmesi hususunda hangi mahkemenin görevli olduğuna ilişkin özel bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmakla, görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu anlaşılmıştır.
Bu durumda, uyuşmazlığın ...Sulh Hukuk Mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ...Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 10/02/2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.