MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının bozma üzerine yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vekili Av. ... ile davalı vekili Av. ... geldiği görülmüş olmakla duruşmaya başlanarak hazır bulunan taraf vekillerinin sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilinin davalıdan olan cari hesap alacağının tahsili için başlatılan ilamsız icra takibinin davalının haksız itirazı sonucu durduğunu belirterek, itirazın iptaline, icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, taraflar arasında alım-satım sözleşmesi bulunmadığı gibi icra dosyasına sunulan mutabakat formunda da müvekkilinin imza ve kaşesi bulunmadığını bildirerek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın reddine yönelik verilen kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 06/03/2014 tarih, 2013/6887 esas ve 2014/4415 karar sayılı kararıyla; "Yargılama sırasında davacı defterleri üzerinde inceleme yapan bilirkişi raporunda davacının davalıdan 165.199,79 Euro alacaklı olduğu belirtilmiştir. Yine davalı defterleri üzerinde inceleme yapan bilirkişi raporunda ise davalının davacıya borcu olmadığı bildirilmiştir. Öte yandan, davacı yan takip ve dava konusu cari hesap alacağının oluşumunu tam olarak açıklayamamıştır. Bu durumda mahkemece HMK"nin 31. maddesinde düzenlenen hakimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında davacı tarafa, takip ve dava konusu cari hesap alacağının oluşumunu ayrıntılı bir şekilde açıklattırıp davacı delilleri arasında gösterilen virman yazıları ile elektronik postalar üzerinde durularak, ayrıca taraf defterlerindeki farklılığın neden kaynaklandığının tarafların defter kayıtları karşılaştırılmak suretiyle tespiti için konusunda uzman yeni bir bilirkişiden rapor alınarak tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir." gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece, davacı vekili tarafından yapılan açıklama ve bozmadan sonra alınan ve benimsenen bilirkişi raporu ve ek raporuna göre, yapılan virman işlemleri sonucunda davalının davacıya165.199,79 Euro tutarında borcunun bulunduğu, davalının icra takibine itirazında haksız olduğu, bu miktarın takip tarihi itibariyle TL karşılığının 339.237,77 TL olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, alacak yargılamayı gerektirip likit olmadığından icra inkar tazminatı isteğinin reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Dairemizin 20/12/2016 tarih, 2016/10377 esas ve 2016/16013 karar sayılı kararıyla;"Mahkemece bozma kararına uyulmuş ise de bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir.
Davacı taraf bozma kararı gereğince takip ve dava konusu cari hesap oluşumunu açıklamak üzere verdiği 03/12/2014 havale tarihli dilekçesi ekinde; bozma öncesinde de dosya içinde bulunan, davacı ile dava dışı ... Su Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. arasında imzalanan 17/04/2009 tarihli alım satım sözleşmesi, davacı ile dava dışı ... Yem ve Su Ürünleri San. ve Tic. A.Ş arasında imzalanan 17/04/2009 tarihli borç tasfiye sözleşmesi ve bozmadan sonra dosyaya konulan davacı, davalı ve dava dışı ... Gıda San. A.Ş ile ... Su Ürünleri Tic. San. A.Ş arasında imzalanan 11/11/2009 tarihli toplantı notu başlıklı belgeyi sunarak cari hesap alacağını açıklamaya çalışmıştır. Ancak bu üç belgenin incelenmesinden TBK"nun 195 ve 196. maddeleri (BK"nun 173 ve 174. maddeleri) kapsamında davacının dava dışı bir şirketten olan alacağının ödenmesi borcunun davalı tarafça üstlenildiği (borcun nakledildiği) anlaşılamamıştır.
Mahkemece bozma ilamında yer alan davacının delilleri arasında gösterilen virman yazıları ve elektronik postalar üzerinde de bunların doğruluğu ve bağlayıcılığı yönünden durulmamıştır.
Öte yandan mahkemece bozmadan sonra görevlendirilen bilirkişilerin 21/05/2015 tarihli raporlarının sonuç bölümünün dördüncü paragrafındaki davalının davacının sunduğu belgelere karşı koymadığı ( yani doğruluğu ve bağlayıcılığını kabul ettiği) şeklindeki tespiti de dosya içeriği ve yapılan yargılama işlemlerine göre doğru bir tespit olmamıştır.
Ayrıca bilirkişiler bozma kararında gösterilen diğer eksiklik olan taraf defterlerindeki farklılığın neden kaynaklandığı hususuna da açıklık getirmemişlerdir.
Eksik tahkikatla hüküm kurulamaz.
Bu nedenle mahkemece yapılacak iş öncelikle davacı delilleri arasında yer alan virman yazıları ve elektronik postalar ve özellikle 12/11/2010 tarihli ..."ın yazdığı elektronik postanın doğruluğu ve davalıyı bağlayıcılığı üzerinde durulduktan sonra davalı ile davacı arasında davacı lehine bir borcun üstlenilmesi (borcun nakli) sözleşmesi kurulup kurulmadığı hususu araştırılıp taraf defterleri arasındaki farklılığın sebebi de ortaya çıkarılıp bu hususlarda yeni bir bilirkişi kurulundan denetime elverişli rapor alınarak bozma gerekleri tam olarak yerine getirildikten sonra ortaya çıkan duruma göre uygun sonuç dairesinde bir karar vermekten ibarettir. " gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasındaki uyuşmazlığın davacının vermiş olduğu 215.000-EURO virman talimatının davacının ticari defter ve belgelerinde kayıtlı olduğu halde davalının ticari defter ve belgelerinde kayıtlı olmamasından kaynaklandığı, davacı her ne kadar davalı çalışanı ..."ın ... uzantılı mail adresinden bu virmanın yapıldığını, en son mailinde "EUR hesap bakiyeniz (215.500-EUR alacak) bu virmandan sonra 165.199,78-EUR alacak bakiyesi verecektir" şeklinde yazılı maili bulunduğunu beyan etmekte ise de tarafların kabulünde olduğu üzere söz konusu mailleri gönderen kişi davalı şirket muhasebe çalışanı ... olduğu ve ..."ın davalı şirketi bağlayıcı herhangi bir tasarrufta bulunma yetkisi bulunmadığı, davacı ile arasında bu şekilde bir borcun nakli sözleşmesi bulunmadığı, davacının tarafları bağlayıcı bir borcun nakli sözleşmesi olduğunu kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davalı ... Gıda ve Yem San. Tic. AŞ"ye 31/05/2016 tarihinde devrolan dava dışı ... Su Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. ile davacı grup şirketi olan ... Gıda San. A.Ş arasında 12/08/2010 tarihli Mutabakat Mektubu düzenlenmiş ve bu mutabakatta ... Gıda AŞ"nin ... Su Ürünleri AŞ"den 31/03/2010 tarihi itibariyle 215.500 Euro alacaklı olduğu belirtilmiştir.
Bilahare davalı çalışanı ... (...) tarafından 18/10/2010 tarihinde davacı çalışanı ..."ye "Günaydın ... Hanım, ... ... Euro Hesabı Alacak Bakiyesi olan 215.500 Euro"nun ... ... Su Ürünleri hesabına virman edilmesi ile ilgili virman talimatlarını gönderebilirmisiniz. İyi çalışmalar." şeklinde e-mail gönderilmiş, ... A.Ş imzalı 30/09/2010 tarihli ... Su Ürünleri San. ve Tic. A.Ş yazılan yazıda ise "Cari hesabınızda bulunan 215.500 Eur borç bakiyesinin ... Su Ürünleri Ür. AŞ"de cari hesabı bulunan ... Gıda ve Yem Tic. AŞ Eur hesabına virmanı" yazılı açıklamanın olduğu görülmüştür.
Davalı çalışanı ... (...) tarafından yazılan virmanlar hakkında konulu 11/12/2010 tarihli e-mailde ise "... Hanım Merhaba, ... Su Ür.A,Ş. Nezdindeki ... Su Ürünleri A.Ş nin TL cari hesap ALACAK bakiyesi olan 70.363,38 TL bakiyenizin ortalama vadesi olan 27/11/2010 MBDS kur. 1.4891"den 47.252,28 USD olarak ... A.Ş. Nezdindeki ... Su ür. USD hesap bakiyeniz bu virmandan sonra 66.637,72 USD BORÇ bakiye verecek olup, bu bakiye de 06/12/2010 MBDS paritesi 1.3248 den 50.300,21 Euro olarak ... A.Ş. Nezdindeki ... Su Ür Euro hesabınıza virman edilecektir. Euro hesap bakiyeniz (215.500 Euro ALACAK), bu virmandan sonra 165.199,78 Euro ALACAK bakiyesi verecektir. Lütfen kurlar ve parite ile ilgili teyidinizi rica ederim. " denilmiş olup, bu e-mailde belirtilen virmanlara ilişkin olarak;
Davalı ... Gıda ve Yem Sanayi Ticaret A.Ş. Virman Talimatı başlıklı 06/12/2010 tarihli belgede; "Sayın ... Su Ürünleri Üretim A.Ş. ..., ... Su Ürünleri San. Tic. A.Ş. nezdindeki Tl cari hesabınızda bulunan 70.363,38 TL Alacak bakiyesi, 1.4591 kur ile 47.252,28 USD olarak nezdimizde bulunan ... Su Ür. A.Ş. USD hesabına virman edilerek hesabınıza ALCAK kaydedilmiştir." yazılı olduğu ve Davalı ... AŞ kaşe ve imzası ile ... Su Ürünleri Üretim A.Ş. kaşe ve imzası bulunduğu,
Davalı ... Gıda ve Yem Sanayi Ticaret A.Ş. Virman Talimatı başlıklı 06/12/2010 tarihli belgede; "Sayın ... Su Ürünleri Üretim A.Ş. ..., Nezdimizdeki USD cari hesabınızda bulunan 66.637,73 USD alacak bakiyesi, 1,3248 parite ile 50.300,21 Euro olarak nezdimizdeki Euro hesabınıza virman edilerek hesabınıza borç kaydedilmiştir." yazılı olduğu ve davalı ... A.Ş. kaşe ve imzası ile ... Su Ürünleri Üretim A.Ş. kaşe ve imzası bulunduğu görülmekte olup, davacı tarafça bahsedilen bu virman talimatlarına ilişkin işlemlerin ticari defterlerine kaydedildiği, diğer taraftan davalı tarafça mahkemeye sunulan dilekçelerde bahsedilen bu virman belgelerindeki davalı kaşe ve imzalarına yönelik bir itirazda bulunulmadığı da anlaşılmaktadır. Davalı şirket sadece, mahkemece 26/05/2017 tarihli ara karar ile taraflara dosyaya yansıyan e-mail yazışmaları konusunda ve davalı vekiline ... (...)"ın görev ve yetkisine dair açıklama yapmak üzere süre verilmiş olması üzerine davalı vekili tarafından yapılan 08/06/2017 tarihli açıklamada, davalı şirket çalışanı ... (...)"ın finansman bölümünde katip (kasiyer) olduğu ve yöneticilerin talimatı ile işlemleri yaptığı bildirilmiştir.
Tüm bu yazışma sürecinden anlaşıldığı ve davalının kabul ettiği üzere davaya konu 11/12/2010 tarihli e-mailin davalı şirket çalışanı ... (...) tarafından yazıldığı hususu tartışmasızdır.
Buna göre davalı tarafça davalı çalışanı ... tarafından yazılan 11/12/2010 tarihli e-mailde yapılan açıklamaların ilk bölümde belirtilen ve az yukarıda açıklanan 06/12/2010 tarihli belgelerdeki virman işlemleri ile davalı çalışanı ..."ın yöneticilerin talimatıyla işlemler yaptığını kabul ettiğine göre çalışan tarafından gönderilen bir kısım e-maillerin benimsenerek 11/12/2010 tarihli aynı e-mailin son cümlesinde yer alan açıklamanın kabul edilmemesi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla mahkemece, davalı çalışanı ... (...)"ın şirket mail adresinden yazdığı e-maillerin davalıyı bağladığı ve davacı ile davalı arasında davacı lehine TBK"nın 196. maddesi anlamında bir borcun üstlenilmesi sözleşmesinin kurulduğu gözetilerek varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davacı yararına takdir edilen 2.037,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 13/11/2019 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
MUHALEFET ŞERHİ
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle TBK"nın 196/1 maddesinde yer alan borçlunun yerine yenisinin geçmesi ve borcundan kurtarılması, borcu üstlenen ile alacaklı arasında yapılacak sözleşmeyle olacak olmasına ve davalı çalışanı ..."ın yetkileri TBK"nın 552. maddesinde yazılı olanlarla sınırlı bir diğer tüccar yardımcısı olmasına ve davalı adına böyle bir sözleşme yapma yetkisi bulunmamasına göre yerel mahkeme kararının onanması gerektiği görüşünde olduğumuzdan saygıdeğer çoğunluğun görüşüne muhalifiz.