(Kapatılan)21. Hukuk Dairesi 2009/15461 E. , 2010/136 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalı işveren nezdinde 1.6.2000- 1.8.2004 tarihleri arası çalıştığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının davalı işverene ait matbaa işyerinde 1.6.2000 tarihi ile 1.8.2004 tarihleri arasında kesintisiz olarak geçen, davalı Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tesbiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının davalı işverene ait işyerinde 1.6.2000-1.8.2004 tarihleri arasında kesintisiz olarak çalıştığının tespitine karar verilmiş ise de; varılan bu sonuç eksik incelemeye dayalı olup usul ve yasaya aykırıdır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının davalı işverence ... nolu işyerinden 1981 yılı 3.dönemde 90 gün çalışmasının bildirildiği, (...) sicil nolu iş yerinden 1.6.2000 tarihinde işe giriş bildirgesinin verilmediği, herhangi bir çalışmasının bildirilmediği, işyerinin 3.9.1993 tarihinde kapsama alındığı, 2000-2004 yılları arası dönem bordrolarında da davacının herhangi bir çalışmasının yer almadığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda uyuşmazlık, fiili çalışma olgusunun yöntemince kanıtlanmış olup olmadığı, mahkemece bu yönde yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10.maddesinde bu tür hizmet tesbiti davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması halinde somut bilgilere dayanması inandırıcı olmaları koşuluyla bordro tanıkları veya iş ilişkisini bilen komşu işyeri çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunlara destekleyen diğer tanıklarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Bu yön, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555, 5.2.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-572, 3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 2004/21-479-578, 10.11.2004 gün 2004/21-538 ve 1.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olaya gelince; mahkemece açıklanan şekilde fiili çalışmanın varlığının yöntemince araştırılmadan sonuca gidildiği ortadadır. Gerçekten ifadesi hükme dayanak alınan tanıklardan sadece bir tane tanığın davalı işyerinden çalışması var isede; işyerinde birden fazla kayıtlı çalışan olduğu görülmektedir. Mahkemece tespiti istenen dönemde davacıyla birlikte bu işyerinde çalışan, kayıtlı kişilerden resen seçilerek beyanlarına başvurulmadan, çevre işyerlerinde çalışan tanık beyanlarıyla sonuca gidilmesi hatalı olmuştur. İşyerinde çalışan kayıtlı tanık var ise, fiili çalışma olgusu konusunda öncelikle bunların beyanlarına başvurmak gerekmekte olup, tanık sözleri çalışma olgusu yönünden somut olgulara dayanmamakta soyut düzeyde kalmaktadır. Giderek, tanık sözlerinin inandırıcı güç ve nitelikte olduğu söylenemez.
Yapılacak iş; öncelikle davalı işveren tarafından düzenlenmiş ücret ödeme bordroları ve puantaj cetvellerini araştırmak, dönem bordrolarından resen seçilecek davacı ile aynı işyerinde çalışan kayıtlı tanıkların çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasanın 2, 6, 9 ve 79/10. maddeleri gereğince kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı işveren ve Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Amb.San.Tic.Ltd.Şti."ne iadesine, 19.01.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.