MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, davalı işveren nezdinde 27.11.1989 tarihinden itibaren Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine.
2-Dava, davacının davalıya ait işyerinde 27.11.1989 tarihinden dava tarihine kadar kesintisiz çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kısmen kabulü ile davacının davalı işyerinde 1.1.2000-20.5.2002 ve 4.6.2002-24.6.2006 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmiştir
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı yasanın 79. maddesi bu tip hizmet tesbiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olusu her türlü delille ispat kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının davalıya ait berber işyerinde çalıştığına dair Kuruma bir bildirimde bulunmadığı, davalının berber işyeri nedeniyle 15.1.1958 tarihinden beri vergi kaydının bulunduğu, davacının 01.03.1991-01.09.1992 tarihleri arasında askerlik yaptığı, 09.04.1996-31.12.1996 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa"ya tabi sigortalı olduğu hizmet cetveline göre başka işyerinden 21.5.2002-3.6.2002 tarihleri arasında geçen 13 günlük çalışmasının Kuruma bildirildiği, davacıya ait 28.11.1989 tarihli çıraklık belgesiyle 5.4.1990 tarihli kalfalık belgesinin bulunduğu, 15.12.2001 tarihli Milli Eğitim Bakanlığı Geçmiş Hizmetleri Belgelendirme Formunda davalı işverenin davacının kendisi yanında 24.6.1983-15.12.2001 tarihleri arasında çalıştığını beyan ettiği bu belgedeki imza üzerinde yapılan incelemede imzanın davalı işverenin eli ürünü olduğunun 22.2.2008 tarihli uzman bilirkişi raporu ile tespit edildiği anlaşılmaktadır
Somut olayda mahkemece kabule karar verilen sürelerde taraf tanıklarının çalışmayı doğruladıkları görülmüştür. Ancak davacı dava dilekçesiyle istemde bulunurken halen çalıştığını beyan ettiği halde davacı tanıklarından ... ve ... ’nin beyanlarında davacının çalışmasının 1,5 -2 yıl önce sona erdiğini belirtmeleri üzerine iş akdinin sona erdiği tarihle ilgili olarak dinlenen diğer tanık beyanlarıyla oluşan bu çelişki giderilmeden sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Öte yandan her davanın açıldığı tarihteki duruma göre karara bağlanması gerekirken, dava tarihinden sonra doğacak haklar için de(o davada) karar verilmesi söz konusu olamayacağı halde mahkemece 24.2.2006 olan dava tarihinden sonrasını da kapsayacak şekilde 24.6.2006 tarihine kadar hüküm kurulması hatalı olmuştur
Yapılacak iş; davacı ve davalı arasındaki iş aktinin hangi tarihte sona erdiği konusunda tanıkların beyanları arasındaki çelişki giderilerek, gerekirse hiçbir kuşkuya ver vermeyecek şekilde konuyu açıklığa kavuşturmak üzere davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek zabıtaca komşu işyerlerinde benzer işi yapan işlerle uğraşan işverenler veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlar tesbit edilip beyanlarına başvurmak, talep ve dava tarihi gözetilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip, sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 18.01.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.