Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2015/6781 Esas 2015/10807 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Ankara 10. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 24/02/2015
NUMARASI : 2014/911-2015/221

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne, aylık kira bedelinin 01/08/2014 tarihinden itibaren net 2057 TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalının 01/08/2004 başlangıç tarihli ve 10 yıl süreli sözleşme ile davacıya ait dükkanda kiracı olduğunu ve 01/08/2013 tarihinde başlayan kira döneminde 1870 TL olarak ödenen kira bedelinin emsallerine göre düşük kaldığını belirterek 01/08/2014 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin hak ve nesafete göre bu mümkün olmazsa endekse göre net 2500 TL olarak tespitini istemiştir. Davalı vekili taraflar arasında imzalanan 19/10/2012 tarihli ek protokol ile kira bedelinin aylık net 1700 TL olarak belirlendiğini, sonraki dönemler için aylık %10 artış şartının kararlaştırıldığını ve buna göre ödeme yapıldığını, davacının kira bedelinin tespitini istemesinde hukuki yararı olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Kural olarak tarafların her türlü etken dışında ve serbest iradeleriyle yaptıkları kira sözleşmesinde belirledikleri kira bedelinin aksi iddia edilip kanıtlanmadıkça o dönemin olağan rayicine uygun olduğu kabul edilmelidir. Bu bağlamda, şartların değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat edilmedikçe kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira bedeline Üretici Fiyat Endeksi artış oranının üç yıl için artırımı esas alınarak bulunacak kira bedelinin o dönemin hak ve nesafet kurallarına uygun ve aşırı olmayan bir kira bedeli olduğu ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre uygulama yapılmalıdır. Bundan sonra ise hak ve nesafet ilkeleri uygulanarak kira bedeli tespit edilecektir.
Taraflar arasında düzenlenen 01/08/2004 başlangıç tarihli ve 10 yıl süreli sözleşme ile davacıya ait dükkan aylık 300 TL bedelle davalıya kiralanmıştır. Kira sözleşmesi devam ederken bu kez taraflar arasında düzenlenen 19/10/2012 tarihli ek protokol ile 01/08/2012-30/07/2013 tarihleri arasındaki kira dönemi için aylık kira bedelinin net 1700 TL olarak belirlenmiş ve sonraki kira dönemlerinde sözleşmenin yenilenmesi halinde %10 artış şartının uygulanacağı kararlaştırılmıştır. Bu durumda mahkemece bilirkişiden ek rapor alınmak suretiyle 19/10/2012 tarihli ek protokolde tarafların belirledikleri kira bedelinin emsal ve rayice uygun olup olmadığının belirlenmesinden sonra, eğer emsal ve rayice uygun ise, izleyen dönemler endeks tatbik edilmek suretiyle kira tespiti yapılması, eğer uygun değil ise, tespiti istenilen dönemin hak ve nesafet dönemi olduğu kabul edilerek, buna göre kira tespiti cihetine gidilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 08/12/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.