16. Hukuk Dairesi 2015/11489 E. , 2017/4607 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı, ... İlçesi ... Mahallesi sınırları içerisinde bulunan ve kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakılan dava konusu taşınmazın imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile fen bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen 594,33 metrekare alanlı taşınmazın davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun ..., ... ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 713.maddeleri uyarınca tapuya tescili istemine ilişkindir. Yerel Mahkemece çekişmeli taşınmazda davacı yararına imar-ihya ve zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiğinden bahisle davanın kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan inceleme, uygulama ve araştırma hüküm kurmaya elverişli ve yeterli bulunmamaktadır. Hüküm tarihinden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Yasa"nın .... maddesi uyarınca büyükşehir belediyesi sınırları tüm ilin idari sınırları olacak şekilde genişletilmiş olduğu halde TMK"nın 713/.... madesi gereğince ilgili kamu tüzel kişisi olan ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmeden karar verilmiştir. Ayrıca, çekişmeli taşınmazın hangi tarihte ve ne sebeple tespit harici bırakıldığı Kadastro Müdürlüğünden sorularak belirlenmemiştir. Dosyada mevcut bilirkişi raporlarında, çekişmeli taşınmazın kapatılan ... Belediyesi imar planı içerisinde kaldığı belirtilmiştir. 3402 sayılı Yasa"nın .../.... maddesi uyarınca, imar planı kapsamındaki yerlerde imar-ihya ile taşınmaz iktisabı mümkün değildir. Hal böyle olmasına rağmen, çekişmeli taşınmazın gerçekten imar planı içerisinde kalıp kalmadığı, kalmakta ise imar planının onaylanma ve kesinleşme tarihleri araştırılmamış ve çekişmeli taşınmazın bulunduğu alana ilişkin imar planının bir örneği dosya arasına konulmamıştır. Keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği ve zilyetliğin sürdürülüş şekli etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmamıştır. Yine, dava tarihinden ...-...-... yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının tarihleri açıkça yazılmak suretiyle en az üç tanesi Harita Genel Komutanlığından getirtilerek jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmamış, ziraat bilirkişisinden imar-ihya hususunda ayrıntılı ve keşfi denetlemeye elverişli rapor aldırılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma, inceleme ve uygulamaya dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca, öncelikle yukarıda açıklanan nedenle ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına da duruşma günü ve dava dilekçesi tebliğ ettirilerek davaya dahil edilmesi için süre ve imkan tanınmalı, dahili davalı idarenin savunma ve delilleri sorulup, toplanmalı, bundan sonra Kadastro Müdürlüğünden çekişmeli taşınmazın hangi tarihte ve hangi sebeple tescil harici bırakıldığı hususu sorularak araştırılmalı, taşınmazın imar planı kapsamında olup olmadığı, imar planı kapsamında ise imar planının onay ve kesinleşme tarihleri ilgili mercilerden sorularak saptanmalı ve çekişmeli taşınmazın bulunduğu alana ilişkin imar planının bir örneği dosya arasına konulmalı, dava tarihinden ...-...-... yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının tarihleri açıkça yazılmak suretiyle en az üç tanesi Harita Genel Komutanlığından getirtilmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi ile ... kişilik ziraat bilirkişi heyeti huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır.
Yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesinin kime ait olduğu, kimden intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazın imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalıdır. Üç kişilik ziraat bilirkişi heyetinden çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ile komşu taşınmazların toprak yapıları mukayese edilmek suretiyle taşınmazın niteliğini belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalıdır. Raporda, taşınmazın imar-ihya işleminin tamamlanıp tamamlanmadığı, tamamlanmışsa dava tarihi ile imar-ihyanın tamamlanma tarihi arasında ne kadar süre geçtiği hususlarına yer verilmesi, rapor ekinde taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde fotoğrafların eklenmesi istenilmelidir. Fen bilirkişisi ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmalı, dava konusu taşınmazın konumu bilirkişiler tarafından hava fotoğrafı üzerinde gösterilmeli, bilirkişilerden keşfi izlemeye elverişli ayrıntılı harita ve rapor düzenlemesi istenilmeli, çekişmeli taşınmazın imar planı kapsamında olduğunun anlaşılması halinde 3402 sayılı Kanun"un .... maddesi göz önüne alınarak varsa imar planının onay tarihinden önce 3402 sayılı Yasa"nın ... ve .... maddesinde öngörülen koşulların davacı taraf yararına gerçekleşmiş olup olmadığı belirlenmeli ve bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece belirtilen hususlar göz ardı edilerek ve özellikle taraf teşkili tam olarak sağlanmadan yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, ....06.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.