21. Hukuk Dairesi 2014/24062 E. , 2015/18060 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Antalya 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 17/09/2014
NUMARASI : 2013/840-2014/389
Davacı, yaşlılık aylığından kesilen sosyal güvenlik destek primi kesme işleminin iptaliyle yapılan kesintilerin faiziyle tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava, davacının limited şirket ortağı olması nedeni ile yaşlılık aylığından sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılmasına yönelik Kurum işleminin kaldırılması ile yapılan kesintilerin yasal faizi ile birlikte iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Uyuşmazlık, somut olayda davacının almakta olduğu yaşlılık aylığından, vergide gayrı faal olan ancak ticaret sicil kaydından henüz terkin edilmemiş limited şirkete ortak olması nedeni ile sosyal güvenlik destek primi kesilip kesilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 1479 Sayılı Yasaya, 4447 Sayılı Yasa"nın 38.maddesi ile eklenen ve 08.09.1999 tarihi itibari ile yürürlüğe giren " Sosyal Güvenlik Destek Primi" başlığını taşıyan ek 20.madde hükmü ile "bu yasa kapsamında yaşlılık aylığı bağlananlardan 24.maddenin (I)numaralı bendinde belirtilen çalışmalarına devam edenlerin veya daha sonra çalışmaya başlayanların, sosyal yardım zammı dahil tahakkuk eden aylıklarından, aylığın çalışmaya başlanıldığı tarihi takip eden aybaşından itibaren, çalışmaların sona erdiği ay dahil %10 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir" düzenlemesi getirilmiş; pasif sigortalıların yaşlılık aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesilmesi, 1479 Sayılı Yasa"nın 24/1.maddesi kapsamında kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmanın varlığı koşuluna bağlanmıştır.
Anılan maddenin 1.fıkrasında 24.07.2003 tarihinde 4956 Sayılı Yasa ile değişiklikle;" bu kanuna göre yaşlılık aylığı bağlananlardan sadece ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısı ile gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefiyeti devam edenlerin sosyal güvenlik destek priminden sorumlu olacakları" öngörülmüş ve yasanın yürürlük tarihi 02.08.2003 olarak belirtilmiştir.
Daha sonra 22.01.2004 tarihinde 5073 Sayılı Yasa ile yapılan değişiklikle, anılan 1.fıkranın 4956 Sayılı Yasa"dan önce yürürlükte bulunan hükmüne benzer bir düzenleme getirilerek "bu yasaya göre yaşlılık aylığı bağlananlardan 24.maddenin (I) numaralı bendinde, belirtilen çalışmalarına devam edenlerin veya daha sonra çalışmaya başlayanların sosyal yardım zammı dahil tahakkuk eden aylıklarından, aylığın bağlandığı veya tekrar çalışmaya başladığıtarihi takip eden aybaşından itibaren sosyal güvenlik destek primi kesileceği" öngörülmüş olup, değişikliğin yürürlük tarihi ise 28.01.2004 tarihidir.
Kural olarak kanunlar yürürlükte oldukları dönemdeki uyuşmazlıklara ve görülmekte olan davalara uygulanmakta olup sosyal güvenlik hukukuna ilişkin düzenlemelerin kamusal niteliği gereği sigortalı lehine yapılan değişikliğin geçmişe yönelik uygulanması gereği kabul edilmiş ise de 1479 Sayılı Yasa"nın ek 20.maddesinde yapılan değişikliklerin, Kurumun sosyal güvenlik destek primi alacağına ilişkin bulunması itibari ile anılan maddelerin yürürlüğe girdikleri tarihten sonra bağlanmış veya bağlanacak yaşlılık aylıkları yönünden uygulanması gerektiği açıktır.
Somut olayda, davacıya 01.11.2007 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlandığı, davacının ortağı bulunduğu dava dışı B.... înş. ve Sıh. Tes. Maiz. İmi. San. Tic. Ltd. Şti."nin,"nin vergi kaydına göre 31.03.2003 tarihinde vergiden resen terkin edildiği, ancak şirketin ticaret sicil kaydının halen devam ettiği ve davacının şirket ortaklığından ötürü 17.10.2007 tarihinden itibaren sosyal güvenlik destek primi kapsamında tescili yapılarak yaşlılık aylığından SGDP kesildiği anlaşılmaktadır.
5510 Sayılı Yasa"nın 9.maddesi sigortalılığın sona ermesi hallerini düzenlemiş olup anılan maddenin 3. fıkrası "...limited şirket ortaklarından hisselerinin tamamını devreden sigortalıların, hisse devri yapılmasına ortaklar kurulunca karar verildiği tarihten, anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının yönetim kurulu üyeliklerinin sona erdiği tarihten, iflas veya tasfiye durumu ile münfesih duruma düşen şirketler için ortağın talep etmesi halinde mahkeme kararı ile iflasın, tasfiyenin açılmasına, ortaklar kurulu kararı ile tasfiyenin başlamasına veya şirketin münfesih duruma düşmesine karar verildiği, ortakların talepte bulunmaması halinde mahkemece iflasın kapatılmasına karar verildiği, tasfiyesi sonuçlanan şirketlerin ortaklarının ise tasfiye kurulu kararının ticaret sicili memurluğunca tescil edildiği tarihten itibaren sona erer" hükmüne haizdir.
Somut olayda davacı, dava dışı B.....înş. ve Sıh. Tes. Maiz. İmi. San. Tic. Ltd. Şti."nin, kurucu ve ortaklarından biridir.
Yapılacak iş, davacının zorunlu 1479 Sayılı Yasaya tabi sigortalılığının limited şirket ortaklığına devam etmesi nedeni ile yaşlılık aylığından SGDP kesilmesine ilişkin Kurum işlemine geçerlilik tanıyarak sonucuna göre davanın reddine karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 08.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.