
Esas No: 2020/5004
Karar No: 2021/7218
Karar Tarihi: 31.05.2021
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2020/5004 Esas 2021/7218 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum ve ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum ve ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi
I-İSTEM
Davacı, Mayıs 1989-17.07.2006 tarihleri arasında köy bekçisi olarak çalıştığının tespitini talep etti.
II-CEVAP
Davalı Kurum davacının çalışmasını ispatlaması gerektiği, davalı ... ise davacının köy tüzel kişiliği nezdinde çalıştığı, bu nedenle haklarında husumetten red kararı verilmesi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi, davalı ... aleyhine açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı ... aleyhine açılan davanın kabulü ile; ... T.C kimlik nolu davacı ..."IN, Malatya ili, Yeşilyurt ilçesi, Kadiruşağı köyünde ( Tüzel kişiliğin devri nedeniyle davalı ... nezdinde) köy bekçisi olarak 01/05/1989-17/07/2006 tarihleri arasında sürekli olarak çalıştığının tespitine karar vermiştir.
B-BAM KARARI
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi, davalı Kurum ve ..."nın istinaf başvurusunun esasdan reddine karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum ve ... vekilleri Bölge Adliye Mahkemesi kararının yerinde olmadığı, taraflı tanık beyanına dayanılarak hüküm kurulduğu, davacının iş yerinde çalışmadığı çalışmanın ispatlanamadığını beyanla kararın bozulmasını istemişlerdir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79. Maddesidir. 506 sayılı yasanın 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olması nedeni ile özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanması gerektiği özellikle göz önünde bulundurulmalıdır.
İnceleme konusu dosyada; Davacı Mayıs 1989-17.07.2006 tarihleri arasında köy bekçisi olarak çalıştığının tespitini talep etmiş, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden davacının davalı iş yerinden bildiriminin bulunmadığı, davacıya ait Yeşilyurt İlçesi Kadiruşağı Köyünde bekçi ve korucu olduğuna dair bekçi ve korucu vesikasının bulunduğu, 04.04.1989 düzenleme tarihli muhtar ve azaların imzaladığı bekçi seçim mazbatasının bulunduğu,ilçe jandarma komutanlığı tarafından gönderilen silah kayıt defterinde 15.09.1997 ve 28.02.2005 tarihinde silah teslimi yapıldığı, silahların geri teslim edildiği tarihin yer almadığı anlaşılmaktadır.
Somut dosyada; Öncelikle davaya konu dönemde görev yapan muhtar ve azalara ilişkin listeler kaymakamlıktan celp edilerek bu kişiler tanık olarak dinlenilmeli, tanık beyanları arasında çelişki oluşması halinde bu çelişkiler giderilmeli, köy gelir gider defterleri istenilmeli, varsa gider pusulaları ve verile müzekkereleri celp edilip ücret durumu denetlenmeli, jandarma tarafından verilen silahların veriliş tarihleri, kullanım süresi ve tekrar alınış tarihleri sorularak dayanağı kayıt ve belgeler istenilmeli, davacının çalışmasının varlığı ve süresi tereddütsüz bir şekilde tespit edilmeli, elde edilecek deliller değerlendirilerek karar verilmelidir.
Mahkemece yukarıda belirtilen hukuki ve maddi olgular göz önünde bulundurulmaksızın eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı ... ve davalı Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ..."na iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 31.05.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.