MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı, ... Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Yargılama sırasında 6360 sayılı Yasa gereğince ... Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, fen bilirkişisi .... ... 02.02.2015 havale tarihli raporu ve ekindeki krokide sınırları ve vasıfları belirlenmiş (A) harfiyle gösterilen 40.000 metrekarelik taşınmazın birliğin son parsel numarası verilerek davacı ... adına tesciline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, TMK"nın 713/..., 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun ... ve .... maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkindir. TMK"nın 713/.... maddesi uyarınca bu nitelikteki davalarda Hazineye ve ilgili Kamu Tüzel Kişiliğine husumet yöneltilmesi zorunludur. Somut olayda, dava Hazine ve ... Köyü Tüzel Kişiliği hasım gösterilerek açılmış; yargılama devam ederken ... Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmiştir. Ancak; hükümden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun"un .... maddesi gereğince çekişmeli taşınmazın bulunduğu ... Büyükşehir Belediyesinin sınırları il mülki sınırları olarak belirlenmiş, aynı Kanun"un Geçici .../.... maddesine göre de büyükşehir belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belde belediyeleri ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır. Mahkemece ... Belediye Başkanlığı anılan yasa uyarınca davaya dahil edilmiş ise de 6360 sayılı Yasa"nın Geçici .../.... maddesi uyarınca TMK"nın 713/.... maddesi gereği de ilgili kamu tüzel kişiliği olması nedeni ile .... Büyükşehir Belediye Başkanlığına da husumet yaygınlaştırılıp dava dilekçesi ve duruşma günü yöntemine uygun şekilde tebliğ edilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra tarafların iddia ve savunmalarına ilişkin tüm deliller toplanıp değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekli olup dava şartlarından olan taraf teşkili sağlanmadan işin esasına girilerek yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsizdir. Öte yandan; mahkemece, çekişmeli taşınmazın temyize konu bölümü üzerinde davacı lehine zilyetlikle kazanım koşulları gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Hava fotoğraflarının en az üç ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için çekişmeli taşınmazın tespit tarihinden geriye doğru ...-...-... yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının getirtilerek bu fotoğrafların jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisi tarafından stereoskopla incelenmesi gerekir. Stereoskopik çift hava fotoğrafı, bir stereoskop altında incelendiğinde arazinin üç boyutlu görülmesi, taşınmazın çekim tarihindeki sınırlarının ve niteliğinin belirlenebilmesi, bu yolla ekilen ya da ekilemeyen alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Somut olayda; Mahkemece, tek bir tarihe ve dava tarihinden 30 yıl öncesine ait 1984 tarihli hava fotoğrafı üzerinden inceleme yapılmış, bu incelemede 3750 metrekarelik kısım üzerinde zirai faaliyetin yapılmadığı açıklanmış; ancak bu kısım kroki üzerinde gösterilmemiş, aynı raporda 1992 tarihli 4218 film nolu 8243, 8244 resim nolu hava fotoğraflarının dava konusu taşınmazı kapsamadığı belirtilmesine rağmen mahkeme gerekçesinde 1992 tarihli hava fotoğrafına göre dava konusu taşınmazın sürülü olduğu kabul edilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca; öncelikle, mahkemece yukarıda açıklanan sebeplerle yasal hasım niteliğinde bulunan ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı usulünce davaya dahil edilerek taraf teşkilinin sağlanması için davacı tarafa imkan verilmeli, bundan sonra kadastro tespit tarihinden ..., ... ve ... yıl öncesine doğru üç farklı tarihe ait hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalıdır. Dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, üç kişilik ziraat mühendisleri kurulu ve fen bilirkişisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, ziraat mühendisleri bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümünün geçmişteki ve şimdiki niteliği, üzerindeki bitki örtüsü, ne kadar süredir tarım arazisi olarak kullanıldığı, taşınmazın toprak yapısıyla ilgili ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli, fen bilirkişinden ise keşfi takibe elverişli krokili raporlar alınmalı, yerel bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmaz bölümünün öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi ve tespit tarihine kadar davacı yararına ... yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, hava fotoğrafları jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiye tevdi edilerek stereoskopik hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisine dosya üzerinden incelemesi yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz bölümü hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, keşifteki tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, daha sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, davacının (B) bölümüne yönelik davası reddedildiği ve davalı Hazine TMK"nın 713/.... maddesi uyarınca adına tescil talebinde bulunduğu halde bu bölüm yönünden Hazine"nin tescil talebi hakkında olumlu olumsuz hüküm kurulmaması dahi isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, ....06.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.