MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerlerinde 01/04/1992-31/05/2003 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurum ve davalılar ... mirasçıları ve ... miraşçılarının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
Dava, davacının 01.04.1992-31.05.2003 tarihleri arasında davalılara ait işyerinde hizmet akdine dayalı olarak geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece,bozma ilamına uyulup, davanın kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacı adına davalı ... tarafından düzenlenmiş 11.11.2000, 04.08.2001 tarihli ve ... tarafından düzenlenmiş 11.10.2002 tarihli işe giriş bildirgelerinin Kuruma verildiği, davacının 1992/1-2002/3-tarihleri arasında davalılara ait işyerinde geçen çalışmalarının Kurum kayıtlarında gözüktüğü, kısmi bildirim yapıldığı, işin gemi büfe işyerinde geçtiği, bu kapsamda ... İşletmeleri ... (...) ile büfe işyeri için yapılan kira sözleşmelerinin dosya arasına alındığı ve 01.09.1993-14.12.1995 tarihleri arasında davacı ile ... arasında kira sözleşmesi yapıldığı, 15.12.1995 tarihinden sonra ise davalıların murisi ...ile kira sözleşmesinin imzalandığı, tanık dinlenildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır." hükmünü içermektedir. Madde hükmünden yazılı hak düşürücü sürenin, yönetmelikte belirtilen belgeleri işveren tarafından Kuruma verilmeyen sigortalıları kapsamakta olduğu, işe giriş bildirgesi verilmiş sigortalılar yönünden hak düşürücü sürenin işlemeyeceği anlaşılmaktadır. Yargıtay HGK"nun 03.03.2004 tarih 2004/21-139 Esas-117 Karar ve 05.02.2003 tarih 2003/10-7 Esas-53 Karar sayılı ilamları da bu yönlere işaret etmektedir.
Somut olayda, davacı ile ... arasında 01.09.1993-14.12.1995 tarihleri arasında kira sözleşmesi imzalanmış olup, bu tarihlerde davacının kendi adına çalışması söz konusu olup, hizmet akdinin unsurları oluşmamıştır. Bu nedenle bu sürelerde davacının sigortalı çalıştığı kabul edilip yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuştur. Öte yandan davacının 1992 yılında çalışmasının başladığı iddiası karşısında, davacının 01.09.1993-14.12.1995 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı olarak çalışması olmadığından, davacının çalışması 01.09.1993 tarihinde kesintiye uğramış olup, her çalışma devresi için hak düşürücü sürenin değerlendirilmesi gerekecektir. Davacı davasını 20.09.2006 tarihinde açmıştır. O halde; davacının 01.09.1993 tarihinden önceki çalışmaları bakımından hak düşürücü süre geçmiştir.Mahkemece 14.12.1995 tarihinden öncesine ait çalışmalarını da kabul edecek şekilde hükümde yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
Yapılacak iş, davacının 14.12.1995 tarihinden önceki çalışmalarının hak düşürücü süreye uğradığından reddine karar vermek, sonraki dönem yönünden ise şimdiki gibi davanın kabulüne karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum ve davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı işverenlere iadesine, 08.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.