Danıştay 10. Daire 1995/2022 Esas 1995/4998 Karar Sayılı İlamı

Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1995
Karar No : 4998
Esas Yılı : 1995
Esas No : 2022
Karar Tarihi : 26/10/995

EMEKLİ OLAN İLGİLİNİN EMEKLİYE AYRILDIKTAN SONRA YÜRÜRLÜĞE GİREN SADECE MEMURİYET STATÜSÜNDE OLANLARIN YÜKSELEBİLECEKLERİ DERECELERİ YENİDEN BELİRLEYEN YASAL DÜZENLEMEDEN YARARLANAMAYACAĞI HK.
... Kurumu Genel Müdürlüğü Radyo Dairesi Başkanlığında raportör olarak görev yapmakta iken 4.8.1981 tarihinde isteğiyle emekliye ayrılan ve ortaokul mezunu olan davacıya 6.derecenin 2.kademesi üzerinden emekli aylığı bağlanmıştır. Davacı, 18.8.1993 tarihinde, 2954 sayılı ... Kanununun 50.maddesinin (g) bendinin 322 ve 420 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerle değişik şekliyle, kurum mensuplarına sözleşme ile çalışma olanağı sağlandığı ve bunların intibaklarının aynı yasanın 50/a maddesinde öngörülen giriş derece kademeleri esas alınarak düzenlendiği, intibakının 5434 sayılı Yasanın ek 9.maddesi uyarınca 23 yıl hizmeti olan ve sözleşmeli statüye geçen emsali gibi 3.derecenin 2.kademesine yükseltilmesi gerektiği yolundaki başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptaliyle, emsalinin sözleşmeli statüye geçtiği 15.4.1990 tarihinden itibaren hesaplanacak maaş farklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle dava açmıştır.
Açılan bu dava sonucunda, ... İdare Mahkemesi tarafından,... Kanunun 50/g maddesinde yapılan değişiklik uyarınca, TRT Kurumunda sözleşmeli personel olarak çalışan ve isteğiyle ... Emekli Sandığı ile ilgilendirilenlerin, herhangi bir görev ayrımı yapılmaksızın, intibaklarının aynı yasanın 50/a maddesi uyarınca yapılması gerektiği, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa 1101 sayılı Yasayla eklenen ve daha sonra ek madde 9 olarak teselsül ettirilen hükümle, barem, teşkilat, kadro ve sair konularda yapılacak değişiklikler sonunda aylık tutarlarında husule gelecek yükselmelerin, aynı rütbe, kadro ünvanı ve dereceden bağlanmış bulunan emekli aylıkları hakkında da uygulanacağının öngörüldüğü, emekli olmasaydı ... Kanunun 50/a maddesi uyarınca 3.derecenin 2.kademesine intibakı yapılacak olan davacının da, 5434 sayılı Yasanın ek 9.maddesi uyarınca intibakının yeniden yapılarak 15.4.1990 tarihinden itibaren doğan maaş farklarının, davalı idareye başvuruda bulunduğu 18.8.1993 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Davalı idare, anılan İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
Devlet memurlarının emeklilik hakları, 5434 sayılı Emekli Sandığı Yasasıyla memuriyet statüsüne bağlı olarak düzenlenmiştir. Emekli kesenek ve karşılıkları, kural olarak memurların kazanılmış hak aylık dereceleri üzerinden tahsil edilmekte, emekli aylıkları da yine kazanılmış hak aylık dereceleri, bu derecelerin gösterge ve ek göstergeleri ile görev ünvanının ek göstergeleri üzerinden hesaplanmaktadır. Emeklilik statüsüyle memuriyet statüsü arasında kurulan organik bağ sonucu memuriyet statüsünde yapılan değişiklikler, değişikliğe ilişkin yasal düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra emekli olanlar hakkında doğrudan uygulanmaktadır.
Ancak, 1.3.1969 tarihinde yürürlüğe giren ve bu tarihten sonra barem, teşkilat, kadro ve sair kanunlarda yapılacak değişiklikler sonunda aylık tutarında meydana gelecek yükselmelerin, aynı rütbe, kadro ünvanı ve dereceden bağlanmış bulunan emekli, adi malüllük ve vazife malüllüğü aylıkları ile dul ve yetimler hakkında da uygulanacağını öngören 1101 sayılı Yasanın 1.maddesiyle 5434 sayılı Yasaya eklenen Ek 2.madde hükmü; memuriyet statüsünde derece yükselmesine imkan veren değişikliklerin, aynı memuriyet statüsünde bulunup da, değişiklikten önce emeklilik statüsüne geçenler hakkında uygulanmasına olanak sağlamadığından, eski emeklilerin durumunun değişiklik yapan yasada düzenlenmesi gerekmektedir. Nitekim, bütün memurlara birer derece verilmesine ilişkin 2182 sayılı Yasada ve kadrosuzluk nedeniyle terfi edemeyen memurların üst dereceye yükselmesine olanak sağlayan 331 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede daha önce emekliye ayrılmış olanlarda yasal düzenlemenin kapsamına alınmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununa 1897 sayılı Yasayla eklenen ek geçici 10.maddesinin (a) bendinde; Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumunun haber ve program hizmetlerini doğrudan doğruya yapan ve yürütenlerden, ... yüksek öğrenim yapmamış olanların 10.derecenin ilk kademesinden işe başlatılacağı, öğrenim durumlarına göre tesbit olunan hizmette yükselebilme derecesinden aşağı olmamak üzere 3.derecenin son kademesine kadar yükselebilecekleri hükme bağlanmış, (b) bendinde ise (a) bendi dışındaki personel hakkında 657 sayılı Yasanın 36.maddesinde yeralan esasların uygulanacağı öngörülmüştür.
Aktarılan ek geçici madde hükmü davacının emekli olmasından sonra 1.1.1984 tarihinde yürürlüğe giren 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanununun 64.maddesiyle yürürlükten kaldırılmakla birlikte, bu yasanın 59.maddesinin (a) bendinde, kurumun haber ve program hizmetlerini doğrudan doğruya yapan ve yürütenlerin hizmete giriş derece ve kademeleri 657 sayılı Yasadaki düzenleme gibi yer almıştır.
322 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile de, kurumda kadro karşılığı sözleşmeli personel çalıştırılabileceği kuralı 2954 sayılı Yasanın 59.maddesine eklenerek, bunlardan T.C. Emekli Sandığıyla ilgilendirilenlerin tahsil durumlarına göre giriş ve yükselebilecekleri derece ve kademelerin 59 (a) maddesi uyarınca belirleneceği hükme bağlanmıştır.
1.1.1984 tarihinde yürürlüğe giren 2954 sayılı Yasanın aktarılan hükümleri ile bu madde hükmünde değişiklikler yapan 322 sayılı KHK'de yer alan düzenleme, TRT Kurumunda doğrudan haber ve program hizmetini yapanlar ile sözleşmeli personel olarak çalışanlara ilişkin olup; aynı statüden emekli olanlara da, belirlenen hizmete giriş derece kademelerinin uygulanacağı yolunda bir hüküm içermediğinden, değişiklik yürürlük tarihinden önce emekliye ayrılanların emeklilik intibakının yeniden yapılması sonucunu doğurmamaktadır.
Bu durumda, emekliye ayrıldığı görevin, 657 sayılı Yasayla belirlenen tavan derecesini aşamayacak olan davacının; emeklilik intibakının, emekliye ayrıldığı tarihten sonra yürürlüğe giren Kanun Hükmünde Kararnemeyle memuriyet statüsüne ilişkin olarak getirilen düzenlemeler uygulanarak yeniden yapılması yolundaki başvurusunun reddinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davalının temyiz isteminin kabulüne, ... İdare Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına, dava dosyasının yeniden bir karar verilmek üzere anılan mahkemeye gönderilmesine karar verildi.