.

MAHKEMESİ : T. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
.

Taraflar arasında görülen davada ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nce verilen 03/09/2012 gün ve 2011/22 - 2012/79 sayılı kararı bozan Daire"nin 28.05.2014 gün ve 2014/7023 - 2014/9959 sayılı kararı aleyhinde davalı ... vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, 13.04.2010 tarihinde meydana gelen don olayında kayısı ağaçlarının zarar gördüğünü, davalılara hasar ihbarı yapıldığını ancak zararın ağaçların çiçeklenme döneminde meydana geldiğinden bahisle poliçe teminatının ödenmediğini ileri sürerek şimdilik 8.000,00 TL zararın hasar tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiş, 08.03.2012 tarihinde davasını ıslah ederek talep miktarını 22.580,00 TL"ye yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, 18.393,20 TL tazminatın olay tarihi olan 14/04/2010"dan itibaren ticari faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline dair verilen kararın davalılar vekillerince temyizi üzerine karar Dairemizce bozulmuştur.
Davalı... vekili bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
1-Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, davalı ... Sigortaları İşletmesi A.Ş. vekilinin HUMK’nın 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirisini ihtiva etmeyen aşağıdaki bent dışında kalan sair karar düzeltme istemlerinin reddi gerekmiştir.
2-Dava, bitkisel ürün sigortasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, davaya konu poliçe üzerinde 698 Sayılı ... Tarım Kredi Kooperatifi dain mürtehin olarak gösterilmiştir. Dairemizin yerleşik uygulamaları uyarınca bu durumda, adı geçen kooperatifin rehin hakkı bulunduğundan, sigortadan tazminat talep etme hakkı da öncelikle ona ait olup, sigortalı ancak lehine rehin verilen alacaklının açık muvafakatini almak şartıyla ve kendi menfaati de zedelendiği takdirde tazminat isteme hakkına sahip olur (14.06.2010 gün ve 2009/430-6814 E.K., 12.10.2012 gün ve 2011/8534-16045 E.K., 08.03.2013 gün ve 2012/4175-4580 E.K.) Buna göre mahkemece, talep hakkına sahip dava dışı kooperatiften alınmış, açılan davaya muvafakat veya icazetleri olduğuna dair gerekli belgeyi sunması için davacı tarafa süre verilmesi ve bu usulü eksiklik tamamlandığı takdirde işin esasına girilmesi gerekir. Somut olayda davacının aktif taraf sıfatının (husumet) varlığına ilişkin olan ve mahkemece re’sen
göz önünde bulundurulması gereken bu husus hakkında usulü eksiklik tamamlanmadan, yazılı şekilde uyuşmazlığın esasına girilerek ve anılan poliçeye dayalı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş kararın bu yönüyle de bozulması gerektiğinden davalı Tarım Sigortaları İşletmesi A.Ş. vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 28/05/2014 tarihli 2014/7023 Esas, 2014/9959 Karar sayılı bozma kararına ilave olarak yukarıda açıklanan bozma nedeninin (4) numaralı bent şeklinde eklenmesi suretiyle kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı Tarım Sigortaları İşletmesi A.Ş. vekilinin sair karar düzeltme istemlerinin reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı Tarım Sigortaları İşletmesi A.Ş. vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 28/05/2014 tarihli 2014/7023 Esas, 2014/9959 Karar sayılı bozma kararına yukarıda açıklanan bozma nedeninin ilave olarak (4) numaralı bozma bendi olarak eklenmesi suretiyle mahkeme hükmünün BOZULMASINA, 11/02/2016 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

.

KARŞI OY


Davacının maliki olduğu,...Köyü 102 ada 1 parsel ve 115 ada 239 parsel sayılı taşınmazlar için düzenlenen... Poliçeleri, 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanun"un 3/1-C maddesinde tanınan yetkiye istinaden 698 sayılı...Tarım Kredi Kooperatifliği"nce düzenlenmiş, poliçeyi tanzim eden kooperatif poliçede dain-mürtehin olarak gösterilmiştir.
Bitkisel Ürün Sigorta Poliçelerinde primin %50"si Devlet tarafından, %50"si ise sigortalı tarafından karşılanmaktadır.
Sigortalı tarafından ödenmeyen primler için 1 aylık süre tanınmaktadır.
Uygulamada, Bitkisel Ürün Sigorta Poliçelerinin ödenmeyen primleri için, poliçeyi sigorta acentesi olarak düzenleyen Kooperatif lehine rehin hakkı tesis edilmektedir.
Genel Şartların B.7 maddesinde de, tazminat ödeme tarihinde, muaccel hale gelen ve sigortalıya ait tüm poliçelere ilişkin ödenmemiş prim borçlarının, alacaklı sigorta şirketinin beyanı doğrultusunda tazminattan mahsup edilebileceği düzenlenmiştir.
Bu halde öncelikle, rehin alacaklısından poliçedeki rehin kaydının niteliği ve dayanağının sorulması, rehin alacağının ödenmeyen sigorta primine ilişkin olduğunun anlaşılması durumunda hesaplanacak tazminattan mahsup edilmesi ve kalan sigorta tazminatının, sigortalıya ödenmesi gerekir.

Poliçedeki dain-mürtehin kaydının sigorta primine ilişkin olmadığının anlaşılması durumunda ise;
Dava tarihinde yürürlükte bulunan TMK 879/1 maddesi ile yargılama sırasında yürürlüğe giren 6102 sayılı TTK 1456 maddesi gereğince, rehin hakkı sahibinin kayıtsız ve şartsız davaya muvafakatı halinde sigorta tazminatının sigortalıya ödeneceği hususunda bir kuşku bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık, rehin hakkı sahibinin davaya muvafakat etmemesi durumunda nasıl bir yol takip edileceğine ilişkindir.
Sayın çoğunluk, bu halde davacının aktif dava ehliyetinin bulunmadığı görüşünde ise de, çoğunluk görüşünü destekleyen hiçbir yasal düzenleme bulunmamaktadır.
TMK 879 ve TTK 1456 maddesi, sınırlı ayni hak sahibinin muvafakatının bulunmamasını, sigorta tazminatının sigortalıya sadece ödenmesine engel görmüştür ki bu durumda mahkemece yine sigorta tazminatının sigortalıya ödenmesine karar verilmeli, hüküm fıkrasında ayrıca ödeme esnasında sınırlı ayni hak sahibinin muvafakatının sağlanması hüküm altına alınmalıdır.
Açıklanan gerekçe ile davılının karar düzeltme isteminin kabulü ile yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile bozulmasına ilişkin sayın çoğunluk görüşüne karşıyım.



.