MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 19/09/2013
NUMARASI : 2013/635-2013/301

Davacının açmış olduğu iflasın ertelenmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hüküm süresi içinde davacılar vekilince duruşmalı, müdahil S.. A... vekilince duruşmasız olarak temyiz edilmiştir.
Temyize konu karar niteliği gereği duruşmaya tâbi olmadığından duruşma isteminin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkillerinden ... Elk. Mak. San. ve Tic. A.Ş."nin trafik levhası imalatı, asfalt yapımı ve yol çizgisi uygulaması üzerine çalıştığını, 2008 yılından sonra kredi daralmasına bağlı finansman sorunları yaşadığını ve borca batık hale geldiğini; diğer müvekkili ... Dijital Elk. San. ve Tic. A.Ş."nin taksimetre, takograf ve parkmetre ürettiğini ve önödemeli doğalgaz sayacı konusunda yatırım yaptığını, ancak İGDAŞ"ın sayaç değişikliği planını ertelediğini, aslında bu şirketin borca batık olmadığını, fakat diğer şirkete olan kefalet riskleri nedeniyle varlıklarının borçlarını karşılamaya yetmediğini; ucuz hammadde ve enerji temini, işgücünün ucuzlatılması, ihtiyaç fazlası personelin iş akitlerinin feshedilmesi, kısa vadeli borçların yapılandırılması, Azerbaycan ve Kazakistan"daki işlerden gelecek paraların sağlayacağı rahatlama, şirketlerin ve ortakların taşınmazlarının satışı suretiyle elde edilecek fon ile grup şirketlerinden birinin satışından sağlanacak para ile borca batıklığın sona ereceğini ileri sürerek, iflasın bir yıl süreyle ertelenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma, müdahil beyanları, kayyım ve bilirkişi raporlarına göre; borca batık durumda olmayan .....Dijital Elk. San. ve Tic. A.Ş"nin açtığı davanın reddine, borca batık durumda olan ve iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı bulunmadığı, süreç içinde de kâra geçemeyen diğer davacı ... Elk. Mak. San. ve Tic. A.Ş"nin iflasına karar verilmiştir.
Kararı davacılar vekili ile müdahillerden.... Solvent Distribütörlüğü A.Ş. vekili temyiz etmiştir.
1- İflasın ertelenmesi davasında verilen ve davacı şirketlerin mal varlığının korunmasına ilişkin bulunan ihtiyati tedbirler için teminat aranmasına ilişkin bir yasal düzenleme bulunmaması karşısında (İİK.m.179/a) müdahil ... Solvent Distribütörlüğü A.Ş’nin temyiz itirazının reddi gerekmiştir.
2- İflasın ertelenmesini isteyen kooperatif ve sermaye şirketlerinin borca batık durumda bulunması (bir diğer ifade ile varlıklarının rayiç değerlerinin borçlarını karşılayamaması), fevkalade mühletten yararlanmamış olması ve sunacakları iyileştirme projesi kapsamında mali durumlarının ıslahının imkân dâhilinde görülmesi gerekir (İİK.m.179). Gerek borca batıklığın ve gerek iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olup olmadığının tespiti özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden bu değerlendirmelerin yapılması için bilirkişi görüşüne başvurulmalıdır (HMK.m.266). Hâkim de bu raporla o konudaki özel ve teknik bilgi ihtiyacını giderebilmeli ve raporun hukuka uygunluğunu denetlemelidir. Projenin ciddi ve inandırıcılığı öncelikle ve özellikle sermaye ve/veya kârlılığın ne şekilde arttırılacağı ve borca batıklıktan kurtulmanın ne şekilde sağlanacağı somut, belgelere dayalı ve gerçekçi bilgi ve öngörülerden yola çıkılarak tespit edilmeli, diğer proje unsurları için de bilimsel veriler değerlendirilmelidir.
Davacılardan ..... Dijital Elk. San. ve Tic. A.Ş.’nin borca batık olmadığı belirtilmiş ise de adı geçenin, diğer davacının borçlarına kefil olduğu sabittir ve davacı yanın iddiası bu kefalet riski nedeniyle borçlarının varlıklarını aştığı noktasındadır. Kefalet riski mutlak surette kefilin pasifleri arasında gösterilemezse de varlığının inkâr edilmesi de mümkün değildir. Bilirkişi tarafından asıl borca ilişkin diğer teminatlar; borçlunun ve varsa diğer kefillerin ödeme gücü, ayni teminatlardan tahsil edilebilecek tutarlar ile ödeme nedeniyle gerçekleşecek halefiyet durumunun değerlenlendirilmesi ile kefilin bilançosu bakımından oluşacak riskin belirlenmesi gerekir. Adı geçen şirketin kefalet nedeniyle üstlendiği riskin bu şekilde belirlenmesi gerekirken, kefalet riski yokmuşcasına borca batık olmadığının kabulü doğru görülmemiştir.
Davacı.... Elk. Mak. İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin durumuna gelince; iflasın ertelenmesi başvurusunun temel maddi şartının borca batıklık hali olduğu ve adı geçenin bu şartı sağladığında tereddüt bulunmamaktadır. Ancak 11.03.2013 günlü bilirkişi raporunda bu davacının varlıklarının 19.010.651,90 TL olduğu, kısa vadeli borçlarının 13.773.317,87 TL ve uzun vadeli borçlarının ise 6.398.259,86 TL olduğu belirtilmiştir. İşletme uygulamasında kısa vadeli borçlar vadesinin bir yıla kadar, uzun vadeli borçlar ise vadesinin beş yıl ile on yıl arasında olduğu borçları ifade etmektedir. Borca batıklığın hesaplanmasında her ikisinin de dikkate alınması tabii ise de uzun vadeli borçların, kısa vadeliler kadar güncel ve ağır bir yük getirmeyeceğinin göz önünde tutulması, özellikle bunların ödenmesinin hemen istenmeyecek olması nedeniyle iyileştirme projesinin uygulanabilirliğinin belirlenmesinde ayrıca değerlendirilmesi gerekir. Nitekim şirketlerin borcu olarak görünmeye devam eden kalemlerin taksitlendirme ve/veya vade uzatımı gibi yollarla yeniden yapılandırılması esasen ciddiye alınan bir iyileştirme projesi unsuru olmaktadır.
Öte yandan adı geçen davacının Azerbaycan ve Kazakistan’da aldığı işler nedeniyle beklediği gelir ile grup şirketlerinden .... A.Ş.’nin satışından gelecek paraların ve ortakların taahhütlerinin bilirkişi raporunda değerlendirilmemiş olması da eksik inceleme niteliğindedir. Özellikle ortakların taahhütlerinin hukuki neticeleri ve pasif yapısına etkileri üzerinde durulmalıdır.
Bu durumda mahkemece davacı ... Dijital Elk. San. ve Tic. A.Ş.’nin borca batıklık durumunun tereddüde yer bırakmayacak biçimde belirlenmesi ve her iki şirket için de projenin ciddi ve inandırıcı olup olmadığı ve süreç içindeki uygulamaların projede gösterilen iyileştirme unsurlarına uygun bulunup bulunmadığı hususunda somut verilere dayalı, teknik, denetime elverişli ve detaylı bir inceleme için, dosyanın oluşturulacak uzman bir heyete tevdii ile dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılması ve varılacak uygun sonuca göre bir karar verilmek gerekirken, eksik inceleme ve hatalı değerlendirmelerle yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenle, müdahil .... Solvent Distribütörlüğü A.Ş. vekilinin temyiz itirazının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenle, hükmün BOZULMASINA, peşin harçların istek halinde temyiz edenlere iadesine, kararın tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.09.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.