Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2014/8909 Esas 2015/781 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 07.05.2012 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 16.04.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

_K A R A R_
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili, müvekkili şirketlerin işlettiği mermer ocaklarından genel yola çıkış bulunmadığını, 100 metre uzunluğunda 15 metre genişliğinde yol olarak kullanmak üzere TMK"nın 747. maddesi gereğince müvekkilleri yaranına geçit hakkı tesisine karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacı şirketlere ait ruhsatlı maden ocakları lehine, 1028 parsel sayılı taşınmaz aleyhine geçit hakkı kurulmasına, davalı ... yönünden husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacılar vekili temyiz etmiştir.
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır.
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, İkincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.

Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak ancak taşınmazların leh ve aleyhine kurulabilir. Başka bir deyişle leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamı davada yer almadan geçit tesisine karar verilmez.
Somut olayda olduğu gibi davacıların işlettiği maden ocaklarının genel yola çıkışlarının mümkün olmadığı ileri sürülerek ..."nın 747. maddesi gereğince geçit istenemeyeceğinden mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken davacılar tarafından işletilen maden ocakları lehine geçit hakkı tesisine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.01.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.