MAHKEMESİ : Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 06/06/2013
NUMARASI : 2003/369-2013/198

Taraflar arasındaki sözleşmenin iptali, tapu iptali ve tescil, tazminat, alacak davalarının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen 2003/517 E. sayılı, 2009/633 E. sayılı davaların reddine, birleşen 2003/394 E. sayılı davanın kısmen kabulüne, birleşen 2004/93 E. sayılı davanın açılmamış sayılmasına yönelik olarak verilen hükmün asıl ve birleşen 2009/633 E. sayılı, 2003/517 E. sayılı davalarda davalılar ve birleşen 2009/633 E. sayılı ve birleşen 2004/93 E davada davalılar vekilince duruşmasız, asıl davada davacılar vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde asıl davada davacılar vekili avukat A.. Ç.. ile asıl ve birleşen 2003/394 E. sayılı, 2009/633 E. sayılı, 2003/517 E. sayılı, 2004/93 E. sayılı davalarda davalı-birleşen 2009/403 E. sayılı davada davacı vekili avukat E.. G.. gelmiş, diğer taraflardan gelen olmadığından onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-
Asıl ve birleşen 2009/633, 2003/517, 2004/93 esas sayılı davalar ile birleşen 2003/394 esas sayılı davaya karşı açılan davada, davacılar vekili, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri nedeniyle kooperatifin zarara uğratıldığını ileri sürerek, sözleşmelerde yer alan bir kısım hükümlerin iptali ile uğranılan zararın tahsilini; birleşen 2003/394 esas sayılı davada, davacı vekili, inşaatları tamamladığı halde davacının bakiye alacağının ödenmediğini ileri sürerek, alacağın tahsilini talep ve dava etmişler; mahkemece asıl, birleşen 2003/517 ve 2009/633 esas sayılı davaların reddine; birleşen 2004/93 esas sayılı davada, bir kısım davalılar hakkında derdestlik nedeniyle açılmamış sayılmasına, bir kısım davalılar hakkında davanın reddine; birleşen 2003/394 esas sayılı davada, davanın kısmen kabulüne, karşı davada, takas ve mahsup nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Karar, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle, 2009/633 esas sayılı birleşen davada davacılar denetim kurulu üyelerinin isimlerinin karar başlığında yazılmamış olması, HMK"nun 304. maddesi gereğince maddi hata olup, mahkemesince her zaman düzeltilebileceğine göre, asıl ve birleşen davalarda davalılar M.. T.., B.. Y.., G.. Y., R. K., İ. Ö. vekilinin tüm; asıl ve birleşen davalarda davacılar A.. T.., D.. N.., M.. K.., A.. B.., F.. Ö.., D.. K.., M.. Ş.., N.. K.., Z.. K.. ve S.S. .. Kent Konut Yapı Kooperatifi vekili ile asıl ve birleşen davalarda davalı-birleşen 2003/394 esas sayılı davada davacı E.. Y.. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2) Dava dışı arsa sahipleri ile E.. Y.. arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmış, bilahare S.S. ... Kent Konut Yapı Kooperatifi, yüklenici; E.. Y.. ise, arsa sahibi sıfatıyla 12.07.1996 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalamışlar; sözleşmede 25 daire ve 5 dükkan inşa edileceği, 12 daire ile 5 dükkanın Enver"e, 13 dairenin de kooperatife ait olacağı kararlaştırılmış, bundan sonra ise bu sefer kooperatifin arsa sahibi, Enver"in yüklenici sıfatıyla 05.11.1996 tarihinde bedel karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladıkları anlaşılmıştır. Kooperatifin 18.05.1996 tarihli genel kurulunda, % 50 paylaşımla anlaşma yapılması öngörüldüğü halde, 12.07.1996 günlü sözleşmede, bu oran aşılarak Enver"e bağımsız bölüm verilmesi kararlaştırıldığı ileri sürülerek, belirtilen paylaşımın genel kurul kararı doğrultusunda düzeltilmesi, tapu iptal ve tescil, olmadığı takdirde paylaşım oranı aşılarak verilen bağımsız bölümlerin bedelinin tahsili, açılan davaların bir kısım konusunu oluşturmasına karşın; bir kısım davalarda ise 05.11.1996 tarihli sözleşmeye dayalı imalat bedeline ilişkin talepler ileri sürülmüştür. 05.11.1996 tarihinde yapılan sözleşme ile önceki sözleşmenin ortadan kalkıp kalkmadığı sözleşme kapsamında kararlaştırılmamış; aynı yer hakkında hem bağımsız bölüm devri karşılığı hem de bedel karşılığı inşaat yapımı hususunda iki ayrı sözleşmenin mevcut olduğu görülmüştür. Bu itibarla, öncelikle, uyuşmazlığın çözümlenmesi açısından bu husustaki tereddütlerin giderilmesi ve her iki sözleşmenin birlikte değerlendirilmesinin mi gerektiği, yoksa, birine taraflarca son verilip verilmediğinin araştırılması gerekmektedir.Şu halde, asıl ve 2003/517 ve 2004/93 esas sayılı birleşen davalar yönünden öncelikle bu hususun aydınlatılarak taleplerin değerlendirilmesine geçilmesi gerekir.
Her ne kadar 2003/517 esas sayılı birleşen davada, hem davaların denetçiler tarafından açılmaması nedeniyle usulden, hem esastan red kararı verilmiş ise de 04.07.2003 günlü genel kurulda yönetim kurulu üyeleri hakkında sorumluluk davası açılmasına karar verilmiş ve denetim kurulu üyeleri de vekaletname vererek,vekil aracılığıyla davaya katılmış olmakla usulen bu eksiklik giderilmiş olduğundan davaya devam ile işin esasına girilip, yukarıda ilk paragrafta belirtilen hususlar üzerinde durulup, tarafların bu konulardaki beyanları da alınarak, toplanacak deliller çerçevesinde 2003/517 esas sayılı davada ve 2004/93 esas sayılı birleşen davada, hakkında esastan red kararı verilen davalılar hakkında bir hüküm kurulmalıdır.
Asıl davada, bir kısım kooperatif üyelerince yüklenici yanında , ilk yönetim kurulu üyelerine de husumet yöneltilmiştir. Bu yönetim kurulu üyeleri hakkındaki dava, diğer kooperatif üyelerince kendileri hakkında doğrudan dava açılamayacağı gerekçesiyle reddedilmiştir. Oysa, dava tarihinde yürürlükte bulunan TTK."nun 309. ve 340. maddeleri uyarınca , davacı ortakların aktif husumete ehil bulunduklarının kabulü gerekir. Bu durumda, asıl davada, ilk yönetim kuruluna yönelik davanın esasına girilerek bir karar tesis edilmelidir.
2003/394 esas sayılı birleşen davada, davalı-karşı davacı kooperatif, yargılama sırasında, cevap süresinden sonra takas defi ileri sürmüş, davacı ise savunmanın genişletilmesine muvafakatının olmadığını bildirmiştir. Bu duruma göre, takas definin nazara alınamayacağı ortadadır. Anılan davada, E.. Y.."in imalat bedelinden doğan alacağı 469.631,16 TL. olarak hesaplandıktan sonra kalemler halinde muhtelif tutarlar alacaktan mahsup edilmiş ve sonuçta 69.499,00 TL.nin tahsiline karar verilmiştir. Ne var ki, indirimler yapılırken kooperatifin Enver"e imalat karşılığı verdiği toplam 14.000,00 TL. bedelli 3 adet bononun henüz Enver"e ödenmediğinden bahisle, imalat bedeline ilave yapılması doğru olmamıştır. Çünkü, bonolar halen Enver"in elinde bulunup, mahkemece de iptaline karar verilmiş değildir. Bunun yanında, karşı davada, eksik ve ayıplı işler bedeli talep edilmiş olup,anılan istek hakkında karşı dava kapsamında bir karar verilmesi gerekirken, usulsüz takas defi kapsamına alınarak hüküm tesisi de yerinde olmamıştır. Keza, SGK primi talebi, birleşen 2009/633 esas sayılı dava dosyasında ayrıca dava konusu yapıldığından anılan davada değerlendirilmesi gereklidir. Yine, usulsüz takas defi karşısında 2003/394 esas sayılı dosyada, Enver"in alacağından elektrik ve su bedelinin indirilmesi de hatalı olmuştur.
Birleşen 2009/633 esas sayılı dosya ise, kooperatif ve denetim kurulu üyeleri tarafından açılmış sorumluluk davası niteliğindedir. Bu davada,husumet, yüklenici yanında ilk ve sonraki yönetim kurulu üyelerine yöneltilmiş; yüklenici yerine ödenen SGK primi, tapu harcı, damga vergisi gibi kalemlere ilaveten yüklenicinin temerrüdü nedeniyle arsa sahiplerine ödenen kira, eksik işler bedeli ve dükkanlardan kooperatif payına düşen kısmın kira bedeli talep edilmiştir. Mahkeme, bu davayı, tümüyle reddetmiştir. Ne var ki, hükme dayanak bilirkişi raporu denetime ve karar vermeye yeterli değildir. Gerçekten de, karar yerinde kooperatifçe, yüklenici yerine sigorta primi, tapu harcı ve damga vergisi ödenip ödenmediği hususları tartışılmadığı gibi, diğer istekler hakkında da herhangi bir değerlendirme bulunmamaktadır.
Bu durumda, mahkemece yapılması gereken iş, uyuşmazlık konusu hakkında uzman olan yeni bir bilirkişi kurulu oluşturularak, önceden verilen bilirkişi raporlarının da denetimi sağlanıp, red ve üstün tutma sebepleri gösterilerek denetime elverişli rapor alınmasından, rapora itiraz edildiği takdirde, gerekirse ek raporla itirazların karşılanarak sonucuna uygun bir karar verilmesinden ibarettir.
Açıklanan sebeplerle karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl ve birleşen davalarda davalılar M.. T.., B.. Y.., G..Y., R. K., İ.Ö. vekilinin tüm; asıl ve birleşen davalarda davacılar A.. T.., D.. N.., M.. K.., A.. B.., F.. Ö.., D.. K.., M.. Ş.., N.. K.., Z.. K.. ve S.S. .... Kent Konut Yapı Kooperatifi vekili ile asıl ve birleşen davalarda davalı-birleşen 2003/394 esas sayılı davada davacı E.. Y.. vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının BOZULMASINA, aşağıda yazılı harcın temyiz edenlerden alınmasına, 1.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılar E.. Y.. ve M.. T.., B.. Y.., G. Y., R. K., İ. Ö. alınarak, Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan davacılar A.. T.., D.. N.., M.. K.., A.. B.., F.. Ö.., D.. K.., M.. Ş.., N.. K.., Z.. K.. ve S.S. .. Kent Konut Yapı Kooperatifine verilmesine; 1100.00 TL. duruşma vekalet ücretinin davacılar A.. T.., D.. N.., M.. K.., A.. B.., F.. Ö.., D.. K.., M.. Ş.., N.. K.., Z.. K.. ve S.S. .. Kent Konut Yapı Kooperatifinden alınarak, Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan E.. Y.."e verilmesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.09.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.