Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2015/15527 Esas 2016/852 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafından davalılar aleyhine kira sözleşmesine dayalı olarak taşınmaz üzerine yapılan yapının bedelinin kendisine iadesi istemiyle alacak davası açılmıştır. Açılan davada ... Asliye Hukuk ve ... Sulh Mahkemelerince karşılıklı olarak birbirlerini görevli saymalarından dolayı görevsizlik kararı verilmiş olması sebebiyle yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Açılan dava, kira sözleşmesi gereğince taşınmaz üzerine inşa edilen yapının sökülmesi veya bedelinin iadesine ilişkindir.
... Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından sözkonusu yapının kira sözleşmesine dayalı olarak yapıldığı ve davanın dayanağının kira sözleşmesi olduğu ve HMK"nın 4. maddesi gereğince kira ilişkisinden doğan bir alacak davası olması sebebiyle davanın sulh hukuk mahkemesinin görevine girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır.
... Sulh Hukuk Mahkemesince yapılan incelemede ise, her ne kadar kira sözleşmesinden bahsedilmişse de davalılar tarafından gönderilen ihtarnameyle sözkonusu kira sözleşmesini sona erdirdikleri ortada bir kira sözleşmesinin kalmadığı ve sözkonusu yapıya ilişkin alacağın adi alacak mahiyetinde olduğu ve genel hükümlere tabi olup görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu anlaşılmaktadır." denilerek görevsizlik kararı verilmiştir.
Bir hukukî işlemin sona ermiş olması ona bağlı hakların ortadan kalkması anlamına gelmemektedir. Bunun aksi yorumu kötü niyetli uygulamalara sebebiyet verecek mahiyette olup, iyiniyetli üçüncü kişilerin mağduriyetine sebebiyet verecek niteliktedir.
Hukukî işleme dayalı alacaklarda işlemin sona erip ermemesine bakılmamalı, alacağın dayanağı olan hukukî işlem gözönünde bulundurulmalı, bir nevî temeldeki borç ilişkisi dikkate alınmalı ve görevli mahkeme bu kıstasta belirlenmelidir.
Dava dosyasının incelenmesinde sözkonusu uyuşmazlığın dayanağının kira sözleşmesine dayalı olduğu aşikardır.
Tüm bu sebeplere istinaden davacının davalılarla akdedilen kira sözleşmesi gereğince sözkonusu yapıyı tesis ettiği ve yapının dayanağının kira sözleşmesi olduğu anlaşıldığından, HMK"nın 4. maddesi mucibince görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu aşikardır.
SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 25/01/2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.