8. Hukuk Dairesi 2013/2627 E. , 2014/1360 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Hazine ile ... ve .... aralarındaki elatmanın önlenmesi ve yıkım davasının kabulüne dair Bodrum ... Mahkemesi"nden verilen 29.11.2010 gün ve 176/416 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle: ...mevkiinde bulunan 26 ada 23 parsel sayılı taşınmazın önüne isabet eden ve Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki kumsal alan nitelikli kıyının toplam 1503 m2’lik kısmına bar, yeşil alan, şemsiye ve şezlong alanı yapmak üzere işgal edildiği, esasen, bu yerin ... tarafından davalı Şirket’e 24.07.2000 tarihinde 10 yıl süreli olarak kiraya verildiği, ne var ki, İdare Mahkemesi"nin 20.11.2002 tarih, 2001/1981 Esas, 2002/1068 Karar sayılı kararıyla kiralama işleminin iptal edildiği, bu kararın Danıştay 10. Dairesi"nin 18.07.2005 tarih, 2004/5933, 2005/4360 Esas ve Karar sayılı kararıyla onandığı açıklanarak davalının söz konusu yere müdahalesinin önlenmesi ve muhdesatların kal’ine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
Davalı tarafa dava dilekçesi ve duruşma günü usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen cevap vermemiş ve oturumlara katılmamıştır.
Mahkemece, mahallinde yapılan keşif, dosyada mevcut uzman bilirkişilerin rapor ve krokisi dikkate alınarak: A harfiyle gösterilen 244,22 m2’lik B1 ile gösterilen 4,22 m2’lik, C1 ile işaretli 10,94 m2’lik, B ile işaretli 80,11 m2’lik, C ile gösterilen 14,14 m2’lik, D ile gösterilen 55,33 m2’lik, E ile işaretli 64,98 m2’lik, F1, F2, F3, F4 ile gösterilen toplam 39,20 m2’lik, G ile işaretli 12,70 m2’lik, H ile işaretli 53 m2’lik, I ile işaretli 335,55 m2’lik ve J ile işaretli 268,56 m2’lik Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlara davalının müdahalesinin önlenmesine, müdahaleye konu yapı, tesis ve imalatların yıkılarak eski hale getirilmesine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içerisinde davalı Şirket tarafından dilekçesinde yazılı nedenlerle bozma istekli olarak temyiz edilmiştir.
Toplanan deliller tüm dosya kapsamından; dava dışı 26 ada 23 nolu parsele ilişkin tapu kaydı getirilmiştir. Anka Otel Turizm ve Ticaret A.Ş. adına tam mülkiyet üzere tescilli olduğu görülmüştür. Kira Kontratının aslı dosyaya sunulmuştur. Bodrum Kaymakamı tarafından davalı Şirket’e 24.07.2000 başlangıç tarihli olmak üzere 10 yıllık süre ile kumsal
-//-
2013/2627-2014/1360 -2-
alan niteliğiyle, bar, şemsiye, şezlong koymak ve yeşil alan olmak üzere kiraya verildiği görülmüştür. Muğla İdare Mahkemesi"nin ve Danıştay 10. Dairesi"nin yukarıda sözü edilen karar suretleri dilekçe ekindedir. Mahallinde keşif yapılmıştır. 3621 sayılı Yasa’nın 5 ve 9.maddelerine uygun olarak uzman bilirkişiler dosyada mevcut 5.2.2009 havale tarihli müştereken imzaladıkları rapor ve bu rapora ilişkin 1/1000 ölçekli krokiyi dosyaya sunmuşlardır. Rapor ekindeki ölçekli krokinin incelenmesinden: A, B1 ve C1 ile işaretli alanların kıyı kenar çizgisinin kara yönünde kaldığı, diğer kısımların kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında bulundukları görülmüştür.
Açıklanan olgular tarafların ve mahkemenin bilgisi dahilindedir. Uyuşmazlık, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki kamu malı niteliğinde bulunan kumsal alan ve kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında kalan yerlerin Hazine ya da Belediyelerce kiraya verilip verilemeyeceği ve yapılan Kiracılık Sözleşmesinin geçerli olup olmadığı, ayrıca dava dilekçesindeki taleplere göre men ve kal kararı verilip verilmeyeceğinde toplanmaktadır.
Hemen belirtmek gerekir ki, kamunun yararlanmasına açık sahiller, (kumsal alanlar) özellikle kıyı kenar çizgisinin deniz yönünde bulunan yerler ile deniz ve göl alanlarının, mer’a ve akarsuların kiraya verilemeyeceği böyle yerler için herhangi bir şekilde düzenlenmiş olan kira sözleşmelerinin yok hükmünde olduğu Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile ilgili sair mevzuat hükümlerine göre tartışmasızdır. Nitekim, yukarıda tarih ve esas-karar numaraları yazılı idari yargı kararları da bu mealdedir. Somut olayda kıyı kenar çizgisi, dosyada mevcut, uzman bilirkişiler kroki ve raporuyla belirlenmiştir. Bu belirlemeye göre krokide A, B1 ve C1 ile işaretli alanların kıyı kenar çizgisi dışında ve kara yönünde olduğu görülmüştür.
Hal böyle olunca, davalı tarafın sair temyiz itirazlarının reddiyle, hükmün B, C, D, E, F1, F2, F3, F4, G, I ve J ile işaretli kısımlar yönünden usul ve yasaya uygun görülmekle ONANMASINA, Ancak A: 244,22 m2, B1: 4,22 m2 ve C1:10,94 m2"lik alanlara ilişkin olarak 6100 sayılı HUMK"nun Geçici 3.maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 428.maddesine göre bu alanlara hasren BOZULMASINA, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK"nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 3402 sayılı Kanunun 36/A maddesi gereğince harç alınmasına mahal olmadığına 30.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.