MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ



Taraflar arasında görülen davada ... Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 18/04/2012 tarih ve 2011/54-2012/55 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, ...isimli geminin donatanı ...firmasının ihtiyacı olan gemi adamlarının Türkiye"den gemiye gönderildiğini, davalının aylık 1.500,00 TL ücretle fitter olarak gemiye gönderildiğini, geminin ..."nın ...Limanında bulunduğu sırada gemi adamlarının ...Taşıma İşçileri Federasyonu yetkililerini gemiye davet ettiği ve davalının tüm hak ve alacaklarını ödendiği halde eksik ödeme yapılmış gibi 7.838 EURO tutarındaki meblağın davalıya derhal nakit olarak ödenmesi aksi halde ...yetkileri kullanarak geminin boykot edileceği ve limandan hareket etme imkanının kalmayacağının kaptana bildirildiğini, bu durumun daha büyük zararlara yol açacağı dikkate alınarak basiretli bir tacir sıfatıyla gemi kaptanının istenen belgeleri imzalamasına karar verildiğini, cebir ve tehdit altında davalıya istenen meblağın ödenmek zorunda kalındığını, davalının davacı şirketle yaptığı anlaşmaya göre aylık ücretlerinin düzenli bir şekilde ödenmesine rağmen ...ile birlikte hareket edilerek davalıya ödenmek zorunda kalınan 7.838,00-EURO tutarında meblağın hiçbir yasal dayanağının bulunmadığını ileri sürerek, 13.670,00 TL"nin 09/11/2007 ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin ... isimli gemide yağcı olarak çalıştığını, geminin..."nın ... Limanında bulunduğu sırada ...(...) yetkilisinin gemiye geldiğini ve ...standartlarına göre yapılmış olması gereken hizmet sözleşmelerinin ibrazını istediğini, bu sözleşmelerin gemide bulunmadığından ...yetkilisinin ...standartlarına göre gemi personelinin alması gereken ücretleri ve maaş farklarını hesapladığı bu hesaplamaların gemi kaptanı tarafından donatana bildirildiğini, kaptanın donatandan aldığı talimat doğrultusunda ...standartlarına uygun olarak hazırlanan sözleşmeleri imzaladığını, ve tüm personele maaş farkından doğan ücretleri ödediğini, müvekkilinin ...gemisinde görev yaptığı geminin
donatanının ... olduğunu, davacı tarafın taraf sıfatının bulunmadığını, ...standartlarına göre hazırlanan sözleşmelerin gemi kaptanı tarafından cebir ve şiddet altında akdedildiği iddiasının geçersiz olduğunu, ödemelere ihtirazi kayıt da konulmadığını ve olayda sebepsiz zenginleşme şartının oluşmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, bekleme masraflarının artmaması, navlun sözleşmelerinin gereği gibi ifa edilebilmesi için malın... limanında boşaltılması ve daha sonra yapacağı navlun sözleşmeleri sebebi ile..."ya yapacağı başka seferlerinde sorunlar yaşamamak için Mahkemece boykotun durdurulmasının güç olduğu ve beklemek gerekeceği, başka bir limanda yükün boşaltılarak taşınması işinin gecikmeye ve oldukça yüksek masraflara sebebiyet vereceği, Donatan ..."in zor durumda kalarak ...yetkilileri ile söz konusu sözleşmeyi imzaladığı ve ödemeyi yaptığı, tarafların serbest iradeleri ile yapmış oldukları sözleşmede davalı ücreti 1.500,00 TL olarak belirlenmiş olduğu, davalının sözleşmesi dışında ek ücret talep etmesi ve davacının zorda kalarak yapmış olduğu ödemenin kendisine ait olduğu iddia etmesinin yerinde olmadığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile, 7.118,00 EURO"nun TL karşılığı olan 12.583,91 TL"nin ödeme tarihi olan 12/11/2007 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, hizmet sözleşmesine dayalı istirdat istemine ilişkindir. Taraflar arasındadevlet bayrağı taşıyan gemide gemi adamı olarak çalışmak üzere hizmet akti imzalandığı, davalının çalıştığı geminin... Devleti ... limanında yük boşaltımı yapacağı sırada Uluslararası Taşıma İşçileri Federasyonu (ITF) tarafından görevlendirilen iş müfettişinin denetimi sonrası gemi adamlarının ücretlerinin ve çalışma koşullarının uluslararası sözleşmelere uygun olmaması nedeni ile bu koşulların düzeltilmesi için geminin hareketine izin vermedikleri ve alıkoyacaklarını belirttikleri, bunun üzerine işverenin talimatı ile kaptan ve ...temsilcileri arasında toplu iş sözleşmesi ile her gemi adamı için bireysel iş sözleşmesi imzalandığı, sözleşme ile belirlenen yeni ücret ve haklarının davalıya ödendiği hususlarında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık; dava konusu hizmet sözleşmesinin bağlayıcı olup olmadığı, olayda irade sakatlığı yaratan bir durum bulunup bulunmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Uluslararası Taşıma İşçileri Federasyonu (...), taşımacılık sektörü ile ilgili istihdam, çalışma koşulları ve çalışma güvenliği hakkında kararlar alan ... ... Uluslararası ... gibi kuruluşlar içinde faaliyet göstererek taşımacılık işçilerinin çıkarlarını koruyan bir kuruluştur. Bu çerçevede işveren ile uyuşmazlıklarda gemi adamlarını temsilen imzaladığı sözleşmeler tarafları bağlayıcı niteliktedir.
...Sözleşmeleri, bir denizcilik sendikası veya sendikal örgütü ile gemicilik şirketi –geminin asıl sahibi veya işletmeci- arasında imzalanan bir sözleşme olup, imzacı sendikaların ...üyesi olması gerekir. Bununla birlikte, gemi adamının ülkesinde ...üyesi bir sendikal örgüt yoksa ancak ...sözleşmesi kapsamındaki bir gemide çalışıyorsa, işvereni ile uyuşmazlıklarda da ..."nin gemi adamını temsil yetkisi bulunmaktadır. Bu sözleşmeler hem toplu iş sözleşmesi, hem de gemi adamı ile bireysel iş sözleşmesi olarak imzalanmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta davalının çalıştığı gemi ...devlet bayrağı taşıdığından elverişli bayrak olması nedeni ile .... Taşıma İşçileri Federasyonu’nun denetimine tabi olup, federasyonun davalı gemi adamını temsil etme yetkisi bulunmaktadır. Bu çerçevede... Taşıma İşçileri Federasyonu’nun davacı-işvereni temsilen gemi kaptanı ile yaptığı iş sözleşmeleri geçerli olup, davacı-işvereni bağlayıcı nitelikte olduğundan; davacı sözleşme gereğince davalı gemi adamlarına ödediği ücretleri geri
isteyemez. Ayrıca davacının geminin alıkonması nedeniyle sözleşmeleri baskı altında imzaladığına yönelik iddialarına ise, uluslar arası hukuk kurallarına uygun olarak yapılan işlemlerin irade serbestisini sakatlayan hal olarak değerlendirilmesinin hukuken mümkün görülmemesi nedeniyle itibar edilemediğinden, mahkemece davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, yerel mahkeme hükmünün bu sebeplerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 08/02/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.