20. Hukuk Dairesi 2015/15259 E. , 2016/808 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit istemine ilişkin davada ... Tüketici, ... Asliye Hukuk ve ... Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Dava, davacının davalıdan dönüm ölçer cihazı satın aldığını ancak satım sözleşmesindeki gecikme faiz oranı ve cezai şart miktarının yüksek belirlendiğini iddia ederek aleyhinde başlatılan icra takip dosyasında borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
... Tüketici Mahkemesince, uyuşmazlığın, çiftci olan davacının davalıdan ticari veya mesleki faaliyetleri nedeniyle satın aldığı arazi ölçümünde kullanılan cihazın bedelinin ödenmemesinden kaynaklandığı, 4077 sayılı Kanun gereğince davacının tüketici sayılamayacağı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
... Asliye Hukuk Mahkemesince, davacının, söz konusu cihazı ticari amaçla başkalarına ait araziyi biçerken biçilen alanı ölçmek amacıyla kullanacağı, bu nedenle davacı yönünden söz konusu sözleşmenin ticari nitelik taşıdığı, davalının da tacir olup ticari amaçla söz konusu satışı gerçekleştirdiği gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından ise, dava konusu ihtilafın tüketici işlemi niteliğinde olmadığı davacı tarafın tacir sayılmayan bir kişi olduğu, bu nedenle açılan bu davanın ticari dava olmadığı, asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
4822 sayılı Kanun ile değişik 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Amaç başlıklı 1. maddesinde Kanunun amacı açıklandıktan sonra kapsam başlıklı 2. maddesinde “Bu kanun, birinci maddesinde belirtilen amaçlarla mal ve hizmet piyasalarında tüketicinin taraflardan birini oluşturduğu her türlü tüketici işlemini kapsar” hükmüne yer verilmiştir. Kanunun 3. maddesinde mal; alışverişe konu olan taşınır eşyayı, konut ve tatil amaçlı taşınmaz malları ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi malları, hizmet; bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki her türlü faaliyeti ifade eder. Satıcı; kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri kapsar. Tüketici ise bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiyi ifade eder şeklinde tanımlanmıştır.
Bir hukukî işlemin 4077 sayılı Kanun kapsamında kaldığının kabul edilmesi için kanunun amacı içerisinde yukarıda tanımları verilen taraflar arasında mal ve hizmet satışına ilişkin bir hukukî işlemin olması gerekir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 4/1. maddesinde her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işlerinin ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılacağı hüküm altına alınmıştır. Buna göre bir uyuşmazlığın ticari nitelikte olabilmesi için, her iki tarafın da ticari işletmesini ilgilendirmesi yahut aynı maddenin alt bentlerinde düzenlenen istisnalardan birine dahil olması gerekmektedir.
Somut uyuşmazlıkta davacı, davalıdan hektameter cihazı satın aldığı ancak satım sözleşmesindeki faiz oranı ve cezai şart mikatarının yüksek belirlendiğini iddia ederek aleyhinde başlatılan icra takip dosyasında borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir. Bu durumda davacının tacir olmadığı, uyuşmazlığın her iki tarafın da ticari işletmesinden kaynaklanmadığı ve davanın mutlak ticari dava niteliğinde bulunmadığı, davacının mesleki amaçla biçer-döverde kullanılan hektameter cihazının satın aldığı anlaşılmaktadır. Buna göre, uyuşmazlığın genel hükümler çerçevesinde ... Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21. ve 22. maddeleri gereğince ... Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 25/01/2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.