MAHKEMESİ : Yatağan Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 27/04/2015
NUMARASI : 2014/464-2015/210

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne, karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, 01.01.2015 tarihinde başlayan dönemden itibaren aylık kira bedelinin 500,00 TL olarak tespitine karar verilmesini talep etmiş, davalı cevap dilekçesinde davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, aylık kira bedelinin hak ve nesafet kurallarına göre aylık 500,00 TL olarak tespitine karar verilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan 01.01.2009 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli yazılı kira sözleşmesinin varlığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Mahkemece bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır. Bilirkişi kurulu raporda taşınmazın boş olarak kiraya verilmesi halinde aylık kira bedelinin 500,00 TL olacağını belirtmişlerdir.
18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Y.İ.B.K. ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre “hak ve nesafet” ilkesi uyarınca hakim bu sınırlamayı yaparken, öncelikle tarafların tüm delilleri varsa emsal kira sözleşmeleri aslı veya onaylı örnekleri dosyaya alınmalı, kiralananın niteliklerine göre üç kişilik (inşaat-mimar, mülk bilirkişileri) bilirkişiler kurulu oluşturularak bilirkişi marifetiyle kiralanan taşınmaz ve taraf emsalleri tek tek görülüp incelenmeli, res"en de emsal araştırılmalı, bilirkişilerce gerekli ölçüm ve inceleme yapılıp böylece elde edilen veriler somutlaştırılarak, dava konusu yer ile ayrı ayrı (konumu, çevresi, niteliği, kullanım şekli, kira başlangıç tarihi, kira süreleri vb.) kira parasına etki eden tüm nitelikleri karşılaştırılmalı, emsal kira bedellerinin niçin uygun emsal olup olmadığı somut gerekçelerle açıklanmalı, dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi (boş olarak) halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir. Bunun için, dava konusu yerin serbest koşullarda yeniden boş olarak kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası bilirkişilerce usulünce saptanmalı, bilirkişi raporu mahkemece somut gerekçeler ışığında res’en değerlendirilmeli, buna göre hak ve nesafete uygun kira parası hakim tarafından saptanmalıdır. Bilirkişilerce bu belirleme yapılırken benzer yerlerin kira sözleşmeleri incelenmeli (re"sen emsal araştırması yapmak ya da taraflardan emsal göstermeleri istenmek suretiyle) dava konusu yerle ayrı ayrı karşılaştırılarak kira parasına etki eden hususlar üzerinde durulmalıdır.
./..

Mahkemece alınan 05.08.2013 tarihli bilirkişi raporuna göre; komşu işyerleri, sanayi sitesindeki diğer dükkanlar, konumları net kullanım alanları ve kira bedellerini karşılaştırarak kira bedelini tespit ettiğini belirtmiş ise de hangi dükkanın hangi verilerine göre belirlendiği raporda belirtilmemiştir. Hiç bir veriye dayanmayan soyut ifadeler ile kira bedeli tespit edilmiştir. Bu haliyle bilirkişi raporu Yargıtay denetimine elverişli olmadığı gibi hüküm kurmaya da yeterli değildir. Bunun yanı sıra bilirkişilerin belirlediği miktar üzerinden hak ve nesafet indirimi yapılması gerekirken bilirkişilerce hesaplanan miktar olan 500,00 TL kira bedeli olarak belirlenmiştir. Mahkemece bilirkişilerden denetime elverişli şekilde ek rapor alınarak aylık kira miktarı belirlendikten sonra hak ve nesafet indirimi de yapılmak suretiyle uygun bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru değildir.
Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 03.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.