MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada.... Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 16/03/2015 tarih ve 2013/345-2015/37 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı-birleşen davada davalı vekili, davalı-birleşen davada davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
(Asıl dosya yönünden) Davacı vekili, müvekkili şirketin uzun yıllardır tasarım sektöründe faaliyet göstermekte olduğunu ve makam arkası panolar ve ... köşeleri tasarladığını ve ürettiğini, müvekkili şirketin müellifi olduğu eserleri TPE nezdinde tescil ettirerek 2011/07874 ve 2011/07875 nolu tasarım belgesi aldığını, davalı yanın müvekkiline ait tasarımları müvekkiline bilgi vermeden, müvekkilinden izin almadan ve telif ücreti ödemeden teşhir ederek sattığını, söz konusu ihlallerin müvekkilin mali ve manevi haklarına tecavüz ettiğini, müvekkilinin satışlarını azalttığı gibi müşterileri karşısında müvekkilini zor duruma düşürdüğünü ve müşteri çevresi üzerinde olumsuz etki bıraktığını ve piyasadaki itibarını zedelediğini, iddia ederek tecavüzün tespitine, men"ine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 1.000 TL maddi, 2.000 TL manevi ve 500 TL yoksun kalınan kazanca ilişkin tazminat ve kararın ilanını talep etmiştir.
Davalılar vekili, ...isminin müvekkillerden ... tarafından 40 yıla yakın bir süredir kullanıldığını ve halihazırda işletmeyi diğer müvekkili ..."un işlettiğini, davacı yanın kendi tasarımıyla benzerlik gösterdiğini iddia ettiği tasarımın öncesinde ayna çerçevesi ve birçok kişinin resminin yerleştirildiği onur köşesi olarak kullanıldığını, iki yıldır da www.ataresim.com web sayfasında tasarımın içine yağlı boya resim ve ... sermi yerleştirerek kullanıldığını, müvekkilinin tasarımlarının 10 yıldır ....
( Birleşen dava yönünden ) Davacılar vekili, müvekilli ..."un firmasının 1975 tarihinde kurduğunu, 39 yıldır resim çerçevesi, ayna çerçevesi ve dekoratif ürünler imal ettiğini, müvekkiline ait tasarımının müvekkili aleyhine açılan davada, diğer taraf tarafından TPE"de tescil ettirildiğinin öğrenildiğini, bahse konu olan tasarımının imal ettiği klasik aynalardan olup iyon sitilinden esinlenerek 2002 yılının sonlarına doğru "...l" olarak tasarlandığını ve üretilmeye başlandığını ve bu ayna çerçevesi modernize edilip Onur ve ... köşesi olarak kullanıldığını, 3748 kod numaralı çerçevenin ... resmi yerleştirilmiş halinin... sitesinde iki yıldır yayınlandığını, ayna çerçevesi ve onur köşesi olarak kullanılan tasarımın... adlı web sitesinde 10 yıldır yayınlandığını, bahse konu olan tasarımın aynı halinin 15.04.2010 tarihinde 67637 numaralı fatura ile gümrük beyannamesi ile Katar"a ihraç edildiğini, diğer tarafın internet sitesinde yayınladığı resim çerçevelerinin tamamı tek model olup müvekkilinin kullandığı ... 11 isimle yayınladıkları çerçeve tasarımı ile aynı olduğunu, davalı tescil tarihinden önce bu ürünlerin satışına ilişkin 5 ayrı fatura sunulduğunu, 2004 tarihinde kullanılan katalogda bu ürünlerin yer aldığını, ... Ticaret Odası"na da bu tasarımın yapıldığını, davalıdan önce bu tasarımını kullandığından davalı adına tescilli tasarımın hükümsüzlüğünü ve müvekkiline devrini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının açtığı davanın hükümsüzlük koşullarını taşımadığını, davacı aleyhine müvekkili tarafından açılan davanın sonuçlarından kurtulmak için hükümsüzlük davası açıldığını, müvekkilinin tasarımının yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olmasından dolayı TPE"de tescil edildiğini, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, asıl dava yönünden, dava konusu 2011 07875/1, 3 ve 4 sıra numaralı tasarımların, hükümsüzlüğüne mesnet tasarımlar karşısında yeni ve ayırt edici oldukları, tecavüz iddiası da hükümsüzlüğü mesnet tasarımlar üzerinden yapıldığından tecavüz eyleminin de mevcut olmadığı, 2011 07875 2 numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edicilik kriterlerini sağlamayacağı, söz konusu 2 numaralı tasarıma dayanılmak suretiyle iddia olunan tecavüz iddialarının ise anılan tasarımın hükümsüzlüğü geçmişe yönelik etki doğuracağından yerinde olmadığı belirtildiğinden 2013/345 esas sayılı dosyada açılan tecavüzünün tespiti, men"i, maddi, manevi tazminat istemli davanın reddine, birleşen dava yönünden ise hükümsüzlük koşulları oluşmadığından davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı-birleşen davada davalı vekili, davalı-birleşen davada davacı vekili temyiz etmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan 2011/07875 sayılı 1, 3, 4 nolu tasarımlar yönünden taraf vekillerinin tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Ancak, dava konusu edilen 2011/07875 sayılı 2 nolu tasarıma gelince mahkemece davacı-birleşen davada davalı adına tescilli olan 2 nolu tasarım ile davalı-birleşen davada davacının ürettiği tasarımların benzer olup olmadığı yönünden tasarım uzmanı olan bilirkişilerden rapor alınmış olup, bilirkişiler davacı-birleşen davada davalı adına tescilli tasarım ile davalının imal ettiği tasarımın benzer olduğunu bildirmişler ve bu rapora itiraz üzerine mahkemece alınan ek raporda da bilirkişiler aynı görüşlerini tekrarlamışlardır. Mahkemece, başkaca bir rapor alınmaksızın bilirkişi kurulunun bu tespitine rağmen davacının 2 nolu tasarımının davalının imalatlarına benzemediği esas alınarak karar verilmiştir.
Oysa HMK. 266 ve müteakip maddelerinde “bilirkişilik” müessesesi düzenlenmiş olup, mahkemenin çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar vereceği düzenlendikten sonra, 282. maddede bilirkişinin rey ve mütalaasının hakimi takyit etmeyeceği belirtilmiş ise de, işin çözümünde teknik bilgi ve birikimin gerekliliğine inanılarak bilirkişi incelemesi yaptırıldığına göre, verilen raporu yetersiz, noksan veya müphem görürse mahkeme, HMK"nın 281. maddesi gereğince, bilirkişiden izahat ve açıklama için ek rapor isteyebileceği gibi, yeni bir bilirkişi heyeti oluşturarak yeni bir rapor da alabilir.
Bu durum karşısında, tasarımın benzer olup olmadığı konusunda bu konunun uzmanlarından rapor alınması yoluna gidildiğine göre alınan rapor hüküm vermeye elverişli bulunmadığı takdirde mahkemece, tasarımın benzer olup olmadığı konusunda yeni bir heyet oluşturularak, davacı taraf tasarımının yeni olup olmadığı ve tarafların tasarımları arasında iltibas tehlikesinin bulunup bulunmadığı da dahil uyuşmazlık bulunan tüm teknik konularda yeni bir inceleme ve tespit yaptırılması, denetime ve hüküm kurmaya elverişli yeni bir rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, mahkemece değerlendirme yapılarak eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bu nedenle taraflar yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerden dolayı, taraf vekillerinin 1-3-4 nolu tasarımlara yönelik bütün temyiz itirazlarının reddine, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerden dolayı, kararın 2 nolu tasarım yönünden taraflar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harcın istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 08/02/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.