Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2014/10540 Esas 2015/129 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 16.07.2008 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 26.11.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Bir kısım davalılar aynen taksim suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmesini, davalı ... vekili 2009/204 Esas 2010/21 sayılı 29.01.2013 tarihinde kesinleşen muhdesatın aidiyetinin tespitine dair hüküm içeriğine göre inceleme yapılmasını istemişler, diğer davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece taşınmazın satış suretiyle ortaklığının giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü davalılardan ... temyiz etmiştir.
Dava konusu 2146 parsel sayılı taşınmazda davacı ve davalılar paylı ve elbirliği halinde maliklerdir. Tapu kaydının beyanlar hanesinde "2942 sayılı Kanununun 7. maddesi gereğince ... lehine 11.12.1989 tarih 7165 yevmiye numaralı yine 2942 sayılı Kanunun 31/B maddesi uyarınca ... lehine 13.06.1990 tarih 3099 yevmiye numaralı" istimlak şerhleri mevcut olduğu halde kamulaştırma evrakları getirtilmeden karar verildiği görülmüştür.
Bu durumda mahkemece öncelikle kamulaştırılma evrakları getirtilerek kamulaştırma işleminin kesinleşip kesinleşmediğinin araştırılması, kesinleşmiş olması halinde kamulaştırılan kısmın ifraz edilerek taşınmazın kalan bölümü üzerinden ortaklığın giderilmesine karar verilmesi gerekir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığı gibi öte yandan dava konusu
-2-
taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parça (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar (ortaklar) itttifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etme ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olayda, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/204 Esas 2010/221 Karar sayılı 29.01.2013 tarihinde kesinleştiği belirtilen dava konusu taşınmazda muhdesatın aidiyetinin tespitine ilişkin hüküm getirtilip taşınmaz üzerindeki muhdesatlar yönünden yukarıda belirtilen ilkelere uygun keşfen inceleme yapılarak oran kurulmak suretiyle karar verilmesi gerekirken bu yön üzerinde durulmaması da doğru görülmemiş, kararın yukarıda açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ..."un temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 12.01.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.