17. Hukuk Dairesi 2018/4420 E. , 2018/12921 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, meydana gelen trafik kazası neticesinde davacıların desteği ... "ın öldüğünü ve davacı ... "ın maliki olduğu davalı ... şirketine kasko sigortalı aracın hasar gördüğünü, davalıların ise zarara neden olan aracın işleteni, maliki ve sürücüsü olarak sorumlu olduklarını açıklayıp davacı ... Otaç, ...,... için 500,00"er TL maddi, 15.000,00"er TL manevi tazminatın, davacı ..., ... için 10.000,00"er TL manevi tazminatın, davacılar ..., ..., ..., ... ve ... için 7.500,00"er TL manevi tazminatın, davacı ... Üzgülbaş"ın maliki olduğu araçta meydana gelen hasar nedeniyle 22.000,00 TL maddi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini artırmıştır.
Davalı ... vekili, ilk prim ödenmediğinden poliçenin başlangıçtan itibaren iptal
edildiğinden müvekkili sigorta şirketinin sorumluluğunun doğmadığını, desteğin tam kusuru ile gerçekleşen kaza nedeni ile davacıların tazminat hakkının bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, dava konusu kazanın meydana gelmesinde müvekkilinin kusurunun bulunmadığını, talep edilen tazminat miktarlarının fahiş olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Ulus.Yolcu Taş. Tic. Ltd. Şti. vekili, müvekkilinin kazaya neden olan aracı kiracı sıfatı ile kullandığını, zarardan sorumlu tutulamayacağını, talep edilen tazminat miktarlarının fahiş olduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, toplanan delillere göre maddi tazminat yönünden davanın kabulü ile ... için 34.862,90 TL, ... için 7.512,74 TL, ... için 4.329,91 TL, ... için 2.474,27 TL ve 22.000,00 TL araç hasar bedeli olmak üzere toplam 71.179,82 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, manevi tazminat yönünden davanın kabulü ile; ..., ... ...,... için 15.000,00"er TL, ... ve ... için 10.000,00"er TL, ..., ..., ..., ..., ... için 7.500,00"er TL manevi tazminatın davalı ... dışındaki tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi-manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, davalı ..."ne sigortalı aracın karıştığı kazada müvekkillerinin desteğinin öldüğünü ve aracın hasarlandığını açıklayıp maddi tazminat talebinde bulunmuş, davalı ... vekili poliçeye ilişkin ilk primin ödenmediğinden müvekkilinin sorumluluğunun başlamadığını savunmuş, mahkemece anılan savunma üzerinde durulmayarak karar verilmiştir.
Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Sigorta hukukunda kural olarak sigorta akdinin meydana gelmiş olması, sigortacının sorumluluğunun başlamış olmasını gerektirmez. Sigortacının sorumluluğunun başlayabilmesi için TTK.nun 1282 ve 1295/3. maddeleri hükümleri gereğince primin veya ilk taksitinin ödenmiş olması zorunludur. Sigorta primi ödeme borcunun genel ilkeleri TTK"nın 1294 ile 1298. maddeleri hükümleri arasında düzenlenmiştir.
Somut olayda kazaya neden olan araç, davalı ... nezdinde ... vadeli sigorta poliçesi sigortalanmış, davaya konu trafik kazası 30.11.2007 tarihinde meydana gelmiştir. Davalı cevap dilekçesinde davacı sigortalı tarafından primin ve ilk taksitin ödenmediği, sigorta priminin ödenmemesi nedeniyle poliçenin 31/12/2007 tarihinde iptal edildiği iddia edilmiş, mahkemece iddia ve savunmalar konusunda araştırma yapılmaksızın davanın kabulüne karar verilmiştir.
Poliçe aslı, makbuz hükmünde olup primin peşin olarak ödendiğine karine teşkil eder. Buna göre mahkemece, TTK 1267. Hükmüde değerlendirilerek davalı ... şirketinin ticari defter ve kayıtları üzerinde HMK 222. madde doğrultusunda bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle, poliçe aslı ve ödemeye ilişkin tüm deliller toplanarak, poliçenin teslim edilip edilmediğini, aslının kimde olduğu, peşinatın ya da ilk primin davacı sigortalı tarafından davalıya ödenip ödenmediği, dolayısıyla davalı sigortacının kaza tarihini de kapsayacak şekilde sorumluluğunun başlayıp başlamadığı hususları araştırılarak sonucuna göre karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
Kabule göre de; mahkemece araç hasarı yönünden hiçbir inceleme yaptırılmadan davacı tarafından davadan önce yaptırılan delil tespiti dosyasındaki tazminat raporuna bağlı kalınarak hüküm kurulmuştur. Karar bu yönü ile de hatalı olup bozmayı gerektirmektedir. Mahkemece, dava konusu trafik kazasında araçtaki gerçek zararın saptanması uzman bilirkişi aracılığı ile belirlenmeli, raporun taraflara tebliği ile rapora karşı beyanda bulunma hakkı verilmelidir. Davalı, davacının aracında meydana gelen gerçek zarardan sorumludur. O halde mahkemece, konusunda uzman bilirkişiden dosyadaki tüm deliller birlikte değerlendirilerek hasar yönünden ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli biçimde rapor alınarak sonucuna karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
3-Çifte sigorta, değerinin tamamı sigorta edilmiş olan bir menfaatin aynı rizikolara karşı ikinci kez sigorta ettirilmesidir. Bu durumda daha sonra yapılan sigorta sözleşmesi geçersizdir. Davalı ... vekili, aynı araç için Ak Sigorta A.Ş. nezdinde düzenlenmiş 14.07.2007 başlangıç tarihli bir zorunlu trafik sigorta poliçesi daha bulunduğunu ileri sürmüştür. Mahkemece davalının savunmasında ileri sürdüğü trafik sigorta poliçesinin araştırılarak, iddia edildiği şekilde poliçenin varlığının tespiti halinde dava tarihinde yürürlükte bulunan 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 1286 . maddesi kapsamında değerlendirilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2 ve 3 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."ne geri verilmesine 27/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.