MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 22. maddesi uyarınca geri alma hakkının kullandırılmaması sebebiyle uğranılan zararın tazmini davasının reddine dair verilen yukarıda tarih ve numaraları yazılı hükmün duruşmalı olarak Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, duruşma için belirlenen 27/09/2018 günü usulüne göre çağrı kağıdı gönderilmesine rağmen gelmediklerinden taraf vekillerinin yokluklarında incelemenin evrak üzerinden yapılmasına karar verilerek, verilen geri çevirme kararı üzerine gelen dosyadaki kağıtlar okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.

- K A R A R -

Dava, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 22. maddesi uyarınca geri alma hakkının kullandırılmaması sebebiyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Mahkemece 10 yıllık hak düşürücü süre geçtiğinden bahisle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelerden; davacının murisi ...ın hissedar olduğu dava konusu ... ili, ... ilçesi,... mahallesi, 433 parsel sayılı taşınmazın 1985 yılında kamulaştırma nedeniyle ... adına tapuya tescil edildiği, 1993 yılında ... ve ... olarak ikiye ayrıldığı, 1993 yılında ..."a bağlı olan merkezi ..."da bulunan ... kurulduğu, 24.07.2006 tarihli işletme devir hakkı sözleşmesi uyarınca taşınmazın ... tarafından kullanımına devam edildiği, davacı vekilince ... 2003 senesinde özelleştirilerek satılması sebebiyle taşınmazın kamu kullanımından çıktığı ve kamu yararının ortadan kalktığı ileri sürülerek 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 22. maddesi uyarınca geri alma hakkı kullandırılmadan taşınmazın 3. kişilere devredilmesi sebebiyle uğranılan zararın tazmini istemiyle 27.05.2015 tarihinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
4650 sayılı Yasa ile Değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunun “Vazgeçme, İade ve Devir” kenar başlığını taşıyan ve 11.09. 2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Yasa ile değiştirilen 22. maddesinde “Kamulaştırmanın kesinleşmesinden sonra, taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur. Bu duyurma üzerine mal sahibi veya mirasçıları kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malı geri alabilir. İade işleminin kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra bir yıl içinde gerçekleşmesi halinde kamulaştırma bedelinin faizi alınmaz. Bu madde hükümlerine göre taşınmaz malı geri almayı kabul etmeyen mal sahibi veya mirasçılarının 23. maddeye göre geri alma hakları da düşer. Bu madde hükümleri, kamulaştırmanın kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl geçmiş olması halinde uygulanmaz.” hükmü yer almakta olup, söz konusu maddede kamulaştırılan taşınmaza ihtiyacı kalmayan idarenin, kamulaştırmadan sonraki davranışları düzenlenmiştir.
Bilindiği üzere, hak düşürücü süreler yasalar ve sözleşme ile belirlenen bir sürenin geçmesiyle sadece dava hakkını değil bizzat hakkın kendisini ortadan kaldıran ve hakim tarafından resen nazara alınması gereken süreler olup, bu süreler, hukuki güvenliğin ve istikrarın sağlanması amacına hizmet eder.
Yukarıda açıklandığı üzere Kamulaştırma Kanununun 22. maddesine 11.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Yasa ile eklenen üçüncü fıkra ile kamulaştırılan taşınmazlara, bu işlemin kesinleşmesinden itibaren kamu hizmetine tahsisi lüzumu kalmaması halinde mal sahiplerinin yasadan kaynaklanan yetkilerini kullanabilmeleri için 5 yıllık süre öngörülmüş olup, eldeki davanın 2942 Sayılı Kanunun 22. maddesinde yapılan değişikliğe ilişkin yasanın yürürlük tarihinden sonra 27.05.2015 günü açıldığı, bu nedenle mahkemece kamulaştırmanın kesinleştiği tarihten davanın açıldığı tarihe kadar 5 yıllık sürenin dolduğundan bahisle davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile ret kararı verilmesi sonucu itibariyle doğrudur.
Davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde olmadığından hükmün ONANMASINA, peşin alınan temyiz ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 16/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.