15. Hukuk Dairesi 2016/5550 E. , 2018/547 K.
"İçtihat Metni"....
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesi ilişkisi nedeniyle fazla ödemeden dolayı, kamu zararına neden olunduğu iddiasıyla başlatılan icra takibi nedeniyle borçsuzluğun tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine dair verilen karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Davacının yüklenicisi olduğu “..... Arama Kurtarma Birlik Müdürlüğü Lojman İnşaatı Yapımı” işi ile ilgili 2009/1309 sayılı Sayıştay ilâmına göre “fiyat farkı hesabına esas indekslerin hatalı alınması sonucunda” 168.293,81 TL fazla ödeme yapıldığı saptandığından, %10 gecikme faiziyle birlikte ulaştığı 185.123,19 TL kamu zararının, bu zarara neden olan idare çalışanlarından müteselsilen tahsiline karar verildiği, bu miktarın 110.000,00 TL"lik bölümünün yüklenici davacı tarafından ödemesi nedeniyle de, bakiye 75.123,19 TL için hakkında ..... İcra Müdürlüğü"nde 2013/3365 Esas nolu dosyada başlatılan ilâmsız icra takibinin itirazsız kesinleştiği, davacının takibe konu alacak nedeniyle borçlu olmadığının tesbitini istediği çekişme konusu değildir.
Davacı 110.000,00 TL"nin rızaen ödenmeyip, başka işleri nedeniyle idare nezdindeki alacaklarından kesildiğini yine takip konusu bedeli de rızaen ödemediğini Sayıştay ilâmında belirlenen kamu zararının, kendisinden değil idare çalışanlarından tahsilinin istendiğini belirterek borçlu olmadığının tesbitini istemiştir.
Davalı vekili ..... ilâmı uyarınca belirlenen 185.123,19 TL fazla ödeme ile davacının sebepsiz zenginleştiğini, yazılan yazıya uygun olarak, 110.000,00 TL ödemede bulunduğunu, bakiye fazla ödeme için başlatılan takibin haklı olduğunu, davanın reddi gerektiğini savunmuştur
Yapılan yargılama sırasında; hukukçu bilirkişiden alınan raporda takibin haksız olduğu, .... ilâmında kamu zararının idare çalışanlarından tahsiline karar verildiğinden, davacının sorumlu tutulamıyacağı sonucuna varılmış ise de; mahkemece davalı itirazları değerlendirilmeden, HMK"nın 281. maddesi uyarınca; ek veya başka bir bilirkişi raporu alınmadan resen değerlendirme yapılarak, davanın reddine karar verilmiştir.
....
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve inceleme yetersiz ve denetime elverişli değildir.
Sayıştay, Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında da kabul edildiği üzere, kural olarak uyuşmazlıkları çözmekle görevli bir yargı mercii değil, devlet harcamalarını denetlemek, hesap ve işlemlerini sonuçlandırmakla görevli Anayasal bir kurum olduğundan verdikleri tazmin kararları, sözleşme ve tazmin kararının verildiği tarihlerde yürürlükte bulanan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 237. ve 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 303. maddeleri gereğince kesin hüküm teşkil etmez.
Bu durumda mahkemece, taraflar arasında imzalanan dava konusu sözleşme ile ilgili ....’ın 2009/1309 sayılı tazmin kararı, .... raporları ve yine davalı iş sahibinden de davacının rızası dışında yapıldığını iddia ettiği kesintinin, hangi sözleşmeye dayalı, hangi hakedişinden yapıldığı sorulup açıklattırıldıktan sonra, buna ilişkin belge suretleri ve sözleşme konusu işle ilgili tüm işlem dosyası, kayıt, defter, ara ve kesin hakediş raporları, geçici ve kesin kabul tutanakları ve kesin hesap evrakları celbolunarak, davalı iş sahibinin borcu söndürücü nitelikteki nihai karardan sonra ödeme yapıldığına dair iddialar, temyize cevap dilekçesindeki beyanları da gözönünde tutulup, bununla ilgili belgeler de ilgili yerlerden getirilerek; davada davacı yüklenicinin sorumlu olacağı fazla ödeme olup olmadığı, miktarı, idareninn kesinti yapmakta haklı olup olmadığı, karardan sonra ödeme yapılması nedeniyle davanın konusuz kalıp kalmadığı hususlarında konusunda uzman ve yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulundan gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp değerlendirilmek suretiyle davanın sonuçlandırılması gerekirken, yanlış değerlendirme ve eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 13.02.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
....