Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, 1479 sayılı Yasa kapsamında isteğe bağlı sigortalı kabul edilmesi gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemece uyulan bozma ilamında "Mahkemece; davacının Kurumca 1479 sayılı Yasa kapsamında zorunlu sigortalı kabul edildiği dönem belirlenerek bu süreler dışında davaya konu talep konusu dönem yönünden ödenen primlerinin, yukarıda bahsedilen anılan af yasaları kapsamında veya icraen ödenip ödenmediği usulünce araştırılmalı; araştırma sonucu 3780 ve 4247 sayılı Yasalar kapsamında veya icraen ödendiği anlaşılacak olunursa, anılan devrede 1479 sayılı Yasa kapsamında isteğe bağlı sigortalı saymanın mümkün olduğu gözetilmelidir. Af yasası kapsamında veya icraen yaptığı prim ödemeleri dışındaki ilk prim ödemesini takip eden ay başından itibaren prim ödemelerinin karşıladığı süre kadar isteğe bağlı sigortalı kabul etmek gerektiği" belirtilmiştir.
Davacının, 10.07.1990 varide tarihli giriş bildirgesi ile vergi kaydı esas alınarak 06.07.1989 tarihinden itibaren Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği, 05.07.1989-08.04.1991, 11.02.1998-31.12.1999 ve 08.04.2007-25.03.2008 tarihleri arası vergi kaydının bulunduğu, sicil kaydının olmadığı, Kurumca kesintisiz sigortalı kabul edilirken 20.10.2003 tarihli işlem (döküm föyü) ile 05.07.1989-08.04.1991, 11.02.1998-31.12.1999 şeklinde vergi kaydına göre sigortalılık düzenlendiği, davacının ilk prim ödemesinin 19.06.1990 tarihinde başladığı, ve 1995 yılındaki iki adet prim ödemesinin (00) kodla, yani icraen yapıldığı ve 1992 yılı prim affından faydalandığı sigortalılık bilgilerinden anlaşılmaktadır. Davacı 01.05.1991-01.01.1998 tarihleri arası da 1479 sayılı Yasa kapsamında isteğe bağlı sigortalı kabul edilmesi gerektiğinin tespitini istemiş, Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde yapılan yargılama neticesinde, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
1479 sayılı Kanunda, 506 sayılı Kanunun 79. maddesine paralel geçmişe yönelik sigortalılık tesciline imkan veren yasal düzenleme bulunmadığından anılan sigortalılık niteliğine sahip olunmadığı döneme ait prim borçlarının daha sonraki tarihlerde Kurumca hatalı olarak geriye dönük tahsil edilmesi de ilgiliye zorunlu sigortalılık hakkı kazandırmaz. Ancak ödemelerin icra takibi sonucu gerçekleştiği veya 06.03.1992 günü yürürlüğe giren 3780 sayılı Kanun ile 16.05.1997 tarihinde yürürlüğe giren 4247 sayılı Kanun hükümleri (af) kapsamında yatırıldığı hallerde, Medeni Kanunun 2. maddesinde düzenlenen iyiniyet kuralları çerçevesinde, Kurumun geçmişe yönelik prim borçlarını tahsil edip uzun süre nemalandırmasından sonra, anılan döneme yönelik sigortalılığın iptalinin iyiniyetle bağdaşmayacağı gözetilerek, geçmişe yönelik prim ödemelerinin kapsadığı sürenin isteğe bağlı sigortalılık süresi olarak kabulü gerekir.
1- Davacıya ait bağkur hesap dökümlerinin incelenmesinde ise 1997 yılında 6 adet prim ödemesi yaptığı görülmüştür. Davacı, 1997 affından yararlanarak 6.7.1989 tarihinden af tarihine kadar primleri ödemiş ise tahsil edilen primler davalı Kurum tarafından uzun süre kullanılmış olacağından Kurumun bu süreyi iptal etmesi Medeni Kanun’un 2. maddesinde ifadesini bulan objektif iyi niyet kurallarıyla bağdaşmayacağından bu süreyi de sigortalılık süresi olarak kabul etmek gerekir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 1.10.1997 gün ve 1997/10-578 Esas, 1997/758 Karar sayılı ilamı da bu yöndedir. Bu nedenle, uyuşmazlık konusu 6.7.1989 tarihinde af tarihine kadar primlerin 1997 affı ile tahsil edilip edilmediği araştırılarak, tahsil edildiğinin tesbit edilmesi halinde davacının primleri tahsil edilen ve Kurum tarafından uzun süre kullanılan uyuşmazlık konusu olan kurumca kabul edilmeyen 8.4.1991 tarihinden af tarihine 1479 sayılı Yasa’ya tabi sigortalı olduğunun tesbitine karar verilmelidir.
2-Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 10.10.2001 gün ve 2001/671-685 sayılı kararında da açıkça belirtildiği gibi icraen primleri tahsil edilen dönemde davacının Bağ-Kur sigortalılığının geçerliliği kabul edilmelidir.Hukuk Genel Kurulu"nun 01.10.1997 gün ve 1997/10-578-758, 03.12.2008 gün ve 2008/1-732-736, 23.05.2001 gün ve 2001/21-420-430, 11.11.2009 gün ve 2009/10-412-510 sayılı kararlarında da da belirtildiği üzere, uyuşmazlık konusu döneme ilişkin primler Kurumca tahsil edilip uzun süre kullanılmış ise, bu halde davalı Kurum"un yapmış olduğu iptal işleminde iyiniyetli olduğu kabul edilemez.
Bu bağlamda, önceki bozma ilamıda gözetilerek, davacının icraen prim ödeme kodu ile yani, 00 kod ile 27.6.1995 tarihinde yapılan prim ödemesi göründüğünden, öncelikle, icra takibinin hangi süre için yapıldığı araştırılmalı, sonucuna göre, 27.6.1995’den önceki süre hakkında değerlendirme yapılarak kabul edilen sigortalılık dönemlerini gösterir şekilde infaza elverişli karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik araştırma sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 22.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.