MAHKEMESİ : Çine Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 02/10/2012
NUMARASI : 2010/251-2012/388

Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, irtifak kamulaştırma bedelinin tespiti ve irtifak hakkının idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Mahkemece yapılan inceleme ve araştırma ile alınan bilirkişi raporları hüküm kurmaya yeterli değildir.
Şöyle ki;
1-Bilirkişilerce değerlendirilmeye alınan incir (Bursa Siyahı) ve erik (Japon Eriği) bahçesi verilerinin bu ürünlerin ilçede yoğun olarak ekimi yapılmadığından bulunmadığı dairenin geri çevirme kararı üzerine bildirildiğine göre ekilmesi mutad olan incir ve erik verileri esas alınarak değerlendirme yapılması gerekirken denetime elverişsiz rapora göre hüküm kurulması,
2-Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; dava konusu taşınmazlardan 939 parsel üzerinde B.. B.. tarafından düzenlenen müştemilat tespit listesine göre irtifak hakkı kurulan 919,09 m²"lik kısım içerisinde 57 adet incir fidanı ve 24 m² duvar bulunduğu, yine dava konusu taşınmazlardan 940 parsel üzerinde irtifak hakkı kurulan 1453,69 m²"lik kısım içerisinde 47 adet erik ağacı ve 12 metre dikenli tel bulunduğu, yine dava konusu taşınmazlardan 941 parsel üzerinde irtifak hakkı kurulan 1453,69 m²"lik kısım içerisinde 98 adet erik ağacı bulunduğu ve irtifaklı alana isabet etmesi nedeniyle ağaçlar ve müştemilatlar için de bedele hükmedildiği anlaşılmış olup, bilirkişi raporunda ağaçların davacı idare tarafından kesilip götürüldüğü ve müştemilatların zazar gördüğü yolunda herhangi bir araştırma yapılıp, bu yönde deliller ortaya konulmadan sadece irtifaklı alana isabet etmesi nedeniyle ağaçlar için de bedele hükmedilmiş olması,
3-Kamulaştırılan taşınmazda bulunan enkazın alınması mal sahibinden istenemez. Başka bir ifade ile taşınmaz maliki enkazı almaya zorlanamaz. Takdir komisyonu, enkazın mal sahibine ait olduğunu belirtmiş mal sahibi de buna itiraz etmemiş ve dava konusu yapmamış ise enkaz değeri tespit edilerek bu bedelin kamulaştırma bedelinden düşülmesi gerekir. Böyle bir durum yoksa enkaz, belirlenen bedelden düşülemez. Mahkemece enkazın akıbetinin araştırılması, kim tarafından alındığının saptanması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu konuda hiçbir inceleme yapılmadan enkaz bedelini düşen bilirkişi raporu doğrultusunda karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Ayrıca;
4-Anayasa Mahkemesi 1. Bölümünün 19.12.2013 tarih ve 2013/817 sayılı kararında, kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davada uzun süren bir yargılama sonunda, dava tarihi itibarıyla belirlenen bedele hükmedilmesinin Anayasanın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiği kabul edilerek mal sahibine tazminat ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yasa koyucu da, bu hak ihlalini dikkate alarak, 6459 sayılı Kanunun 6. maddesiyle 2942 sayılı Kanunun 10. maddesine eklenen fıkrada (yürürlük tarihi 30.04.2013) kamulaştırma bedelinin tescili için açılan davanın dört ay içinde sonuçlandırılmaması halinde, tespit edilen bedele bu sürenin bitiminden itibaren faiz uygulanmasına ilişkin düzenleme getirmiştir.
Her ne kadar, getirilen bu faiz hükmü maddi hukuka ilişkin olup, aynı yasanın 29. maddesi gereğince yayımı tarihinden sonra açılacak davalara uygulanması gerekir ise de; 30.04.2013 tarihinden sonra açılacak davalar için yapılan bu düzenleme ile Anayasa Mahkemesinin makul süreyi aşan yargılamanın hak ihlali oluşturduğuna ilişkin kararı birlikte değerlendirildiğinde, 30.04.2013 tarihinden önce açılmış ve henüz kesinleşmemiş kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davalarında öngörülen dört aylık yargılama süresinin makul süre kabul edilerek hakkaniyet gereğince taşınmaz malikinin zararının giderilmesi amacıyla Kamulaştırma Kanunu"nun 27. maddesi gereğince acele el koyma dosyasında tespit edilen ve bankaya bloke edilen bedelin mahsup edilerek fark bedeline dava tarihinden itibaren dört aylık sürenin bittiği tarihten karar tarihine kadar tespit edilen kamulaştırma bedeline faiz uygulanması gerektiğinden hükmün bozulması gerekmiştir.
Mahkemece, Çine İlçesinde yetişen normal incir ve eriğin 2010 yılı itibarıyla ayrı ayrı dekara asgari ve azami verimi, kg başına toptan satış fiyatı ve dekara ayrıntılı üretim giderlerine ilişkin veri cetvelinin Ç. Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğünden getirtilerek, bozma nedenleri doğrultusunda ek rapor alınarak oluşacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 06.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.