MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TENKİS

Taraflar arasında görülen tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar, davalılar ... ve ... tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü:

-KARAR-

Dava tenkis isteğine ilişkindir.
Davacı, 17/01/2000 tarihinde ölen murisi ..." nin evlatlığı olduğunu, murisin başka mirasçısı bulunmadığını, murisin 13/03/1997 tarih, 723 yevmiye sayılı işlemle 10.200,00 m2 yüzölçümlü zeytinlik vasfında taşınmazını davalı ..." na satış suretiyle temlik ettiğini, işlemin gerçekte bağış olduğunu, 59 ada 9 parsel sayılı 129,00 m2 yüzölçümlü taşınmazın ise 01/03/1989 tarihinde davalı ..." na bağışlandığını, 59 ada 10 parselde bulunan 60,00 m2 yüzölçümlü taşınmazı ise yine davalılardan ..." a satış suretiyle temlik edildiğini, murisin amacının davacıdan mal kaçırmak olduğunu, temliklerle davacının saklı payına tecavüz edildiğini, murisin adına kayıtlı sadece 2327 parsel sayılı taşınmazın kaldığını ileri sürerek, tenkis talebinin kabulünü istemiştir.
Davalı ..., dava dilekçesinde talebin net olarak açıklanmadığını, dava değerinin eksik gösterildiğini, taşınmazın gerçek değerinin belirlenerek, harcın tamamlanması gerektiğini, bağış işleminin 01/03/1989 tarihinde yapıldığını, davanın zamanaşımına uğradığını, Vakfın vergi muafiyeti olduğunu, saklı pay hesabı yapılırken, azaltılmış saklı payın dikkate alınması ve murisin tüm malvarlığının belirlenmesi gerektiğini belirtip, davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., talebin zamanaşımına uğradığını, murisin tüm malvarlığının hesaplanması ve saklı paya tecavüzün varlığının kanıtlanması gerektiğini belirtip, davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., taşınmazın arsa olarak satın alınıp, üzerine bina inşaa edildiğini, temlikin mal kaçırma kastı ile yapılmadığını belirtip, davanın reddini savunmuş, tenkise karar verilmesi halinde seçimlik hakkını nakden ödeme şeklinde kullanmak istediğini beyan etmiştir.
Mahkemece; tenkis isteğinin, davalı vakıflara temlik edilen 1825 parsel ve 59 ada 9 parsel sayılı taşınmazlar yönünden ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne, davalı ..." a temlik edilen 59 ada 10 parsel sayılı taşınmazla ilgili davanın ise, ispatlanamadığı gerekçesiyle reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan deliller ile davacının murisin evlatlığı ve tek mirasçısı olduğu, 17/01/2000 tarihinde ölen murisin, 59 ada 10 parsel sayılı taşınmazı 31/03/1987 tarihinde davalı ..." a satış, 59 ada 9 parsel sayılı taşınmazı, intifa hakkını üzerinde bırakmak kaydıyla, 01/03/1989 tarihinde ..." na bağış, 1825 parsel sayılı taşınmazı, adına kayıtlı 1/2 payını, 13/03/1997 tarihinde, ..." na satış suretiyle temlik ettiği, murisin, 1/6 oranında paydaşı bulunduğu toplam 360,00 m2 yüzölçümlü arsa haricinde başka taşınmazının bulunmadığının tespit edildiği, dava konusu taşınmazların taksimlerinin mümkün olmadığının ilgili belediye cevabi yazısı ile sabit bulunduğu, keşif yaptırılarak en son 2008 tarihi itibariyle taşınmazların bedelinin tespit edildiği, davalı ... Vakfının 10/05/2002 ve 15/08/2005 tarihli dilekçeleri ile taşınmazın aynını, 02/08/2010 tarihli dilekçesi ile para almayı tercih ettikleri yönünde, diğer davalı ..." nın 17/05/2002 tarihli celsede sözlü, 26/07/2005 ve 20/06/2008 tarihli dilekçeleri ile para almayı tercih ettikleri yönünde beyanda bulundukları, mahkemenin, davalı ..." na temlik edilen 59 ada 9 parsel sayılı taşınmazın 2008 yılı değerini dikkate alarak hesaplama yapan 18/09/2013 tarihli bilirkişi raporunu kararına esas aldığı anlaşılmıştır. Mahkemece, davalı vakıflar yönünden, mirasbırakanın saklı payını zedeleme kastı ile temliklerde bulunduğunun kabulü ve bu parseller yönünden tenkis davasının kabulüne karar verilmesi doğrudur.
Davalı vakıfların, bu hususlara yönelik temyiz itirazları yerinde olmadığından, reddine.
Davalıların diğer temyiz itirazlarına gelince:
Bilindiği üzere; tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde TMK. nun 564. maddedeki tercih hakkı gündeme gelecektir. Böyle bir durum ortaya çıkmadan davalının tercih hakkı doğmadan davalının tercihinin kullanması söz konusu olamaz. Daha önce bir tercihten söz edilmişse sonuç doğurmaz. O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı içtihadı birleştirme kararı uyarınca sür"atle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir.
Somut olayda, davalı ..." na temlik edilen 59 ada 9 parsel sayılı taşınmazın en son 2008 tarihi itibari ile değerinin tespit edildiği ve adı geçen davalının 02/08/2010 tarihinde tercih hakkını paradan yana kullandığı, diğer davalı ..." na temlik edilen 1825 parsel taşınmazın murise ait 1/2 payının 2010 tarihi itibari ile değerinin tespit edildiği ve adı geçen davalının 20/06/2008 tarihinde tercih hakkını paradan yana kullandığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda belirtilen ilkeler doğrultusunda taşınmazların değerinin yeniden tespiti ile tercih hakkının kullandırılması gerekmektedir.
Kabule göre de; davalılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmayıp, her bir davalının kendisine temlik edilen taşınmazların değeri üzerinden harç, yargılama gideri ve yargılama giderlerinden sayılan avukatlık ücretinden ayrı ayrı sorumlu tutulmaları gerekirken, bu usul kuralı gözardı edilerek harç, yargılama gideri ve avukatlık ücretinden davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmaları isabetsizdir.
Davalılar ... ve Hacı Osman Nuri Kepenekoğlu Vakfının bu yönlere değinen temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 15.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.