MAHKEMESİ : Bartın 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 26/06/2013
NUMARASI : 2013/148-2013/114

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı kooperatifin 06.11.2003 tarihinde ferdileşmeye geçerek üyelerine konut tapularını verdiği halde, kur"ada müvekkiline isabet eden A-1 Blok 4 no"lu daire tapusunun verilmediğini, oysa müvekkilinin kooperatif üyeliğinin kesintiye uğramadığını ve aidatlarını da ödediğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik davalı adına tapuda kayıtlı 4 no"lu daireye ilişkin tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının zimmet suçundan ceza aldığını, kooperatifi zarara uğratmasından dolayı hakkında açılan tazminat davasında tapu kaydına tedbir konulması ve kooperatifin muhtemel zararlarının tazmini için davacıya tapunun devir edilmediğini savunarak, davanın zamanaşımı ve esas yönünden reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacının davalı kooperatifin üyesi olduğu ve 4 no"lu dairenin tercihli olarak tahsis edildiği, üyeliğinin devam ettiği ve hakkında ihraç kararı alınmadığının ihtilaf dışı olduğu, uyuşmazlığın, tapu kayıtlarına başka bir davayla ilgili konulan tedbirin ve kooperatifin muhtemel zararlarının tazmin edilebilmesi amacıyla davacıya tapunun devrinden imtina edilmesinin haklı olup olmadığı noktasında toplandığı, zimmet suçundan alınan ceza daire tapusunun devrine mani olmadığı gibi, muhtemel zararların tazmini için davacıya isabet eden dairenin davalı adına tescilini de geçerli kılmadığı, zararın tazmininin ayrı bir alacak davasına konu olabileceği gerekçesiyle, davanın kabulü ile davalı kooperatif adına kayıtlı A-1 Blok 4 no"lu dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, davacının fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, karar verilmiştir.
1)Dava, kooperatif ortaklığına bağlı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
Davacının, A-1 Blok 1. Kat, 4 no’lu dairenin hak sahibi olarak kooperatife üye olduğu hususunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Yapı kooperatiflerinde kooperatife karşı parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen, başka bir anlatımla kooperatife borcu bulunan ortakların tapu iptal ve tescil isteme hakları bulunmamaktadır. Ancak 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu 23. maddesinde karşılığını bulan eşitlik kuralı gereğince kooperatif ortakları hak ve yükümlülüklerde eşit olup, kooperatif aynı durumdaki ortaklarına eşit işlem yapmak zorundadır. Kooperatif, diğer ortaklara borca rağmen konut ya da işyeri vermiş ise davacının da varsa borcuna rağmen kooperatiften konut ya da işyeri isteme hakkının varlığı kabul edilmelidir. Konut ya da işyerini teslim alan herbir ortak yönünden bunları teslim aldığı tarih itibariyle kooperatife borcu olup olmadığı kooperatif defter, kayıt ve belgeleri incelenerek denetime elverişli ve ayrıntılı bir şekilde belirlenmelidir. Yapılan bu inceleme sonucu kooperatife borcu bulunan ortaklara tapularının verilmediğinin tespiti halinde davacıların da bağımsız bölüm tapusunu almaya hak kazanabilmeleri için dava tarihi itibariyle borçlarının bulunmaması gerekir. Üyeye mevcut borcu ödeme olanağı sağlamak amacıyla borcun depo ettirilmesi doğru olmayıp, davanın reddi gerekir. YHGK"nun 15.06.2012 tarih ve 16-145 E., 392 K. sayılı ilamı ve Dairemiz"in yerleşik uygulaması bu yöndedir.
Somut olayda, mahkemece, davacının kooperatife borcu olup olmadığı yönünde araştırma yapılmışsa da bu araştırma yeterli değildir. Bu durumda, kooperatifin ferdileşmeye geçtiği 06.11.2003 tarihi iitibariyle davacının aidat ve genel gider borcunun bulunup bulunmadığı, varsa miktarı ile davacı ile aynı durumda olan üyelere, diğer anlatımla borcu bulunan üyelere borca rağmen tapuların verilip verilmediği 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 23. maddesindeki eşitlik ilkesi gözetilerek, davacı adına tescil şartlarının oluşup oluşmadığı hususlarında, kooperatifler konusunda uzman bir bilirkişi heyetinden kooperatif defter, kayıt ve belgeleri üzerinde inceleme yaptırılarak, açıklamalı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle karar verilmesi doğru olmamıştır.
2) Bozma neden ve şekline göre, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.06.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.