....

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -

Dava, temlik alacaklısı tarafından iş sahibi aleyhine açılmış olup similasyon binası ve iletişim fakültesindeki hizmet ve derslik binaları işlerinin de yapılmasına rağmen bedellerinin ödenmediği iddiasıyla alacaklarının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece ıslahla artırılan miktar da dikkate alınarak davanın kabulüne dair veriler karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Davacının temyiz itirazı ile ilgili olarak; Davacı ile temlik eden yüklenici şirket tacir olup yaptığı iş de ticari işletmesiyle ilgili ticari iş olduğundan 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun"un 2/II. maddesi uyarınca avans faizi istenebileceği, dava dilekçesi ve ıslahta ticari faiz talep edildiğinden kabul edilen alacağın ticari faizi ile tahsili yerine yasal faizi ile tahsiline karar verilmesi doğru olmamıştır.
2-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
3-Davalının diğer temyiz itirazlarına gelince; Temlik eden dava dışı..... ile davalı arasında imzalanan 05.01.2009 tarihli sözleşme ile 23.09.2008 tarihli sözleşmenin 12. 5. maddelerinde yüklenicinin her türlü hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni olmaksızın başkalarına temlik edemeyeceği kararlaştırılmıştır. Davacı tarafça davalının temlike muvafakat ettiği kanıtlanmadığından sözleşme kapsamında kalan imalâtlardan hakedilen (temlik edenin hak ettiği) bedeli ile ilgili davacı temlik alan davalı iş sahibi idareden alacak talebinde bulunamaz ise de; sözleşme dışında kalan fazla imalât bedelleri ile ilgili alacak sözleşme fiyatlarıyla değil piyasa fiyatlarıyla hesaplanacağı ve bu işlere sözleşme hükümlerinin uygulanması söz konusu olmayacağından, sözleşme dışı iş bedelleri ile ilgili alacakların temlik yasağına tabi tutulması mümkün değildir. Davada sözleşme dışı imalât bedeli talep edildiği gibi, .... 3. Noterliği"nde 25.04.2012 gün ..... yevmiye no ile düzenlenen temlikname de, dava dışı temlik eden şirketin, davalı iş sahibine sözleşme dışı yaptığı imalât bedellerinin devrine ilişkindir.
Her iki sözleşmenin 9. 2. 1. maddelerine göre Yapım İşleri Genel Şartnamesi sözleşmelerin ekidir. Adı geçen şartnamenin 22. maddesinde iş artışının zorunlu olması halinde anahtar teslimi götürü bedelle ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin %10"una kadar
.....

olan işlerin süre hariç sözleşme ve ihale dökümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği öngörülmüştür. Temlik eden ile davalı taraf arasında imzalanan her iki sözleşme de anahtar teslimi götürü bedellidir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin anılan 22. maddesi hükmüne göre sözleşme dışı iş yapılması halinde öncelikle bu işlerin ne oranda iş artışına yol açtığının belirlenmesi %110 kapsamında kalan işlerin bedelinin sözleşme fiyatlarıyla %110 aşan işlerin bedellerinin de sözleşmelerin yapıldığı tarihlerde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK"nın 410 ve dava tarihinde yürürlükte olan 6098 sayılı TBK"nın 526 ve devamı maddelerinde düzenlenen vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleri ile hesaplanması gerekmektedir. Serbest piyasa rayiçlerinin içerisinde KDV ve yüklenici kârı bulunduğundan ayrıca eklenmeyecektir (Yargıtay 15. H.D."nin 21.09.2017 gün 2017/168 Esas, 2017/3097 Karar sayılı ilâmı).
Bu durumda mahkemece davalı iş sahibinden her iki sözleşme ile ilgili işlem dosyası, yazışmalar, proje ve ruhsatlar, yeşil defter, ataşmanlar, ara ve kesin hakediş tutanakları ve ekleri, geçici ve kesin kabul tutanakları ve ekleri getirtilip, mahallinde konusunda uzman teknik bilirkişi kurulu katılımıyla yeniden keşif yapılarak, temlik eden dava dışı yüklenicinin dayanak her iki sözleşme ile ilgili sözleşmeler götürü bedelli olduğundan ayrı ayrı %10"u aşan iş fazlası niteliğinde imalât yapıp yapmadığı bunların nelerden ibaret olduğu, yapılmışsa davalı iş sahibi yararına olup olmadığı ile %10 iş fazlası dışında kalan imalâtlar ve sözleşme dışı imalâtların vekâletsiz iş görme hükümleri gereğince yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleri ile bedeli konusunda gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp değerlendirilerek davanın sonuçlandırılması gerekirken, belirtilen yönteme göre inceleme ve hesaplama yapmayan bilirkişi raporuna itibar edilerek davanın kabulü doğru olmamıştır.
Öte yandan 2547 sayılı Yasa"nın 56/b maddesi hükmünce davalı üniversite harçtan muaf olduğundan davacı tarafça yatırılan peşin harcın karar kesinleştikten sonra istemi halinde davacıya iade edilmesine karar verilmesi yerine davacının yaptığı yargılama giderlerine dahil edilip davalıdan tahsiline karar verilmek suretiyle davalının harçla sorumlu tutulması da usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Belrtilen sebeplerle kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 2. bentte yazılı nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, diğer bentler uyarınca tarafların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 1. bent gereğince davacı 3. bende göre davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 12.02.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.



....