4. Hukuk Dairesi 2013/16260 E. , 2014/12662 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Görele Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 27/02/2013
NUMARASI : 2011/396-2013/115
Davacı E.. T.. vekili Avukat K.. T.. tarafından, davalı H.. E.. aleyhine 01/12/2011 gününde verilen dilekçe ile menfi tespit istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 27/02/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili ve davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, yediemin ücretinin tahsili amacı ile başlatılan icra takibinde borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, alacaklı olduğu Ordu 2. İcra Müdürlüğü’nün 2009/10121 Esas sayılı dosyası ile haczedilip, bilahare davalıya yediemin olarak teslim edilen menkul mallar nedeniyle; yediemin ücreti alacağına ilişkin olarak davalı yediemin tarafından Görele İcra Müdürlüğü’nün 2011/864 Esas sayılı dosyası ile aleyhine ilamsız takipte bulunulduğunu, davalı tarafından başlatılan icra takibinin haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu belirterek Görele İcra Müdürlüğü’nün 2011/864 Esas sayılı dosyasında borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme, davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
İ.İ.K."nun 88/5. maddesinde; “İcra dairesi, depo ve garajlarda ve yediemin olarak kendisine hacizli malın bırakılmış olduğu üçüncü kişilerde saklanıp da hukuken artık muhafazasına gerek kalmayan malı, vereceği uygun süre içinde geri almasını ilgililere re`sen bildirir. Verilen süre içinde eşya geri alınmazsa, icra müdürü icra mahkemesinin kararı ile taşınır mal satışlarına ilişkin hükümler uyarınca bunları satar. Elde edilen miktardan muhafaza ve satış giderleri ödenir. Artan miktar 9 uncu madde hükmüne göre muhafaza olunur. Bu konuda ortaya çıkan ihtilâflar icra mahkemesi tarafından basit yargılama usulüne göre çözülür.” şeklindeki düzenleme ile yedieminlik ücretinden kaynaklanan uyuşmazlıkların icra mahkemesi tarafından çözümleneceği belirlenmiştir.
6100 sayılı HMK"nun 114. maddesinde mahkemelerin görevinin dava şartı olduğu hüküm altına alınmış olup aynı kanunun 115. maddesinde ise dava şartlarının davanın her aşamasında incelenebileceği belirtilmiştir.
Somut olayda davacı, yediemin ücretinden kaynaklanan takibe yapılan itirazın iptalini istediğinden davaya icra mahkemesinde bakılması gerekir.
Mahkemece açıklanan yönler gözetilerek dava dilekçesinin görevsizlik nedeni ile reddine karar vermek gerekirken işin esastan incelenmesi doğru bulunmamış ve kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA; bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve taraflardan peşin alınan harçların istek halinde geri verilmesine 01/10/2014 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
Dava, yediemin ücretinin tahsili için başlatılan icra takibinde borçlu olmadığının tespitiiste mine ilişkindir.Mahkeme, davanın kısmen kabulüne karar vermiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
İcra ve İflas Kanunu’nun 72. maddesinin 1. fıkrası; “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir.” 6. fıkrası; “Borçlu, menfi tespit davası zımnında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmemiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir.” Şeklinde düzenlenmiştir.
Davanın hukuki nitelendirmesi hakime aittir. Davacının bu davayı açmaktaki amacı hakkında yapılan takibin haksızlığının, diğer bir anlatımla borçlu bulunmadığının tespitine yönelik olduğundan, açılan dava, İcra ve İflas Yasası’nın 72. maddesinde düzenlenmiş bulunan menfi tespit davasıdır.Hal böyle olunca davaya bakma görevi genel mahkemelere aittir.
Somut olayda, ilk derece mahkemesi yukarıdaki açıklama doğrultusunda işin esasını inceleyerek sonuçlandırmış olduğundan, esastan temyiz incelemesi yapmak yerine, davaya icra mahkemesinde bakılması gerektiğine dair Dairemiz çoğunluğunun bozma kararına katılmıyorum.01/10/2014