MAHKEMESİ : Manavgat 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 30/04/2013
NUMARASI : 2012/294-2013/335

Taraflar arasındaki yönetim kurulu kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hüküm süresi içinde davacılar vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmiştir.
Temyize konu karar niteliği gereği duruşmaya tâbi olmadığından duruşma isteminin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- KARAR -
Davacılar vekili, davalı kooperatif üyesi olan müvekkillerinin 23.02.2012 tarih ve 30 sayılı yönetim kurulu kararıyla ihraç edildiklerini, kooperatifin faaliyet konusunun pamuk dışında narenciye, yağlı tohumlar, yaş sebze meyve ve mısır ürünleri de olduğu halde, kasıtlı olarak pamuk dışında hiçbir ürün alımı yapmadığını, çıkarma kararının kanun ve anasözleşmeye aykırı olduğunu ileri sürerek, müvekkillerinin ihraçlarına ilişkin kararın iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, O.. Ö.., U.. M.. ile M.. C.. için çıkarma işlemi yapılmadığını, A.. G.."ün ise 1997 yılında ortaklıktan isteğiyle ayrıldığını, diğerlerinin anasözleşmesinin 16/5. maddesi uyarınca ortaklıktan çıkarıldıklarını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu, yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; davacıların üç kez üst üste rekolte beyanında bulunmadıkları için Kanun ve anasözleşmeye uygun olarak ihraç edildikleri, rekolte beyanında bulunma hususu anasözleşmede açıkça düzenlendiğinden üyelik şartının yerine getirilmesi için makul süre verilmesine gerek olmadığı, Kooperatifler Kanununda bilgilendirme koşuluna yer verilmediği gibi üyelik şartının yerine getirilmemesi durumunun genel kurulda tartışılmayı gerektirmediği, bu nedenle bilirkişi görüşüne itibar edilmediği, aksi halin anasözleşmedeki şartları yerine getiren diğer üyeleri mağdur edeceği, iyiniyet kurallarına aykırı şekilde şartları yerine getirmeyerek haklarını kötüye kullanan davacıları Kanunun korumayacağı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir.
1-Davacılar M.. Y.., İ.. A.., H.. A.., R.. U.., M.. U.., N.. U.., A.. G.., H.. T.., İ.. Y.., M.. K.., F.. G.., N.. Ş.., M.. Y.., M.. Y.., N.. Ö.., Z.. U.., A.. K.., A.. Ö.., M.. D.., N.. A.., H.. G.., K.. G.., M.. K.., N.. G.., H.. C.., A.. D.., İ.. A..,
T. Ç., , D.. S.., F.. S.., A.. K.., M.. B.., F.. Y.., H.. K.., S.. Ç.., N.. İ.., M.. K.., M.. Ş..(2...4 T.C. Kimlik Nolu), M.. Ç.., . D.. S.., M.. Ş.., A.. B.., H.. K.., A.. B.., M.. U..(2....4 T.C. Kimlik nolu),Y.. U.., M.. E.., A.. S.., N.. Ç.., A.. A.., N.. A.., K.. A.., A.. B.., A.. A.., M.. Ö.., H.. Ö.., H.. Ç.., K.. U.., Ş.. G.., E.. Ç.., M.. Ö.., Ş.. O.., B.. Ö.., N.. Y.., A.. G.., K.. Y.., H.. D.., H.. K.., İ.. A.., O.. Ö.., A.. Ö.., B.. Ö.., Ş.. Ö.., G.. Ö.., S.. C.., A.. D.., H.. A.., S.. E.., M.. E.., A.. E.., S.. G.., M.. S.., K.. E.., M.. E.., Ü.. Ç.., R.. S.., İ.. S.., N.. T.., M.. U..(2..6 T.C. Kimlik Nolu), M.. S.., A.. S.., H.. Ö.., A.. K.., A.. G.., H.. S.., A.. Ç.., N.. K.., A.. Y..(1...0 T.C. Kimlik Nolu), M.. C.., Ş.. V.., H.. Ö..en, A.. G.., M.. M.., O.. Y.., K K.., A.. A.., O.. İ.. vekilinin temyiz talebi ile ilgili dilekçesi, temyiz defterine kaydedilmiş ise de, temyiz harcını yatırmadıklarından, temyiz istemlerinin ayrı ayrı reddine karar verilmesi gerekmiştir.
2-Dava, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali istemine ilişkindir.
6100 sayılı HMK"nın 114. maddesinde hukuki yarar ile husumetin bulunması dava şartları arasında sayılmış, bir sonraki 115. maddesinde ise, bu şartların davada bulunmaması halinde davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda ise; davalı kooperatif vekili, davacılardan Y.. E.., H.. S.., R.. Ö.. ile İ.. S.."in ihraç kararından sonra kapitallerini aldıklarını ve ihraç kararını benimsediklerini, U.. M.. hakkında ihraç kararı verilmediğinden dava açmakta hukuki yararı olmadığını, A.. Y.."ın 1999 yılında ortaklıktan istifa ettiği ve bu nedenle husumet ehliyetinin olmadığını savunduğu halde; Y.. E.., H.. S.., R.. Ö.. ile İ.. S.."in kooperatif üyeliğinin devam edip etmediği, kapitallerini alıp almadığı, alınmış ise bu bedellerin alınmasının çıkma payı alacağının alınması niteliğinde olup olmadığı, U.. M.."in üyeliği ile hakkında ihraç kararı verilip verilmediği, ihraç edilen birçok A.. Y.."ın bulunması, bunların ikisinin dava açması ve gerekçeli karar başlığında 186. sırada bulunan 2...2 T.C. Kimlik Nolu A.. Y.."ın temyiz harcını yatırmış olması karşısında, davalının istifa ettiğini savunduğu A.. Y.."ın temyize gelen A.. Y.. mı yoksa aynı ismi taşıyan başka bir üye mi olduğuna ilişkin, mahkemece, karara esas alınan bilirkişi raporu yeterli inceleme ve araştırmayı içermediğinden, hüküm kurmaya elverişli değildir.
Bu itibarla; kooperatifler konusunda uzman bir bilirkişi heyeti seçilerek, kooperatif defter, kayıt, belge ve varsa banka kayıtlarını da inceletmek suretiyle, yukarıdaki açıklamalar da dikkate alınarak, öncelikle davada hukuki yararlarının ve husumet sıfatlarının bulunup bulunmadığının tespiti, belirtilen şartların adı geçenler için bulunduğunun tespiti halinde ise ihraçlarının Kooperatifler Kanunu ile anasözleşmeye uygun olup olmadığı hususunda açıklamalı, gerekçeli, denetime elverişli rapor alınıp, oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı bilirkişi raporuna göre karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
3-Öte yandan; yukarıda (1) ve (2) nolu bölümde sayılanlar dışında kalan diğer davacılar ile ilgili olarak ise, mahkemece, karara esas alınan bilirkişi raporu yeterli inceleme ve araştırmayı içermediğinden, hüküm kurmaya elverişli değildir.
Bu itibarla; mahkemece, anasözleşmedeki kooperatif faaliyet konusunu oluşturan ürün ve/veya ürünlerle ilgili önceki yıllara ait rekolte beyanları, teslim edilen ürün miktarlarına ilişkin belgeler, varsa bunlarla ilgili genel kurul ve yönetim kurulu kararları, kooperatif tüm defter, kayıt ve belgeleri ile varsa banka hesapları ile ilgili kayıt ve belgeler celp edilmek suretiyle, bu belgeler üzerinde inceleme yapılarak, adı geçen davacıların kooperatif anasözleşmesinde yazılı ürün ve/veya ürünlerle iligli rekolte beyanında bulunup bulunmadıkları, beyan ettikleri miktarda ürün teslim edip edemedikleri, rekolte beyanında bulunmaları yada beyanda bulundukları oranda ürün ve/veya ürünleri teslim etmelerine ilişkin olarak temerrüde düşürülüp düşürülmedikleri ile ilgili anasözleşmenin 13 ve 16/5. maddelerine göre durumları ve ihraçlarının yerinde olup olmadığının ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekir.
Bu bağlamda, adı geçenlere ilişkin ihraç kararının 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ve kooperatif anasözleşmesi hükümlerine uygun olarak alınıp alınmadığı hususunda, kooperatifler hukuku konusunda uzman bir bilirkişi heyeti seçilerek, yukarıdaki açıklamalar da dikkate alınarak, açıklamalı, gerekçeli, denetime elverişli rapor alınıp, oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı bilirkişi raporuna göre karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, M.. Y.., İ.. A.., H.. A.., R.. U.., M.. U.., N.. U.., A.. G.., H.. T.., İ.. Y.., M.. K.., F.. G.., N.. Ş.., M.. Y.., M.. Y.., N.. Ö.., Z.. U.., A.. K.., A.. Ö.., M.. D.., N.. A.., H.. G.., K.. G.., M.. K.., N.. G.., H.. C.., A.. D.., İ.. A.., A.. Ç.., Nuri Duran, D.. S.., F.. S.., A.. K.., M.. B.., F.. Y.., H.. K.., S.. Ç.., N.. İ.., M.. K.., M.. Ş..(2...4 T.C. Kimlik Nolu), M.. Ç.., O.. Ç.., D.. S.., M.. Ş.., A.. B.., H.. K.., A.. B.., M.. U..(2..4 T.C. Kimlik nolu),Y.. U.., M.. E.., A.. S.., N.. Ç.., A.. A.., N.. A.., K.. A.., A.. B.., A.. A.., M.. Ö.., H.. Ö.., H.. Ç.., K.. U.., Ş.. G.., E.. Ç.., M.. Ö.., Ş.. O.., B.. Ö.., N.. Y.., A.. G.., K.. Y.., H.. D.., H.. K.., İ.. A.., O.. Ö.., A.. Ö.., B.. Ö.., Ş.. Ö.., G.. Ö.., S.. C.., A.. D.., H.. A.., S.. E.., M.. E.., A.. E.., S.. G.., M.. S.., K.. E.., M.. E.., Ü.. Ç.., R.. S.., İ.. S.., N.. T.., M.. U..(2...6 T.C. Kimlik Nolu), M.. S.., A.. S.., H.. Ö.., A.. K.., A.. G.., H.. S.., A.. Ç.., N.. K.., A.. Y..(1...00 T.C. Kimlik Nolu), M.. C.., Ş.. V.., H.. Ö..en, A.. G.., M.. M.., O.. Y.., R. E.., M. K.., S.. K.., A.. A.., O.. İ.. vekilinin temyiz istemlerinin REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, Y.. E.., H.. S.., R.. Ö.., İ.. S.., U.. M.., A.. Y.. (2....2 T.C. Kimlik Nolu) vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın adı geçenler yararına BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, H.. G.S.. D.., M.. C.., A.. B.., H.. C.., R.. D.., N.. Y.., A.. İ.., N.. T.., M.. G.., M.. İ.., N.. Y.., İ.. Y.., D.. G.., H.. Ü.., A.. Ş.., Y.. A.., N.. S.., S.. S.., İ.. Ü.., N.. G.., A.. K.., İ.. O.., S.. Y.., B.. A.., M.. A.., Y.. Ö.., İ.. Y.., Ş.. K.., Y.. K.., M.. Ş.., N.. Y.., F.. A.., M.. B.., N.. D.., M.. I.., H.. E.., K.. Y.., H.. D.., R.. A.., E.. Ç.., A.. Ç.., S.. Y.., İ.. Ç.., N.. Y.., Y.. Ç.., H.. A..,A.. Ç.., İ.. A.., T.. Ç.., Ö.. D.., İ.. D..,A.. A.., H.. D.., A.. Ş.., O.. O.., R.. Ş.., A.. Ş.., İ.. U.., B.. Ç.., U.. K.., R.. Ç.., M.. U.., İ.. İ.., M.. O.., N.. O.., A.. Ç.., M.. T.., H.. B.., A.. K.., S.. Ç.., İ.. Ç.., A.. D.., A.. D.., M.. B.., A.. Ç.., M.. D.., B.. K.., M.. T.., H.. U.., A.. A.., H.. S.., Ş.. S.., S.. C.., N.. A.., H.. A.., M.. B.., H.. İ.., M.. K.., H.. G.., N.. K.., A.. Y.., Ü.. Y.., N.. Ş.., H.. Ş.. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın adı geçenler yararına BOZULMASINA, peşin alınan harçların istek halinde temyiz edenlere iadesine, kararın tebliğinden itibaren karar düzeltme yolu 15 gün açık olmak üzere, 11.06.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.