MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ..., ... vekileri ile davalılar ... Yönetimi temsilcisi ve Hazine vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R

Kadastro sırasında ... ili, ... ilçesi, ... köyü 101 ada 1 parsel 13.400.588,20 m2 yüzölçümü ile 102 ada 1 parsel ve 791.707,22 m2 yüzölçümü ile ... vasfıyla Hazine adına tespit görmüştür.
Davacı ... 07.06.2010 tarihli dilekçesinde; dava konusu 101 ada 1 parsel sınırları içerinde kalan yaklaşık 200 dönümlük taşınmazın muris ..."ın ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1985/226, 227, 228, 229 ve 230 Esas numaralı tescil dosyaları neticesinde kazandığı iddiasıyla muris ..."ın tüm mirasçıları adına miras payları oranında tescilini talep etmiş, dahili davacı ... dava konusu taşınmazlara ilişkin eski mahkeme kararındaki yerlerin adlarına yazıldığı ve 2 adet taşınmazın adlarına yazılmadığını bunlardan birinin 19 dönüm diğerinin 20 dönüm olarak mahkeme kararlarında belirtildiğini ancak daha büyük yüzölçüme sahip olduklarını iddia etmiştir.
Davacılar ... ve ... 07.06.2010 tarihli dilekçesinde; dava konusu 101 ada 1 parsel ve 102 ada 1 parsel sayılı taşınmazların sınırları içerisinde bulunan yaklaşık 60 dönümlük tarlalarının kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasıyla adlarına tescilini talep etmişlerdir.
Davacı ... 16.10.2010 tarihli dilekçesinde; dava konusu 101 ada 1 parsel sınırları içerisinde kalan yaklaşık 20 dönümlük taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı iddiasıyla adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; davacı ..."ın davasının kabulü ile 101 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespitinin iptali ile 13.11.2014 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 19.000,00 m2 yüzölçümlü taşınmazın tarla vasfıyla davacı ve diğer mirasçılar adına hisseleri oranında tesciline; davacı ..."ın davasının kısmen kabulü ile 101 ada 1 parsel üzerinde 06.06.2011 tarihli bilirkişi raporunda (D1) ile gösterilen 1.612,00 m2 yüzölçümlü taşınmazın tarla vasfıyla davacı adına tapuya tesciline, geri kalan kısmın tespit gibi tesciline; 102 ada 1 parsel yönünden davanın reddine tespit gibi tesciline; davacı ..."ın davasının reddine karar verilmiş, hüküm davacılar ... vekili tarafından 13.11.2014 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen kısım dışında kalan taşınmazlara yönelik, ... vekili tarafından 06.06.2011 tarihli ... bilirkişi raporunda (A), (B), (C), (D), (F1) ve (F) harfi ile gösterilen taşınmazlara yönelik, davalılar ... Yönetimi temsilcisi ve Hazine vekili tarafından ise 13.11.2014 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen, 06.06.2011 tarihli ... bilirkişi raporunda ise (D1) ile gösterilen taşınmazlara yönelik temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tespitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde ... kadastrosu 5304 sayılı Kanunla değişik 3402 sayılı Kanun hükümlerine göre 2010 yılında yapılmıştır.
Mahkemece verilen karar usul ve kanuna aykırıdır. Şöyleki; hükme dayanak yapılan ziraat ve ... bilirkişi raporlarında dava konusu taşınmazların genel eğiminden bahsedilmiş ise de herbir taşınmaz bazında eğim belirlemesi usulünce yapılmamış, eğimin neye göre belirlendiği, klizimetre ile ölçülüp ölçülmediği açıklanmamış, taşınmazların niteliğinin saptanması bakımından taşınmazların bulunduğu yeri kapsar tespit tarihinden en eski tarihli ve 20 yıl öncesini gösteren resmî belgeler getirtilerek keşifte usulünce uygulama yapılmamış, raporlar denetime elverişli olmadığından taşınmazların evveliyatının ... olup olmadığı ve gerçek kişiler lehine zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı hususunda tereddüt oluşmuş ve 3402 sayılı Kanunun 14. maddesinde açıklanan gerçek kişilerin senetsiz ve belgesizden suluda 40 dönüm ve kuruda 100 dönümden fazla taşınmaz edinip edinmedikleri hususunda da mahkeme yazı işleri ile kadastro ve tapu müdürlüklerinden ayrıca araştırma yapılmamış olması da doğru görülmemiştir.
Yine davacılardan ..."ın dayandığı ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1985/226, 227, 228, 229 ve 230 Esas numaralı tescil dosyaları dosya içine alınmamış ve tescil davasına konu mahkeme kararlarından sadece 1985/226 Esas sayılı dava dosyası keşifte uygulanmış olup yapılan bu uygulama usulünce olmadığı gibi fen bilirkişi raporu ve krokisi de yetersiz ve denetime elverişli değildir. Davacının dayandığı diğer 1985/227-228-229 ve 230 Esas sayılı tescil dosyaları ise keşif sırasında uygulanmamış hangi tescil dosyasının dava konusu taşınmaz sınırları içerisinde nereye denk geldiği belirlenmemiş, dayanak mahkeme kararlarında kimlerin taraf oldukları bu dosyanın tarafları yönünden bağlayıcı olup olmadığı da değerlendirilmemiştir. Davacılardan ... ise zilyetliğe dayanarak dava açmış olup mahkemece davacının talep ettiği kısımlar yönünden zilyetlik şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği incelenmediği gibi davacının talep ettiği taşınmazların ... içi açıklık vasfında olup olmadıkları değerlendirilmemiştir.
O halde, mahkemece davacı ..."ın dayandığı tapu kayıtlarının ilk tesisinden itibaren bütün tedavüllerinin, plan, harita ve krokilerinin, ifraz görmüşler ise ifraz haritalarının; ilk tesisi mahkeme ilamına dayandığından ilam örneği ile haritasının; kadastro sırasında revizyon görmüş ise revizyon gördükleri taşınmazlara ait kadastro tutanak örneklerinin; tedavüller sırasında kayıtların yüzölçümü ve sınırlarında değişiklik olmuşsa sebebinin açıklanarak buna ilişkin belgelerin onaylı örnekleri okunaklı ve tapu geldi gittileri bilgisayar çıktılı olmak şartıyla denetime elverişli olacak şekilde dosya içine alınmalı; dava konusu bitişik ya da yakın komşu parsellerin, kadastro tespit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ilk oluşturulduğu günden itibaren tüm gittileri ile yine en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile tespit tutanağının düzenlendiği tarihten 15 - 20 yıl önce iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları bulunduğu yerlerden istenerek, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve ... Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman ... yüksek mühendisleri arasından seçilecek bir ... mühendisi, bir harita mühendisi, bir jeoloji ve bir ziraat mühendisi aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmazlar ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazların öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01/06/1988 gün ve 31/13 E.K.; 14/03/1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13/06/1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03/03/2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi ... olan bir yerin üzerindeki ... bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt ... toprağının ...

-3- 2019/770-2019/2461


sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; 6831 sayılı Kanunun 17/2. maddesi uyarınca ... içi açıklık olup olmadıkları değerlendirilmeli; keşifte, hâkim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; taşınmazın konumunu gösteren orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazların konumunu çevre parsellerle birlikte haritalar üzerinde gösterecekleri ayrı renklerle işaretli ve bilirkişilerin onayını taşıyan, duraksamaya yer vermeyecek nitelikte kroki düzenlettirilmeli;
Dava konusu taşınmazlar ait olduğu ileri sürülen tapu kayıtları mahalli bilirkişi eliyle mahallinde uygulanmalı, yine ilk tesisi mahkeme ilamına dayandığından ilam örneği ile haritasının uygulanmalı, sınır denetimi yapılmalı, dayanılan tapu kayıtlarının mahalline uyup uymadığı tespit edilerek kayıtlar mahalline uyuyor ise kayıtların kapsadığı taşınmazları gösterir fenni bilirkişileri tarafından düzenlenecek denetlemeye elverişli krokili rapor alınmalı, kayıt malikleri ile bu kayıtlara dayanan kişiler arasında akdi veya irsi irtibat bulunup bulunmadığı araştırıldıktan sonra, dosyada bulunan ... bilirkişi raporu ve rapora ekli memleket haritası ve hava fotoğraflarındaki konumu dikkate alınarak tapu kayıtlarının 4785 ve 5658 sayılı kanunlar kapsamında hukuki değerini yitirip yitirmediği araştırılmalı sonucuna göre karar verilmelidir.
Dava konusu taşınmazların ... sayılmayan yerlerden olduğunun belirlenmesi halinde, dava konusu taşınmazları ve etrafını gösterir ve ilk defa o yerde grafik ya da fotogrametri yöntemiyle düzenlenen 1/5000 ölçekli arazi kadastro paftasının orijinal fotokopi örneği ile taşınmaza bitişik ya da yakın komşu parsellerin, kadastro tespit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ile yine en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile dava tarihinden 15 - 20 yıl önce iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları bir ..., bir fen ve bir ziraat bilirkişi kurulu aracılığıyla incelenerek dava konusu taşınmaz ile çevresine uygulanıp bu belgelerde dava konusu yer belirlendikten sonra, hava fotoğrafları ve dayanağı haritalar stereoskop aletiyle ve üç boyutlu olarak incelettirilip taşınmazın niteliğinin bu belgelerde ne şekilde görüldüğü taşınmazların niteliği üzerindeki ağaçların yaşı, cinsi, kapalılık oluşturup oluşturmadıkları ve tasarruf sınırlarının bulunup bulunmadığı imar-ihya ve zilyetliğin hangi tarihte başlanılıp tamamlandığı belirlenmeli, bu belgeler ile kadastro paftası, pafta düzenlenmemişse dava konusu taşınmazın 23/06/2005 gün ve 9070 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ... (Büyük Ölçekli Haritalar ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği) hükümlerine göre koordinatlı olarak düzenlenecek haritası hem 1/5000 ve hem de 1/25000 ölçeklerinde eşitlenerek kadastro paftası ile düzenlenen harita, komşu ve yakın komşu taşınmazları da içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmazların konumu, hava fotoğrafları ile orijinal renkli memleket haritaları üzerinde gösterir biçimde bilirkişi kurulundan ayrıntılı ve bilimsel verileri içerir, topografik ve memleket haritalarından yararlanılarak taşınmazın gerçek eğim durumunu gösterir rapor alınmalıdır. Yine keşifte, mahallinde yaşlı, tarafsız yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan bölgede ikamet eden şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle, aynı yöntemle gösterilecek taraf tanıkları, fen, jeolog ve ziraat mühendisleri huzuruyla dinlenmeli, yerel bilirkişiler ve tanıklardan zilyetliğin ne zaman başladığı, kaç yıl süreyle ne şekilde devam ettiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; dava tarihine kadar (gerçek kişiler) yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli; taşınmazın ilk maliki, intikali ve tasarrufu hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, tarım uzmanı bilirkişi olarak ziraat mühendisine inceleme yaptırılıp, taşınmazın zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi niteliğinde olup olmadığı belirlenip, bu yolda taşınmazın niteliğiyle ilgili ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeolog bilirkişiden çekişmeli taşınmazların dere yatağında olup olmadığı, derenin aktif dere yatağı olup olmadığı, yatak değiştirip değiştirmediği, aktif olma özelliğini kaybetmiş ise tam
olarak hangi tarihte kaybettiğine ilişkin duraksamaya yer vermeyecek şekilde rapor düzenlettirilmeli; teknik bilirkişiye keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, varsa komşu parsellerin tutanak ve dayanakları getirtilip uygulanarak, bu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. maddesine göre tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40; kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir hükmü gereğince davada taraf gerçek kişilerin belgesiz zilyetlik yoluyla kazandığı toprak olup olmadığı, varsa cinsi ve miktarı tapu sicil ve kadastro müdürlüklerinden çekişmeli taşınmaz dışında, başka taşınmazlar için salt zilyetlik nedenine dayalı olarak açtığı bir başka tescil davalarının bulunup bulunmadığı mahkemeler yazı işleri müdürlüğünden sorulup tespit edilmeli şayet yasal sınırların geçildiği anlaşılırsa dava konusu taşınmazlar yönünden hak sahibi gerçek kişilere tercih hakkı tanınmalı tüm kanıtlar toplanıp birlikte değerlendirilmeli oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir. Belirtilen hususlar gözetilmeksizin, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyize konu 101 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden davacılar ..., ... vekilleri ile davalılar ... Yönetimi temsilcisi ve Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 09/04/2019 günü oy birliği ile karar verildi.