Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2014/1807 Esas 2014/8164 Karar Sayılı İlamı

Davacı Karayolları Genel Müdürlüğü ile davalılar ... vd. aralarındaki kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili davasına dair .... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 28.02.2013 günlü ve 2012/156-2013/143 sayılı hükmün düzeltilerek onanması hakkında Dairece verilen 08.10.2013 günlü ve 2013/12360-13152 sayılı ilama karşı davalılar vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Bu isteğin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davalılar vekilinin karar düzeltme istemi üzerine dosya ve eklerinin yeniden incelenmesi sonucunda; kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili davalarında tespit edilen bedele öngörülen dört aylık makul sürenin bitim tarihinden itibaren faiz uygulanması gerektiğinden hükmün bu nedenle de düzeltilerek onanması yerine salt fazla ödemenin davacıya iadesi ve karar harcı yönünden düzeltilerek onama yapıldığı bu kez yapılan incelemeden anlaşıldığından, davalılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulüne, Dairemizin 08.10.2013 gün ve 2013/12360 Esas, 2013/13152 Karar sayılı düzeltilerek onama kararının kaldırılmasına karar verilip dosyadaki tüm bilgi ve belgelerin yeniden incelenmesi sonucunda;
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak;
1-Anayasa Mahkemesi 1. Bölümünün 19.12.2013 tarih ve 2013/817 sayılı kararında, kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davada uzun süren bir yargılama sonunda, dava tarihi itibarıyla belirlenen bedele hükmedilmesinin Anayasa"nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiği kabul edilerek mal sahibine tazminat ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yasa koyucu da, bu hak ihlalini dikkate alarak, 6459 sayılı Kanunun 6. maddesiyle 2942 sayılı Kanunun 10. maddesine eklenen fıkrada (yürürlük tarihi 30.04.2013) kamulaştırma bedelinin tescili için açılan davanın dört ay içinde sonuçlandırılmaması halinde, tespit edilen bedele bu sürenin bitiminden itibaren faiz uygulanmasına ilişkin düzenleme getirmiştir.
Her ne kadar, getirilen bu faiz hükmü maddi hukuka ilişkin olup, aynı yasanın 29. maddesi gereğince yayımı tarihinden sonra açılacak davalara uygulanması gerekir ise de; 30.04.2013 tarihinden sonra açılacak davalar için yapılan bu düzenleme ile Anayasa Mahkemesi"nin makul süreyi aşan yargılamanın hak ihlali oluşturduğuna ilişkin kararı birlikte değerlendirildiğinde, 30.04.2013 tarihinden önce açılmış ve henüz kesinleşmemiş kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili davalarında öngörülen dört aylık yargılama süresinin makul süre kabul edilerek, hakkaniyet gereğince taşınmaz malikinin zararının giderilmesi amacıyla dava tarihinden itibaren dört aylık sürenin bittiği tarihten, (bozma kararı ile hükmedilen kamulaştırma bedelinin düştüğü dikkate alındığında) ilk karar tarihine kadar tespit edilen kamulaştırma bedeline faiz uygulanması gerektiğinin düşünülmemesi,
2-Mahkemenin ilk kararında tespit edilip idarece davalı adına bankaya yatırılan bedel ile bozmadan sonra belirlenip hüküm altına alınan bedel arasındaki farkın (idarece fazladan yatırılmış olan paranın) davalı tarafça bankadan çekilmesine kadar varsa işlemiş olan mevduat faizi ile birlikte davacı idareye ödenmesine karar verilmesi gerekirken bu konuda karar verilmesine gerek olmadığına karar verilmesi,
3-10.12.2003 tarih ve 5018 sayılı Yasaya 5436 sayılı Yasa ile eklenen (1) sayılı cetvelin 41. sırasında Karayolları Genel Müdürlüğü genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri arasında gösterilmiş olup, bu yasal düzenleme 5436 sayılı Yasanın 18. maddesinin (f) bendi uyarınca 01.01.2006 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Buna göre, genel bütçe kapsamında kalan Karayolları Genel Müdürlüğü"nün 492 sayılı Harçlar Yasası"nın 13/J maddesi hükmüne göre (1) sayılı tarifedeki yargı harçlarından müstesna tutulduğu gözetilmeden karar harcının alınmış olması,
Doğru değil ise de bu yanılgıların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden,
a)Mahkemenin gerekçeli kararının hüküm fıkrasının 1 numaralı bendinin sonuna gelmek üzere "tespit edilen 64.009,23 TL kamulaştırma bedeline dava tarihinden itibaren 4. ayın bittiği 08.12.2008 tarihinden itibaren ilk karar tarihi olan 20.01.2011 tarihine kadar yasal faiz uygulanmasına" cümlesinin eklenmesi,
b)Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 2 numaralı bendinin tamamen metinden çıkartılarak yerine "idarece fazladan yatırılmış olan 44.337,17 TL"nın varsa davalılar tarafından bankadan çekilmesine kadar işlemiş olan mevduat faiziyle birlikte davacı idareye iadesine" cümlesinin yazılması,
c)Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 3 numaralı bendinin tamamının metinden çıkartılarak yerine "Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına" cümlesinin yazılması,
Suretiyle 6100 sayılı HMK.ya 6217 sayılı Kanunla eklenen Geçici 3. madde gözetilerek HUMK.nun 438. maddesi uyarınca hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, temyiz onama harcı ile karar düzeltme harcının istek halinde düzeltme isteyene iadesine, 05.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.