Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2018/419 Esas 2018/9234 Karar Sayılı İlamı

.....

Dava, yersiz olarak ödenen ölüm aylıklarının yasal faiziyle tahsili istemine ilişkindir.
Mahkeme, bozmaya uyularak yazılı biçimde davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemece uyulan bozma ilamında 5510 sayılı Yasanın 96. maddesi, “Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler; 
a) Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden,
b) Kurumun hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren yirmidört ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, yirmidört aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan, itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerin Kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınır...” hükmünü içermektedir. Buna göre mahkemece; en fazla aylığın 506 sayılı yasa kapsamındaki ölüm sigortasından mı yoksa 1479 sayılı Yasa kapsamındaki ölüm sigortasından mı bağlanacağı hususu araştırılıp tespit edilmeli, dosyada mevcut ve ayrıca araştırılacak beyan ve taahhüt belgeleri içeriği gözetilerek davalıların iyi niyetli olup olmadıkları değerlendirilmeli, bu çerçevede 5510 sayılı yasanın 96. Maddesi uyarınca iade yükümünün kapsamı belirlenip sonucuna göre bir karar verilmelidir. Kabule göre de birleşen davaların davalıları ... ile ...’ün isimlerine karar başlığında yer verilmemiş olması yerinde görülmemiştir. Eksik inceleme ve araştırmayla yazılı biçimde tesis edilen hüküm usul ve yasaya aykırı görülmüştür." şeklinde bozma nedenleri belirtilmiştir.
İadenin 5510 sayılı Kanunun 96/b kapsamında olacağı yönündeki kabul isabetli olmakla birlikte, iadesi istenebilecek yersiz ödeme miktarının hesabında iade dönemi hatalı olarak belirlenmiştir. Maddede düzenlendiği şekilde; hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren yirmidört ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, yirmidört aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan, itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte iade miktarı belirlenerek hüküm kurulmalıdır.
O hâlde; davacı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA,12.11.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.





.......