MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar ... ve ... vekili, ... ile ... Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı"nı temsilen ... Kaymakamlığı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili; davalılardan ... Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı adına kayıtlı, ... Belediyesi tarafından kullanılan, ... sevk ve idaresindeki ve .... nezdinde ZMSS poliçesi ile ... adına sigortalı itfaiye aracının 20/10/2011 tarihinde davacının eşi olan yaya ..."a çarparak ölümüne neden olduğunu ve davacının destekten yoksun kaldığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 70.000,00 TL maddi tazminat ve 30.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili; 08.05.2014 havale tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminata ilişkin dava değerini 92.754,26 TL olarak ıslah etmiştir.
Davacı vekili; 03/07/2014 tarihli dilekçesi ile sigorta şirketi tarafından maddi zararlarının giderildiğini, bu nedenle tüm davalılara yönelik maddi tazminat taleplerinden vazgeçtiklerini, diğer davalılar yönünden ise manevi tazminat taleplerinin davam ettiğini bildirmiştir.
Davalılar ... ve ... vekili; davalı ..."nin kazanın meydana gelmesinde kusurunun bulunmadığını, kazanın meydana gelmesinde müteveffanın kusurlu olduğunu ve davacının ticari faiz talebinin haksız olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Hdi Sigorta A.Ş. vekili; davalı şirketin sorumluluğunun sigortalının kusuru oranında ve poliçe limitiyle sınırlı olduğunu, Adli Tıp Kurumu"ndan kusur raporu alınması gerektiğini ve olay tarihinden itibaren ticari faiz talep edilemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı; kurumlarının hiçbir kusurunun bulunmadığını, zarardan ... Belediyesinin ve ilgili sigorta şirketinin sorumlu olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...; kazaya karışan aracın Köylere Hizmet Götürme Birliği"ne ait olup vakıfla ilişkisi olmadığını ve sigorta yapılırken sehven yapılan hata neticesi sigortalının vakıf olarak gösterildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, maddi tazminat davası yönünden karar verilmesine yer olmadığına, manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 15.000,00 TL tazminatın kaza tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı .... dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş hüküm davalı ... Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı"nı temsilen ... Kaymakamlığı, davalı ..."nı temsilen ... Kaymakamlığı ile davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına, özellikle manevi tazminatın takdirinde BK"nun 47.maddesindeki (TBK"nun 56.md) özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre, davalı ... Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı"nı temsilen ...
Kaymakamlığı, davalı ..."nı temsilen ... Kaymakamlığı ile davalılar ... ve ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, destekten yoksun kalma ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
2918 sayılı KTK"nın hükümlerine göre, trafik kaydı "işleteni" kesin olarak gösteren bir karine değilse de, onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir kanıt niteliğindedir. Ancak, trafik kaydına rağmen işletenliğin 3. kişi üzerinde bulunmasını engelleyen bir yasa hükmü yoktur. Aynı Yasa"nın 3. maddesinde, "İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır." şeklinde tanımlanmıştır. Aynı Kanun"un 85. maddesinde ise, "Bir motorlu aracın işletilmesi, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar." hükmüne yer verilmiştir.
Bu yasal düzenleme karşısında, kazaya karışan aracın meydana getirdiği zararlardan araç sahibinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de, bu aracın sahibi tarafından herhangi bir sebeple yararlanılmasının bir başka kimseye devir edilmesi halinde (çok kısa bir süre olmaması kaydıyla) artık üzerindeki fiili hâkimiyeti kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o aracı kaza sırasında fiili hâkimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekip, bunun sonucu olarak araç malikinin sorumlu tutulmaması gerekecektir.
Somut olayda, kazaya karışan aracın kayden maliki davalı ... Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı ise de; araç kazadan önce 11.04.2007 tarihli protokol ile davalı ..."na tahsis edilmesi ile aracın işletenlik sıfatı ..."na geçmiştir. Davalı aracın işleteni ... Köylere Hizmet Götürme Birliği
Başkanlığı olmadığından bu davalı hakkında açılan davanın reddi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Kazaya karışan araç, ... Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı adına kayıtlıdır. Her ne kadar poliçede sigortalı olarak davalı ... gösterilmiş ve bu nedenle hükmedilen manevi tazminattan sorumlu tutulmuşsa da araç maliki ve işleteni olmayan davalı ..."nın manevi tazminattan sorumlu tutulması doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
4-Mahkemece davacının manevi tazminat isteminin kısmen kabulüne karar verildiğine göre, avukatlık asgari ücret tarifesine göre reddedilen manevi tazminat üzerinden, kendisini vekille temsil ettiren davalılar ... ve ... yararına da vekalet ücreti takdiri gerekirken, vekalet ücretine hükmedilmemesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı"nı temsilen ... Kaymakamlığı, davalı ..."nı temsilen ... Kaymakamlığı ile davalılar ... ve ... vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı"nı temsilen ... Kaymakamlığı"nın temyiz itirazlarının (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."nı temsilen ... Kaymakamlığı"nın temyiz itirazlarının (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ve ... Belediyesi Başkanlığı, davalı ... Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı"nı temsilen ... Kaymakamlığı ve ... Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfını temsilen ... Kaymakamlığı"na geri verilmesine, 19/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.