10. Hukuk Dairesi 2018/5288 E. , 2018/9142 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum vekili ve davalılardan ... A.Ş. ve Limak A.Ş. Vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden; davalılar ... İnş. San. A.Ş., ... İnş. ve Müh. A.Ş., ... İnş. Tur. A.Ş."nin oluşturduğu adi ortaklığın üstlenmiş olduğu karayolu yapım işinin asfaltlama ve beton yapı işlerini adi şirket ortaklarından davalı ... İnş. San. A.Ş."ye verdiği, bu şirketin işin yürütülmesini davalı ... Tur. İnş. Tic. A.Ş."ye verdiği, müteveffa ..."in bu şirketin işçisi olarak yol yapımında kürekçi olarak çalışmakta iken, sahaya malzeme getiren davalı ... yönetimindeki kamyonun geri manevrası sırasında altında kalarak vefat ettiği, hükme esas bilirkişi kusur raporunda adi ortaklığın %10, davalı alt işveren ... Tur. İnş. Tic. A.Ş."nin % 40, davalı sürücü ...ı"ın % 15, davalı formen ..."nın % 1, ... AŞ.% 9, Kuzey Maden % 5 ve müteveffa işçinin % 20 oranında kusurlu olduklarının belirtildiği anlaşılmaktadır.
Adi ortaklık; Türk Borçlar Kanunu 620/1. maddesinde “Adi ortaklık sözleşmesi, iki yada daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir.” şeklinde tanımlanmıştır. Diğer bir anlatımla, adi ortaklık; birbirini tanıyan, birbirlerinin kabiliyet ve şahsiyetlerine güvenen, eşit ve aynı durumda olan kişilerin, müşterek amacın gerçekleştirilmesini sağlayacak vasıtaları (sermaye paylarını) ortaklığa getirme konusunda karşılıklı ve uygun irade beyanlarının birbirine ulaşmasıyla teşkil eden bir şahıs birliğidir. Yapılan tanımdan da anlaşılacağı üzere, adi ortaklık sözleşmesi; kişi, sermaye ve sözleşme unsurlarını içermektedir.
Adi ortaklığın tüzel kişiliği yoktur. Bu nedenle adi ortaklığa karşı açılan dava, diğer ortakların tümüne karşı yöneltilmiş demektir. Başka bir anlatımla, aktif ve pasif taraf ehliyeti tüm ortaklara aittir. Bu açıdan ortaklar arasında mecburi dava arkadaşlığı vardır. Adi ortaklık, adına üçüncü kişiler aleyhine açılacak davaların bütün ortaklar tarafından açılması gerekir. Keza, bir ortağın diğer ortak veya ortaklar aleyhine açtığı davada da, tüm ortaklar davaya dahil edilmelidir.
Somut olayda; davanın asıl işveren sıfatına sahip adi ortaklığı oluşturan şirketlerin tamamına yöneltilerek, adi ortaklığı oluşturan tüm şirketlerin tazminattan sorumluluklarına karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile adi şirket ortaklığın sorumluluğuna karar verilmesi doğru olmamıştır. Adi ortaklığı oluşturan tüm şirketlere dava dilekçesinin tebliği ile taraf teşkili sağlandıktan sonra her bir şirketin sorumluluğuna karar verilmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı Kurum vekilinin ve davalılar ... Tur.İnş.San. ve Tic.A.Ş. ile ..."nın bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hükmün sair yönleri incelenmeksizin bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılar ... Tur.İnş.San. ve Tic.A.Ş. ile ..."na iadesine, 08.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
