.....
Dava, yetim aylığının kesilmesine dair kurum işleminin iptali ile kurum tarafından kesilen yetim aylığının yeniden bağlanması istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak ilamında belirtildiği şekilde davacı ... tarafından açılan davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar Tetkik Hakimi ... tarafından okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 56. maddesinin ikinci fıkrasında, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıklarının kesileceği, bu kişilere ödenmiş olan tutarların, 96. madde hükümlerine göre geri alınacağı yönünde düzenleme yapılmıştır. Anılan maddeye dayalı açılan bu tür davalarda eylemli olarak birlikte yaşama olgusunun tüm açıklığıyla ve taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu dönem yönünden ortaya konulması önem arz etmektedir.
Hakkında verilen boşanma kararı 28.12.2004 tarihinde kesinleşen davalıya, hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla 506 sayılı Kanun kapsamında bağlanan ölüm aylığı davalının eski eşiyle fiilen birlikte yaşadığı yönünde ... tarafından yapılan şikayet üzerine yapılan soruşturma üzerine tanzim edilen 30.01.2015 tarihli 12 sayılı sosyal güvenlik denetmenliği raporu ile davacının boşandığı dönemde eski eşiyle birlikte yaşadığının tespit edilmesi üzerine 23.10.2008 tarihi itibariyle kesilmiş olup,davalıya 23.10.2008-22.04.20135 tarihleri arasında yersiz ödenen 54.397.18 TL aylıklar nedeniyle borç tahakkuk ettirilmiştir.
İnceleme konusu davada; Davacı tarafından aylığının kesilmesine dair kurum işleminin iptali ile kesilen aylığın yeniden bağlanması talebiyle dava açıldığı, davanın reddine dair ilk kararın Dairemizin 13.03.2017 tarihli ilamı ile Kuruma ihbarda bulunan......beyanlarında davacının eski eşinin hayvancılık yapmak için köye gittiğini, köye de birlikte gelip gittiklerini belirttiğinden .... yöntemince zabıta araştırması yapılarak davacı ve eski eşinin köyde birlikte kalıp kalmadıkları hususunun ve eski eşinin hayvancılık yapıp yapmadığı hususunun tespit edilmesi, ...’in fiili adresinin de tespit edilerek bu adresten yöntemince zabıta araştırması yapılması gerektiği yönlerinden bozulduğu, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda mahkemece davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.
Dairemizin bozma ilamı doğrultusunda ......aptırılan zabıta araştırması ile köy muhtarı ... tutanakda davacının eski eşi ...’in köyde tek başına ikamet ettiği ve hayvancılık ile uğraştığı, yaklaşık 7 adet büyükbaş hayvanının olduğu, davacının ise ....’da ikamet ettiği belirtilmiş ise de ....... gönderilen listede işletmeye geliş tarihleri 01.11.2017 olan iki büyükbaş hayvanın bulunduğu,..........ı tarafından köy muhtarı .... beyanıyla tanzim edilen 30.04.2015 tarihli tutanakta davacı ve eski eşinin....kamet etmedikleri, .......en son bir yıl önce köye geldiği, bu tarihten sonra köye gelmediğinin tespit edildiği görülmektedir.
5510 sayılı Yasanın 59/2 maddesinde “Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarının görevleri sırasında tespit ettikleri kurum alacağını doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemler, yemin hariç her türlü delile dayandırılabilir. Bunlar tarafından düzenlenen tutanaklar aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir.” hükmü düzenlenmiştir.
Somut dosyada; Kurum tarafından, davacının eşinden babasının maaşını almak için anlaşmalı şekilde boşandığı ancak eşiyle beraber yaşamaya devam ettiği yönünde ...’nin şikayeti üzerine inceleme yapılmış ve davacının boşandığı halde eşiyle birlikte yaşadığı tespit edilmiştir. ... daha sonra mahkemede de verdiği ifadesinde davacı ile aynı binada ikamet ettiğini, davacının eşi ile birlikte alt katta oturduğunu, resmi olarak boşandıkları halde birlikte yaşamaya devam ettiklerini belirterek denetmen raporunda yer alan ifadesini yinelemiştir. Davacının ve eşinin medula kayıtlarında belirttikleri adreslerin aynı olması, davacı 28.12.2004 tarihinde boşandığı halde davacı ve eşinin 2007 yılındaki ...... adreslerinin aynı olması, eski eş ...’in 10.10.2008 tarihinde adresini ......alması ancak köyde yapılan zabıta araştırması ile ...’in zaman zaman köye gittiğinin ve fiilen sürekli köyde yaşamadığının, uyuşmazlık döneminde üzerine kayıtlı hayvan bulunmadığının anlaşılması,.....araştırması ile de çiftin birlikte yaşadığının tespit edilmesi, ...’nin yargılama safahatındaki beyanlarının istikrarlı ve müstakim olması karşısında kurum denetmen raporundaki tespitlerin aksinin ispatlanamadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 07.11.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.



.....