16. Hukuk Dairesi 2015/1693 E. , 2016/421 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; taraflar arasındaki çekişme, dava konusu taşınmaz üzerindeki imar-ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığı, dava konusu taşınmazın tarım arazisi niteliğini kazanıp kazanmadığı tarım arazisi niteliğini kazanmış olması halinde davalı taraf yararına 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddelerinde öngörülen zilyetlikle mülk edinme şartlarının oluşup oluşmadığı hususlarındadır. Uzman jeolog ve ziraatçı bilirkişiler tarafından dosyaya sunulan raporlarda çekişmeli taşınmaz üzerindeki imar ve ihyanın tamamlandığı ve çekişmeli taşınmazın tarım arazisi niteliğinde olduğu belirtilmiş ise de, bu doğrultudaki açıklamaları raporların ekindeki fotoğraflarda görülen taşınmazın niteliği ile çelişmektedir. Dosyada bulunan keşif yerine ait olduğu mahkemece onaylanmayan fotoğraflara göre eğimi ve taşlık kayalık özellikleri itibariyle taşınmazın imar ve ihya ile iktisaba elverişli olmayan yerlerden olduğu izlenimi uyanmaktadır. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için, üç kişiden oluşacak ziraatçı bilirkişi kurulu da hazır olduğu halde mahallinde yeniden keşif yapılarak yerel bilirkişi ve tarafların göstereceği tanıklardan çekişmeli taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresi hususlarında olaylara dayalı bilgi alınmalı, beyanlar arasında doğabilecek çelişkiler usulen giderilmeli keşif sırasında keşfi yapılan taşınmazın değişik açılardan fotoğrafları çektirilerek, bu fotoğraflar üzerinde taşınmazın sınırları işaretletilmeli, keşfi yapan hakim ve keşifte hazır bulunacak fenni bilirkişi tarafından fotoğrafların taşınmaza ait olduğu onaylanmalı, ziraatçı bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın tarım arazisi niteliğinde olup olmadığı, ya da imar ve ihya sonucu tarım arazisine dönüşüp dönüşmediği hususlarında komşu parsellerle karşılaştırmalı incelemeye dayanan ayrıntılı rapor alınmalıdır. Uzman ziraatçı bilirkişi kurulundan alınacak rapor ile fen bilirkişinin krokisi arasında da gerekli bağlantının kurulmasına özen gösterilmeli, böylece taşınmazın öncesi, niteliği, zilyetlik şekli ve süresi hiçbir tereddüte yer bırakmayacak şekilde araştırılıp incelendikten sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı .... temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilerek hüküm verilmiş ise de bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Davacı ... tarafından davaya konu edilen taşınmaz, keşif neticesinde üç kişilik ziraat mühedisleri bilirkişileri ve harita kadastro mühendisi tarafından ortak hazırlanan raporda çekişmeli taşınmazın değişik açılardan fotoğrafı çekilip sınırları işaretlenerek krokide gösterilmiştir. Ancak bilirkişi kurulu tarafından hazırlanan raporda, çekişmeli taşınmaz üzerinde keşif sırasında imar-ihyaya konu olan ve olmayan yerler konusunda bir ayrım yapılmadığı gibi taşınmazların tarım arazisi vasfında olduğu belirtilmesine karşın keşif sırasında çekilerek dosyaya konulan fotoğraflara göre zilyetlik ile imar-ihya hususu net bir şekilde anlaşılamamaktadır. Doğru sonuca varılabilmesi için, kadastro tespit tarihinden önceki zilyetlik durumunun tespiti amacıyla bu tarihten geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları getirtildikten sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulu, fen bilirkişisi ve jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden oluşacak bilirkişi heyeti huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Taşınmazın başında yapılacak keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, jeodezi ve fotogrametri uzmanına belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafı üzerinde stereoskop aleti ile inceleme yaptırılmalı, ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmazın öncesinin hangi nitelikte olduğu arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığı, zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğü ve kimden kime aktarıldığı konusunda ayrıntılı rapor alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı ... temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden hükmün BOZULMASINA, 01.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.