MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki ipoteğin fekki-menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı ... ... vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacılar vekili Av. ... ile davalı vekilleri Av. ..., Av. ... gelmiş, hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -

Davacılar vekili, taraflar arasında akdedilen sözleşmelerin feshedilip, bu hususta 27.01.2009 tarihli fesih protokolünün imzalandığını, fesih protokolü gereğince davacıların davalıya olan tüm borçlarını ödedikleri halde davalı yanca lehine tesis edilen ipoteği fek etmediği gibi teminaten elinde bulundurduğu çeki de iade etmediğini belirterek, ipoteğin fekki ile çekten dolayı borçlu olunmadığının tespitiyle iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin sabit yatırım bedeliyle intifa hakkı bedelinden dolayı davacı yandan alacağı olduğundan dolayı davanın reddini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda toplanan delillere göre, taraflar arasındaki anlaşmaların 27.01.2009 tarihli fesih protokolü ile sonlandırıldığı, tarafların birbirlerinden alacak ve borçlarının kalmadığı dolayısıyla ipoteğin fekki ve teminat olarak alınan çekin iadesi koşullarının oluştuğu gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
6100 sayılı HMK ile yazılı yargılama usulünde ilk derce yargılaması beş aşamadan oluşmaktadır. Bunlar, davanın açılması ve karşılıklı dilekçelerin verilmesi, ön inceleme, tahkikat, tahkikatın sona ermesi ve sözlü yargılama ve hükümdür.
Davanın açılması üzerine dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra ön inceleme yapılır.
Ön incelemede öncelikle dava şartları (HMK m. 114-115 ) ve ilk itirazlar incelenir. (HMK m.116-117). Dava Şartları mevcutsa ve ilk itirazlar yerinde değilse iddia ve savunma içinden tarafların uyuşmazlık noktalarının neler olduğu belirlenir.
Taraflar ön inceleme duruşmasında sulhe teşvik edilir. Ön inceleme duruşmasından sonra mahkemece hak düşürücü süreler ve zamanaşımı hakkındaki itiraz ve def’iler incelenerek karara bağlanır
Mahkemece ön inceleme aşamasından sonra tahkikat işlemine gerek olmaması halinde nihai bir karar verebilir.( HMK m.138-142 ).Ancak mahkemenin ön inceleme aşamasında nihai karar verebilmesi için dava şartlarından birinin bulunmaması, ilk itirazların yerinde olması, hak düşürücü sürenin geçmiş olması veya zamanaşımı def’inin dinlenebilir olması gerekir.

Mahkemece bu nedenler dışında işin esasına girilerek delillerin değerlendirilmesi sonucu bir karar verilecekse HMK’nın 143 ve devamı maddeleri uyarınca tahkikat aşamasına geçilmeli ve özellikle HMK’nın 147.maddesi uyarınca taraflar tahkikat için duruşmaya davet edilmelidir .Mahkemece 6100 sayılı HMK ile öngörülen yargılama kesitlerine kanunda belirtilen sebepler dışında uyulmadan karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı vekilinin sair temyizi itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan devalı yararına takdir edilen 1.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine, peşin harcın istek halinde iadesine, 05.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.