Mahkemesi : ... 1. İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı ve fer"i müdahil Kurum vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı ve fer"i müdahil Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davalı işverene ait işyerinde 1985 Temmuz ayından 2000 yılı Şubat ayına kadar çalıştığını, çalıştığı esnada şirket unvanının ... Tekstil Ürn. ve Pazarlama Ltd. Şti. olarak değiştirildiğini, çalışmalarının Kuruma eksik bildirildiğini, 15 yıl sadece davalıya ait işyerinde çalıştığını, davalı şirket ve unvan değişikliği nedeniyle aynı kişilere ait diğer şirket ve işyerlerindeki eksik bildirilen çalışma günlerinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
II-CEVAP
Fer"i müdahil Kurum vekili; "İzmir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde ... sicil sayılı dosyada temin edilen bilgi ve belgelerin ekte sunulduğunu, fer"i müdahil olan Kurum aleyhine hüküm kurulmamasını" talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkeme "... TC. Kimlik, ... ss numaralı davacı ...’ın ... sicil numaralı davalı ... Teks. Tarım Ürn. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait çeyiz parekende mağazası işi işyerinde hizmet akdine istinaden asgari ücret ile 01/08/1987 – 31/01/2000 tarihleri arasında 4485 gün çalıştığı, 1571 günlük çalışmasının fer"i müdahil SGK’na bildirildiği, 2914 günlük çalışmasının bildirilmediğinin tespitine," karar vermiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
... 1. İş Mahkemesi"nin 17.07.2019 tarih, 2016/478 Esas ve 2019/263 Karar sayılı kararına yönelik davalı vekili ile fer"i müdahil SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurularının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine,
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davalı ... Tekstil Tarım Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili, dava dilekçesinin müvekkili firmanın veya hissedarlarının hiçbir dönemde kullanmadığı ve bağlantılı olmadığı 8207 Sokak Çiğli adresini tebligat adresi olarak gösterdiğini, mahkemenin T.K. 35.madde uyarınca tebligat yaptığını, bilirkişi raporunun tebliğ edilmediğini, mahkemenin ticari bağ ile organik bağın takdiri konusunda yanıldığını, hak düşürücü süre itirazında bulunduklarını belirterek kararın bozulmasını istemiştir. fer"i müdahil SGK Başkanlığı vekili, hak düşürücü süre itirazında bulunduklarını, davacının davalı işyerinde çalıştığını iddia ettiği dönemlerin çoğunluğunda başka bir şirket bünyesinde çalıştığı, işe giriş bildirgesi incelendiğinde de görüleceği üzere 1985 yılına ait bir evrak bulunmadığını beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. (5510 sayılı Kanun’un m. 86/9.) maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Maddeye göre, “Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır.”
Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Mahkemece; 01/08/1987 – 31/01/2000 tarihleri arasında 4485 gün çalıştığı, 1571 günlük çalışmasının fer"i müdahil SGK’na bildirildiği, 2914 günlük çalışmasının bildirilmediğinin tespitine karar verilmiş ise de verilen karar eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Davacının, ... işyeri sicil nolu işveren ... yanından, 15/04/1989-31/08/1989 arası yapılan bildirimde, davalı ... Teks. Tarım Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile bildirimin yapıldığı işveren Cihat Çıtak arasındaki organik bağ her ne kadar mahkeme gerekçesinde Cihat Cıtak işyeri ile davalı işyeri arasında fiili irtibat/organik bağ olup olmadığı tespit edilememiş denilmiş ise de yeterince araştırılmalı, varlığı halinde şimdiki gibi, aksi halde 1989/1-20/10/1990 arası eksik bildirim süresinin hak düşürücü süre kapsamında kalıp kalmayacağı değerlendirilmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı ve fer"i müdahil Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ... Teks. Tarım Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 26/05/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.