![Abaküs Yazılım](/3.png)
Esas No: 2019/800
Karar No: 2021/1435
Karar Tarihi: 15.03.2021
Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2019/800 Esas 2021/1435 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf başvurusu ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince 6100 sayılı HMK"nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddedilmiş, davacının temyizi üzerine, kararın miktar itibariyle kesin olduğundan bahisle temyiz talebinin reddine ilişkin olarak verilen 25.12.2018 tarihli ek karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, yolsuz tescil hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı vekili, mahkeme kararı ile Hazine adına kayıtlı 1638 parsel sayılı taşınmazın dava dışı ...adına tesciline karar verildiğini, tapu memurunun hatalı işlemi ile ilamda gösterilen 1638 parsel yerine, hazine adına kayıtlı 1668 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile ...adına tapuya tescil edildiğini, taşınmazın 25.12.1997 tarihli imar işlemi ile ifraz edilerek 205 ada 1, 2, 3, 4, 5 ve 206 ada 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 parsellere ayrıldığını, 105 ada 5 parselin de yeniden ifraz edilerek 205 ada 8 ve 9 parsellerin oluşturulduğunu, ...tarafından 206 ada 2 parselin davalı ..."e, 206 ada 5 ve 7 parseller ile 205 ada 5 parselin dava dışı kişilere satıldığını belirterek davalı adına kayıtlı 206 ada 2 parselin tapu kaydının iptali ile Hazine adına tescilini istemiştir.
Davalı, iyi niyetli olduğunu, taşınmazı tapu kaydına güvenerek satın aldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davalının iyi niyetli olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinafı üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 06.12.2018 tarihli kararı ile istinaf başvurusu esastan reddedilmiş, anılan karara yönelik davacı vekilinin temyiz başvurusu kararın miktar itibariyle kesin olduğu gerekçesiyle 25.12.2018 tarihli ek karar ile reddedilmiş, anılan ek karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, davanın 1.000,00 TL değer gösterilmek suretiyle açıldığı, mahkemece keşif yapılmasına rağmen dava konusu taşınmazın değeri tespit edilmeden sonuca gidildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddesi uyarınca, gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda dava değerinin gayrimenkulün değerine göre belirleneceği öngörülmüştür. Dava değerinin belirlenmesinde taşınmazın dava tarihindeki keşfen saptanacak gerçek değerinin esas alınacağı kuşkusuzdur.
Aynı Yasanın 30. maddesi ise “Muhakeme sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılıyorsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 409. maddesinde (HMK 150) gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır.” şeklinde, 32. maddesi ise; “Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz. Ancak ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Harçlar Kanununun uygulaması kamu düzenini ilgilendirmesi nedeniyle hakim tarafından re’sen gözetilmesi gereken bir husustur.
Hâl böyle olunca, taşınmaz başında keşif yapılarak Harçlar Kanunu 16. madde uyarınca taşınmazın dava tarihindeki değerinin belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davacı vekilinin değinilen yön itibariyle yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 06.12.2018 ve 25.12.2018 tarihli kararlarının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı nedenlerden dolayı 6100 sayılı HMK’nın 371/1-a maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine, bozma nedenine göre sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 15.03.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.